Λύθηκε το μυστήριο των «εξωγήινων» γυναικείων κρανίων στη Βαυαρία

Λύθηκε το μυστήριο των «εξωγήινων» γυναικείων κρανίων στη Βαυαρία
State Collection for Anthropology and Palaeoanatomy Munich

Το αίνιγμα των μυστηριωδών, ηλικίας 1500 ετών, γυναικείων κρανίων που βρέθηκαν σε τάφους στη Βαυαρία προκαλεί ερωτηματικά στους επιστήμονες εδώ και πάνω από μισό αιώνα, ωστόσο, όπως φαίνεται, το μυστήριο έχει πλέον λυθεί, χάρη σε γενετικές έρευνες: Τα αλλόκοτα αυτά κρανία ανήκουν σε νύφες- μετανάστριες από άλλους τόπους, που ταξίδεψαν στη Βαυαρία από μακριά για να παντρευτούν, σύμφωνα με νέα έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Proceedings of the National Academy of Sciences.

Την έρευνα πραγματοποίησαν επιστήμονες της Κρατικής Συλλογής Ανθρωπολογίας του Μονάχου, του Πανεπιστημίου Johannes Gutenberg Mainz και του Πανεπιστημίου Stony Brook. Όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα του LiveScience, η έρευνα δείχνει πως οι εν λόγω γυναίκες, με τα μακριά τους κεφάλια, που έζησαν τον 6ο μΧ αιώνα, πιθανότατα ταξίδεψαν πολύ μεγάλες αποστάσεις από τη νοτιοανατολική Ευρώπη (και συγκεκριμένα από τη σημερινή Ρουμανία, τη Βουλγαρία και τη Σερβία) για να φτάσουν στη σύγχρονη νότια Γερμανία. Η απόσταση αυτή μπορεί να ήταν μεγάλη, ωστόσο, σύμφωνα με τους ερευνητές, τα κέρδη ήταν μεγάλα, καθώς έτσι εδραιώθηκαν στρατηγικές συμμαχίες στη μεσαιωνική Ευρώπη.

Εκείνα τα χρόνια η Ευρώπη βίωνε σημαντικές πολιτιστικές αλλαγές, καθώς η Δυτική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία κατέρρεε υπό την πίεση βαρβαρικών φύλων (Γότθοι, Αλαμανοί, Λογγοβάρδοι κ.α.). Τα απομεινάρια των ξένων αυτών νυφών βρέθηκαν σε νεκροταφεία ενός εξ αυτών των φύλων (Baiuvarii- Βαυαροί) που ζούσε (όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό από το όνομα) στη σημερινή Βαυαρία.

Η ανακάλυψη αυτών των κρανίων προκαλούσε ερωτηματικά στους αρχαιολόγους εδώ και δεκαετίες: Η δημιουργία μυτερών κρανίων (διαδικασία γνωστή ως ACD, τεχνητή παραμόρφωση κρανίων) είναι δυνατή μόνο σε μικρή ηλικία, όσο το κρανίο είναι μαλακό και εύπλαστο- ωστόσο οι γυναίκες τάφηκαν με κτερίσματα εγχώριας προέλευσης (και όχι ξένης), υποδεικνύοντας ότι είχαν προσαρμοστεί/ ενσωματωθεί στην τοπική κουλτούρα.

Τα κρανία με σχήμα που θυμίζει αυτό του αυγού θεωρούνταν ως το ιδανικό της ομορφιάς σε κάποιες κουλτούρες, και ενδεχομένως να ήταν σημάδι υψηλής κοινωνικής θέσης ή αριστοκρατικής καταγωγής, σημειώνουν οι ερευνητές. Οι παρατηρήσεις αυτές έθεσαν το ερώτημα της πιθανής μετανάστευσης, ενδεχομένως από την ανατολική Ευρώπη, όπου χρησιμοποιούνταν πρακτικές παραμόρφωσης κρανίου από τον 2ο μΧ αιώνα ακόμα στη Ρουμανία- επίσης, στην Ασία, από όπου είχαν καταφθάσει οι Ούνοι.

Προς απάντηση του ερωτήματος αυτού, οι ερευνητές εξέτασαν το DNA 36 ενηλίκων, 14 εκ των οποίων είχαν τέτοια κρανία, από έξι νεκροταφεία της Βαυαρίας. Επίσης, εξετάστηκαν τα DNA ενός ντόπιου Ρωμαίου στρατιώτη και δύο γυναικών από την Κριμαία και τη Σερβία, από όπου θεωρείται πως μπορεί να είχαν προέλθει οι μυστηριώδεις γυναίκες.

Όπως προέκυψε, οι γυναίκες με τα μυτερά κρανία διέφεραν γενετικά από τους άλλους Baiuvarii. Οι άνδρες και οι γυναίκες με τα κανονικά κρανία, με την εξαίρεση δύο ατόμων, είχαν παρόμοια καταγωγή, που αναγόταν στη βόρεια και την κεντρική Ευρώπη, σύμφωνα με τους ερευνητές. Αντίθετα, οι γυναίκες με τα παραμορφωμένα κρανία κατάγονταν ως επί το πλείστον από τη νότια και τη νοτιοανατολική Ευρώπη, ενώ τουλάχιστον μία είχε καταγωγή από την ανατολική Ασία.

Με βάση αυτές τις πληροφορίες, είναι δόκιμο να ειπωθεί πως «ενήλικες γυναίκες με παραμορφωμένα κρανία που βρέθηκαν στη μεσαιωνική Βαυαρία πιθανότατα μετανάστευσαν από τη νοτιοανατολική Ευρώπη, μια περιοχή που όχι μόνο περιλαμβάνει τις παλαιότερες γνωστές ευρωπαϊκές ταφές ανδρών και γυναικών με ACD, αλλά επίσης τη μεγαλύτερη συγκέντρωση» έγραψαν οι ερευνητές.

Δεδομένης της ποικιλίας των γυναικών με τέτοια, «εξωγήινα» κρανία, είναι πιθανόν κάποιες να προέρχονταν από φυλές της νοτιοανατολικής Ευρώπης, ή ασιατικές, όπως οι Ούνοι- ή να προέρχονταν όλες από τη νοτιοανατολική Ευρώπη, που ήταν ήδη «χωνευτήρι» ντόπιων και ασιατικών φύλων.

Η ανάλυση DNA αποκάλυψε ότι τα μυτερά κρανία δεν ήταν η μόνη εμφανής διαφορά: Οι περισσότερες από εκείνες τις γυναίκες είχαν καστανά μάτια και ξανθά ή καστανά μαλλιά, ενώ κάτοικοι με τα κανονικά κρανία συνήθως είχαν γονίδια για ξανθά μαλλιά και μπλε μάτια.

Δημοφιλή