Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι κάθε κάλπη έχει συγκεκριμένα μηνύματα. Στην Ελλάδα η κάλπη απέδειξε, για άλλη μια φορά, ότι έχει και μνήμη. Ακόμα κι αν στις φετινές ευρωεκλογές είναι μια κάλπη λειψή αφού η Αποχή, όπως προβλεπόταν, έστειλε ίσως το πιο ηχηρό μήνυμα.
Η Νέα Δημοκρατία παραμένει κυρίαρχο πολιτικό κόμμα. Από τη στιγμή που το άθροισμα του δεύτερου και του τρίτου κόμματος εξακολουθεί να υπολείπεται ακόμα και σε αυτές, της χαλαρού ψήφου, ευρωκλογές από το αποτέλεσμα του πρώτου κόμματος δεν υφίσταται πραγματική αλλαγή. Από την άλλη όποια ανάγνωση κι αν κάνει κανείς οι πολίτες έστειλαν ένα εκκωφαντικό μήνυμα στη Νέα Δημοκρατία, μήνυμα που σχετίζεται με τη διακυβέρνηση του πρώτου χρόνου της δεύτερης τετραετίας. Τα τρία χρόνια μέχρι τις επόμενες εθνικές εκλογές είναι τεράστιος πολιτικό χρόνος, ο κ. Κυριάκος Μητσοτάκης εξακολουθεί να έχει ζωντανή την πιθανότητα τρίτης τετραετίας αλλά για να γίνει η πιθανότητα πραγματικότητα πρέπει σίγουρα να δουλέψει με διαφορετικό από το σημερινό, της δεύτερης τετραετίας, τρόπο.
ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ μπορεί να “παίξουν” με την τωρινή πολιτική αλήθεια με όποιο τρόπο επιθυμούν.
Ο κ. Κασσελάκης εύκολα μπορεί να επικαλεστεί τις δύο διασπάσεις για να δικαιολογήσει το γεγονός ότι δεν κατάφερε την Ανατροπή. Σίγουρα μπορεί να πει ότι δικαιούται άλλη μια ευκαιρία. Ακόμα κι αν η ψήφος προς τον ΣΥΡΙΖΑ σε πολλές περιπτώσεις φαίνεται να είναι απόρροια κεκτημένης ταχύτητας κομματικής πίστης. Ακόμα κι αν η ελληνική περιφέρεια πραγματικά του γύρισε την πλάτη. Υπάρχουν φωνές που στην περίπτωση του κ. Κασσελάκη θεωρούν ότι χθες στις κάλπες για τις ευρωεκλογές επιβεβαιώθηκε το φαινόμενο της ανόδου του προσώπου ως έκφραση της πολιτικής. Που εκτιμούν ότι ο κ. Κασσελάκης αποτελεί μια αντισυστημική στη βάση της έκφραση που μπορεί να εκπροσωπήσει ένα κόσμο που επιζητά απεγνωσμένα ένα πειστικό αντίλογο.
Ο κ. Ανδρουλάκης και το ΠΑΣΟΚ από την άλλη έχασαν το στοίχημα της δεύτερης θέσης. Ωστόσο ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ μπορεί να επικαλεστεί ότι έχει μειώσει τη διαφορά με το δεύτερο ΣΥΡΙΖΑ στο 1,8% (όταν στις προηγούμενες ευρωεκλογές η διαφορά ήταν 16,03% και στις προηγούμενες εθνικές εκλογές 6%). Μπορεί εύκολα να αναφέρει ότι στην Περιφέρεια σημείωσε εξαιρετικά αποτελέσματα. Μπορεί να πει ότι σε κάθε εκλογική αναμέτρηση ανεβάζει τα ποσοστά του. Αν θέλει ο κ. Ανδρουλάκης να παραμείνει Αρχηγός στο ΠΑΣΟΚ μέσω από μια εσωκομματική διαδικασία λογικά θα τα καταφέρει σχετικά εύκολα. Από την άλλη μοιάζει να έχει χάσει μια μεγάλη διπλή ευκαιρία (δεύτερες εθνικές εκλογές τον Ιούνιο του 2023, χθεσινές ευρωεκλογές) . Και σίγουρα δεν φαίνεται να υπάρχουν ικανές συνθήκες να τραβήξει ένα κόσμο που θα τον οδηγήσει σε μια καλύτερη πολιτική πραγματικότητα.
ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ οφείλουν να δουν κατάματα την πολιτική αλήθεια και να εξετάσουν πλέον σοβαρά ότι αν δεν γίνει μια πανστρατιά της κεντροαριστεράς με ένα πρόσωπο που να ελκύει το ενδιαφέρον (και το οποίο, ίσως, σήμερα να μην υπάρχει στο υπάρχον πολιτικό προσωπικό) τότε μπορεί ποτέ να μην εκληφθούν στην πράξη ως κόμματα εξουσίας.
Από την άλλη με την Φωνή Λογικής στο 3%, την Ελληνική Λύση στο 9,5% , τη Νίκη στο 4,4% και την Ευρώπη σε μια υπερδεξιά στροφή μια πανστρατιά της ελληνικής υπερδεξιάς με ένα φρέσκο πρόσωπο μπορεί να δημιουργήσει πολιτικές εξελίξεις στην εσωτερική πολιτική σκακιέρα. Να μην υποτιμάμε αυτή την πιθανότητα. Όταν τα κόμματα που είναι υπερσυντηρητικά λαμβάνουν περίπου 18% σημαίνει ότι υπάρχει έδαφος στην Ελλάδα για μια ανάλογης μορφής πολιτική έκφραση.
Στα παραπάνω αποτέλεσμα έχουμε τη σταθερότητα του ΚΚΕ και της Πλεύσης Ελευθερίας σε σχέση με την περσινή τους πολιτική εικόνα. Και τα δύο κόμματα βρέθηκαν σχεδόν στα ίδια ποσοστά με εκείνα που έλαβαν πέρσι στις εθνικές εκλογές. Στον αντίποδα υπάρχουν τρεις μεγάλοι ηττημένοι. Η Μέρα25 που πρέπει μάλλον να βάλει ταφόπλακα στα όνειρα του κ. Γιάννη Βαρουφάκη να συμμετέχει στην ελληνική πολιτική σκηνή, οι Δημοκράτες του Ανδρέα Λοβέρδου και η Νέα Αριστερά που δεν έπεισε ότι μπορεί να αποτελέσει εναλλακτική πολιτική πρόταση.
Οι χθεσινές ευρωεκλογές μπορεί να αναγνωστούν ως μια συνέχεια των περσινών εκλογών. Δεν έχουν αλλάξει οι θέσεις κατάταξης των κομμάτων. Αν όμως αναγνωστούν ως απόδειξη της αναγκαιότητας ενός “πειστικού, ελκυστικού αύριο” οι χθεσινές ευρωεκλογές στέλνουν ως ένα σαφές μήνυμα της κοινωνίας ότι θέλει αλλαγές. Αλλαγές στο τρόπο διακυβέρνησης. Αλλαγές στη νοοτροπία του πολιτικού συστήματος. Αλλαγές σε πρόσωπα και μορφές κομμάτων.