Η Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων (ΕΔΕΥ) συμμετείχε ενεργά, ως συνδιοργανωτής, στο 3ο Workshop για Έρευνα και Παραγωγή Υδρογονανθράκων του Ινστιτούτου Ενέργειας ΝΑ Ευρώπης (ΙΕΝΕ), το οποίο πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 30 και την Τετάρτη 31 Οκτωβρίου 2018.
Στο Workshop ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της ΕΔΕΥ, Γιάννης Μπασιάς, ο Αντιπρόεδρος, Σπύρος Μπέλλας και τα στελέχη Βασιλική Κοσμίδου, γεωλόγος πετρελαίου, Γιώργος Μακροδήμητρας, γεωλόγος ιζηματολόγος, Μαρία Ματζάκου, δικηγόρος, Νίκος Μπάρκας, γεωλόγος επιχειρήσεων, Κατερίνα Κωστάκη, γεωλόγος, Κωστής Οικονομόπουλος και Νικόλας Παπαδημητρίου, γεωλόγοι- γεωφυσικοί, ενημέρωσαν τους συμμετέχοντες αναφορικά με τις πρόσφατες εξελίξεις στο έργο της εταιρείας.
Ο Γιάννης Μπασιάς, αναφέρθηκε στις εξελίξεις στο πεδίο των υδρογονανθράκων και ειδικότερα στο ενδιαφέρον της βιομηχανίας για τα βαθιά και υπερβαθιά θαλάσσια ύδατα στην Ελλάδα και τη στρατηγική της ΕΔΕΥ για την ενημέρωση του επιστημονικού και επενδυτικού κοινού. Όπως τόνισε «σε συνέχεια της ανακάλυψης κοιτασμάτων φυσικού αερίου σε Ισραήλ, Αίγυπτο και Κύπρο και μετά την ολοκλήρωση του έργου του Διαδριατικού Αγωγού (Trans Adriatic Pipeline - TAP), ο οποίος θα μεταφέρει φυσικό αέριο από την περιοχή της Κασπίας Θάλασσας στην Ευρώπη, η έρευνα υδρογονανθράκων στη Δυτική και Νότια Ελλάδα, μαζί με το φιλόδοξο πρόγραμμα κατασκευής του υποθαλάσσιου αγωγού East Med συνιστά ένα από τα μεγαλύτερα προγράμματα ενεργειακού ανεφοδιασμού της Ευρώπης και καθιστά την Ελλάδα ως μία από τις πλέον σημαντικές γεωστρατηγικές περιοχές. Άλλωστε, οι έρευνες στη Μαύρη Θάλασσα, όπου το βάθος του νερού ξεπερνά τα 2000 μέτρα και οι επερχόμενες έρευνες στα Ελληνικά ύδατα σε βάθη παρόμοια και μεγαλύτερα, θα αναδείξουν την Ελλάδα στην αιχμή της τεχνολογίας σε θέματα γεώτρησης, ασφάλειας και παραγωγής, για τα οποία η ΕΔΕΥ είναι η πλέον αρμόδια αρχή τόσο από τεχνικής όσο και θεσμικής πλευράς, εφαρμόζοντας την Ελληνική και Ευρωπαϊκή νομοθεσία. Κατά την τελευταία πενταετία, το ποσοστό των μεγάλων υπεράκτιων γεωτρήσεων αυξήθηκε σε υψηλότερα επίπεδα, φτάνοντας σχεδόν το 30% της παγκόσμιας παραγωγής πετρελαίου. Από το 2016, η ΕΔΕΥ έχει οργανώσει την τεχνική και οικονομική δομή της για να ανταποκριθεί στην αποστολή της, η οποία περιλαμβάνει τη διαχείριση των υπαρχόντων υποχρεώσεων των εντολοδόχων εταιρειών, όπως και τη διαπραγμάτευση των νέων παραχωρήσεων προς όφελος του Ελληνικού κράτους. Την τρέχουσα περίοδο και για τους επόμενους μήνες η ΕΔΕΥ θα εντείνει το πλάνο προώθησης και προσέλκυσης επενδυτών για την έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων σε πέντε νέες θαλάσσιες περιοχές στο νότιο Ιόνιο και νότια της Κρήτης».
