Τοτε έρχεται μαζή με αυτούς ο Ιησούς εις μίαν περιοχήν, που ελέγετο Γεθσημανή, και λέγει στους μαθητάς· “καθήστε εδώ και περιμένετε, έως ότου υπάγω και προσευχηθώ εκεί”
Και αφού επήρε μαζή του τον Πετρον και τους δύο υιούς του Ζεβεδαίου, ήρχισε να λυπήται και να καταλαμβάνεται από μεγάλην στενοχωρίαν.
Τοτε λέγει εις αυτούς ο Ιησούς· “πλημμυρισμένη από βαθυτάτην λύπην είναι η ψυχή μου, ώστε κινδυνεύω να αποθάνω από αυτήν. Μείνατε εδώ και αγρυπνήστε μαζή μου”
Και αφού επροχώρησε ολίγον, έπεσε με το πρόσωπον αυτού καταγής προσευχόμενος και λέγων· “Πατερ μου, αν είναι δυνατόν, ας περάση από εμέ το ποτήριον τούτο. Πλην όμως ας μη γίνη όπως θέλω εγώ, αλλά όπως θέλεις συ”.
Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο, 26: 36-39
Μετά το Μυστικό Δείπνο, ο Ιησούς κατέφυγε στους κήπους της Γεσθημανής, στους πρόποδες του Όρους των Ελαιών. Εκεί, γνωρίζοντας τη μοίρα της προδοσίας και της σύλληψης Του, προσευχήθηκε μαζί με τους μαθητές Του.
Σήμερα στο σημείο αυτό, στέκει υπερήφανη η Βασιλική της Αγωνίας (Basilica of Agony). Η ονομασία αποδίδει το αίσθημα αγωνίας που περιγράφεται μέσω των μαρτυριών των μαθητών Του στην Καινή Διαθήκη. Οι μαθητές του Ιησού περιγράφουν το αίσθημα απομόνωσης, το αίσθημα του φόβου και τις αμφιβολίες Του. Στους κήπους της Γεσθημανής, αντικρίζουμε την ανθρώπινη υπόσταση του Ιησού ο οποίος έρχεται αντιμέτωπος με τον υπαρκτό πλέον θάνατο Του.
Σύμφωνα με τη χριστιανική παράδοση, στα τέλη του 4ου αιώνα, χτίστηκε ένας βυζαντινός ναός στο σημείων των κήπων της Γεσθημανής. Μάλιστα, λέγεται ότι στη μέση του ναού, είχε τοποθετηθεί η πέτρα πάνω στην οποία ο Ιησούς είχε ακουμπήσει το κεφάλι Του. Ένας σεισμός κατέστρεψε το Ναό στα μέσα του 8ου αιώνα αλλά οι Σταυροφόροι τον ανοικοδόμησαν στο τέλους του 12ου αιώνα. Παρόλα αυτά, για άγνωστους ιστορικά λόγους, ο Ναός ερημώθηκε και εγκαταλείφθηκε περίπου στα μέσα του 14ου αιώνα.
Στις αρχές του 20ου αιώνα, στο ίδιο σημείο, ξεκίνησε η ανέγερση της σύγχρονης, καθολικής Βασιλικής της Αγωνίας. Επικεφαλής αρχιτέκτονας ορίστηκε ο Ιταλός Antonio Barluzzi. Η αρχιτεκτονική του νέου ναού θα ακολουθούσε το βυζαντινό ρυθμό. Στη διάρκεια της κατασκευής, ήρθαν στην επιφάνεια μωσαϊκά από τους περασμένους αιώνες τα οποία ενσωματώθηκαν στο σύγχρονο ναό. Εάν κάποιος μπει στο ναό και κοιτάξει κάτω, θα μπορέσει να δει τα μωσαϊκά μέσα από το τζάμι που είναι τοποθετημένο στο δάπεδο.
Ο Antonio Barluzzi θέλησε να προσδώσει στο ναό τα χαρακτηριστικά εκείνα τα οποία θα θυμίζουν σε πιστούς και επισκέπτες τη νύχτα της αγωνίας. Ο αρχιτέκτονας αξιοποίησε τα χαρακτηριστικά του φυσικού τοπίου και του εδάφους έτσι ώστε να αποδώσει όσο πιο πιστά μπορούσε τα γεγονότα εκείνης της νύχτας. Ένας κήπος γεμάτος πανάρχαια δέντρα ελιών καλωσορίζει τον επισκέπτη στο Ναό. Στο εσωτερικό, τα αστέρια που κοσμούν την οροφή του Ναού καθώς και τα σκούρα τζάμια των παραθύρων θυμίζουν τις νυχτερινές ώρες όπου συνελήφθη ο Ιησούς.
Πολλές χώρες δώρισαν ποσά για την κατασκευή της ‘νέας’ εκκλησίας. Ο καθολικός κόσμος επέδειξε μεγάλη αλληλεγγύη.Για αυτό το λόγο άλλωστε ο Ναός είναι γνωστός και με το όνομα ‘Εκκλησία Όλων των Εθνών’.
Στο ανατολικό τείχος του Ναού, επάνω από την Αγία Τράπεζα, η κεντρική αψίδα είναι διακοσμημένη με ένα μεγάλο μωσαϊκό το οποίο απεικονίζει τον Ιησού να προσεύχεται γονατιστό σε ένα βράχο. Ένα ακόμα μωσαϊκό μας δείχνει τον Ιούδα τον Ισκαριώτη ο οποίος δίνει το φιλί στο Δάσκαλο Του.
Στην κεντρική είσοδο δεσπόζουν τα αγάλματα των τεσσάρων Ευαγγελιστών, Ματθαίου, Μάρκου, Λουκά και Ιωάννη ενώ οι δώδεκα μικροί θόλοι συμβολίζουν τους Δώδεκα Αποστόλους. Η εντυπωσιακή πρόσοψη του Ναού έχει διαμορφωθεί από χιλιάδες μικροσκοπικές, πολύχρωμες πέτρες και κάποιος μπορεί να το δει από αρκετά χιλιόμετρα μακρυά. Στο κέντρο της πρόσοψης βρίσκεται ο Ιησούς ενώ από πάνω του βρίσκεται ο Θεός κρατώντας μία επιγραφή. Η επιγραφή έχει σκαλισμένα τα δυο γράμματα του ελληνικού αλφαβήτου Α (αρχή του αλφαβήτου) και Ω (τέλος του ελληνικού αλφαβήτου). Έτσι, σύμφωνα με την Καινή Διαθήκη, ο Ιησούς είναι η αρχή και το τέλος (Αποκάλυψη 1:8)
Στον κήπο του Ναού, οι πατέρες της Φραγκισκανικής αδελφότητας έστησαν μία υπαίθρια Αγία Τράπεζα. Σε μία κίνηση συνεργασίας και αδελφότητας, την παραχώρησαν στην αγγλικανική κοινότητα η οποία τελεί εκεί κάθε χρόνο τη λειτουργία της Μεγάλης Πέμπτης.
Με στοιχεία από την έκδοση: Churches and Monasteries in the Holy Land, David Rapp & Hanan Isachar