Η ασφάλεια στις υπεράκτιες εγκαταστάσεις έρευνας και εξόρυξης υδρογονανθράκων (offshore safety) υπήρξε το θέμα της παρουσίασης των Κατερίνας Κωστάκη, Μαρίας Ματζάκου, και Νίκου Μπάρκα: «Η ΕΔΕΥ έχει οριστεί ως αρμόδια Αρχή του Ν. 4409/2016, ο οποίος ενσωμάτωσε την Ευρωπαϊκή Οδηγία για
την Ασφάλεια των Υπεράκτιων Εγκαταστάσεων έρευνας και ανόρυξης υδρογονανθράκων. Όσον αφορά στο ρυθμιστικό ρόλο της, η εταιρεία αξιολογεί και αποδέχεται εκθέσεις ασφαλείας που υποβάλλονται από τους φορείς εκμετάλλευσης, εποπτεύει τη συμμόρφωση τους μέσω επιθεωρήσεων, διερεύνησης συμβάντων και μέτρων επιβολής και συνεργάζεται με άλλες αρμόδιες αρχές της ΕΕ. Λαμβάνοντας σοβαρά υπόψη την ασφάλεια των υπεράκτιων εγκαταστάσεων στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, η ΕΔΕΥ έχει ξεκινήσει στοχευμένες συνεργασίες με άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Επίσης, το 2018, η εταιρεία αξιολόγησε με επιτυχία όλες τις υποβληθείσες εκθέσεις μεγάλων κινδύνων και θα συνεχίσει το 2019 για νέες εγκαταστάσεις έρευνας και εκμετάλλευσης που πρόκειται να λειτουργήσουν στην Ελλάδα».
Τα εργαλεία των γεωφυσικών ερευνών και το τεκτονικό καθεστώς των υπεράκτιων περιοχών Νότια της Κρήτης παρουσίασαν οι Κωστής Οικονομόπουλος, Γεώργιος Μακροδήμητρας και Νικόλας Παπαδημητρίου: «Ανεξερεύνητες περιοχές (frontier areas) στην πετρελαιοβιομηχανία θεωρούνται οι περιοχές στις οποίες δεν έχουν πραγματοποιηθεί ερευνητικές δραστηριότητες, ή έχουν πραγματοποιηθεί για πολύ μικρό χρονικό διάστημα. Η παράκτια περιοχή Νοτίως της Κρήτης αποτελεί μία ανεξερεύνητη περιοχή η οποία παρουσιάζει περίπλοκες γεωλογικές διεργασίες που βρίσκονται υπό συζήτηση, καθώς και μικρό αριθμό δεδομένων. Η περιοχή χωρίζεται σε τρείς διακριτές γεωλογικές ενότητες – το Περιθώριο Κρήτης (Cretan Margin-CM), το Οπισθοόριο (Backstop-BS) και τη Μεσογειακή Ράχη (Mediterranean Ridge-MR). Κάθε μία από αυτές τις περιοχές διαθέτει διαφορετικά γεωλογικά και τεκτονικά χαρακτηριστικά το οποίο αντικατοπτρίζεται και στα διαφορετικά πετρελαϊκά τους συστήματα».
Τη θαλάσσια περιοχή της Δυτικής Ελλάδας αφορούσε η παρουσίαση του Σπύρου Μπέλλα και της Βασιλικής Κοσμίδου. Όπως σημειώθηκε «στο δυτικό/ κεντρικό Ιόνιο Πέλαγος, νότια και δυτικά των θαλάσσιων περιοχών παραχώρησης που απονεμήθηκαν φέτος, υπάρχει μια μεγάλη και γεωλογικά ενδιαφέρουσα θαλάσσια έκταση που δεν έχει ακόμη παραχωρηθεί. Η ζώνη μετασχηματισμού του ρήγματος της Κεφαλονιάς χωρίζει τη διαθέσιμη προς παραχώρηση περιοχή σε δύο τμήματα: το βόρειο και το νότιο. Η ερμηνεία που έχει γίνει από την ΕΔΕΥ για τα διαθέσιμα 2D σεισμικά δεδομένα μη αποκλειστικής χρήσης, παρουσιάζει γεωλογικές και βαθυμετρικές ομοιότητες και διαφορές για αυτά τα δύο τμήματα. Η ζώνη πτυχώσεων και επωθήσεων (Ελληνίδες) και τα αβυσσικά πεδία (είτε της Καλάβριας είτε της Ιονίου) εντοπίζονται και στα δύο τμήματα σε βαθιά έως πολύ βαθιά νερά. Το βόρειο τμήμα αποτελείται από την Απούλια ανθρακική πλατφόρμα και την Προ-απούλια λεκάνη, όπου εντοπίζονται τα κύρια στρωματογραφικά συστήματα (plays) που χαρακτηρίζουν την περιοχή της Αδριατικής. Επιπλέον, ο τομέας αυτός παρουσιάζει ρηγματομένα τεμάχη στη βάση της πλατφόρμας και ώριμα μητρικά πετρώματα με σχηματισμένες στρωματογραφικές παγίδες υδρογονανθράκων. Το νότιο τμήμα χαρακτηρίζεται από τεκτονικού τύπου πετρελαϊκά συστήματα (plays) με πακέτα Τριαδικών εβαποριτών και Μεσοζωικών ασβεστόλιθων που έχουν κύριο ρόλο στην παγίδευση των υδρογονανθράκων. Στο ίδιο αυτό τμήμα, οι εβαποριτικοί σχηματισμοί του Μεσσηνίου έχουν ικανό πάχος, και αν και παραμορφωμένοι αποτελούν ένα πολύ καλό κάλυμμα για τη δημιουργία ολοκληρωμένων δομών παγίδευσης υδρογονανθράκων».
Για την αναζήτηση υδρογονανθράκων μέσα στα ανθρακικά πετρώματα ενημέρωσαν οι Νικόλας Παπαδημητρίου, Γιώργος Μακροδήμητρας και Κωστής Οικονομόπουλος, παρουσιάζοντας παραδείγματα από την Ανατολική Μεσόγειο, Κρήτη και Ιόνιο. Όπως επισημάνθηκε: «Οι ανθρακικές πλατφόρμες σχηματίζονται από την απόθεση ανθρακικών ιζημάτων κυρίως βιολογικής προέλευσης. Για τη βιομηχανία πετρελαίου, οι ανθρακικές πλατφόρμες πάντα αποτελούσαν ένα στόχο για πιθανή
παρουσία υδρογονανθράκων. Για τους γεωλόγους πετρελαίου, η αναγνώριση αυτών των ανθρακικών πλατφορμών στις θαλάσσιες περιοχές, μέσω της ερμηνείας σεισμικών δεδομένων αποτελούσε ανέκαθεν μεγάλη πρόκληση. Η ύπαρξη γεωτρήσεων που να επιβεβαιώνει την παρουσία αυτών των πετρωμάτων θα αποτελούσε ιδανικό σενάριο. Παρόλα αυτά οι γεωτρήσεις είναι χρονοβόρες και μεγάλου κόστους. Ενώ γενικά δεν υπάρχει κάποιο εφαρμόσιμο κριτήριο που να μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τους γεωλόγους στον καθορισμό μιας ανθρακικής πλατφόρμας στης θαλάσσιες περιοχές, η σύγκριση με παρόμοια ανάλογα αποτελεί ένα χρήσιμο εργαλείο».
