Ιστορίες του Ροβήρου Μανθούλη
Bettmann via Getty Images

Από την Επιτροπή του Μακάρθυ δεν βρήκα πολλές καταθέσεις. Εκεί τις ερωτήσεις τις έκανε συχνά ο νεαρός βοηθός (και εραστής) του Μακάρθι, Roy Cohn. Οι σταμπαρισμένοι αριστεροί προσπαθούν να γλιτώσουν την καταδίκη τους σε φυλάκιση, επικαλούμενοι την 5η Τροπολογία του Συντάγματος, που παρέχει το δικαίωμα στον εξεταζόμενο να μην προβεί σε μαρτυρία εναντίον του εαυτού του, για να μην καταδώσουν συναδέλφους τους.

Ανάμεσα στ΄αμέτρητα θύματα, θα συναντήσουμε τους: Ντάλτον Τράμπο (γνωστό για τα σενάριά του των ταινιών ”Η ΕΞΟΔΟΣ” και ”ΣΠΑΡΤΑΚΟΣ”), τους ηθοποιούς Τζον Γκάρφιλντ (”Ο ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ ΧΤΥΠΑΕΙ ΔΥΟ ΦΟΡΕΣ” με την Λάνα Τάρνερ), Χοζέ Φερέρ (”ΜΟΥΛΕΝ ΡΟΥΖ”, ”ΛΩΡΕΝΣ ΤΗΣ ΑΡΑΒΙΑΣ”), Τσάρλι Τσάπλιν, Τζούντυ Χόλιντεϊ (Όσκαρ για το ”ΓΕΝΝΗΜΕΝΗ ΧΘΕΣ” η οποία, παρόλο το IQ 172 που είχε, το έπαιξε ζαβή μπροστά στην Επιτροπή Εσωτερικής Ασφαλείας της Γερουσίας του Μακάρθυ και τους έπεισε…). Τον Λέο Πεν (πατέρα του σημερινού ηθοποιού Σον Πεν), τη Στέλλα Άντλερ (μαθήτρια του Στανισλάβσκυ, διάσημη καθηγήτρια υποκριτικής με μαθητές τον Μάρλον Μπράντο και τον Ρόμπερτ Ντενίρο) τον Μωρίς Σεβαλιέ (που ήταν στην Αμερική εκείνη την εποχή), τον συνθέτη Ααρών Κόπλαν, τον μαέστρο Λέοναρντ Μπέρσταϊν, τον πατέρα της ατομικής βόμβας Ρόμπερτ Οπενχάϊμερ. Επίσης τους σκηνοθέτες Ρίτσαρντ Ατενμπόροου (¨ΓΚΑΝΤΙ¨), Λουίς Μπουνιουέλ, Όρσον Ουέλες, Αβραάμ Πολόνσκυ (δεδηλωμένο κομμουνιστή, μέλος του OSS, των μυστικών επιχειρήσεων στη Γαλλία κατά την Κατοχή, μαζί με τον γνωστό ηθοποιό Στέρλιν Χέιντεν ο οποίος και τον κατέδωσε τελικά στη Επιτροπή Αντιαμερικανικών Ενεργειών, για να σωθεί ο ίδιος).

Τις Λίστες ετοίμαζε κυρίως η Αμερικανική Λεγεώνα (των Παλαιών Πολεμιστών) η οποία είχε το στρατηγείο της στο υπ. αρ. 41 Παράρτημά της, στο Σύρακιουζ. Εκεί που σπούδαζα. Αυτό που μου είχε ανοίξει φάκελο! Για το άρθρο μου “Is this American Democrasy?”.

To Παράρτημα τού Σύρακιουζ εξέδιδε το Νewsletter της Λεγεώνας (ονόματι¨Spotlight¨. Το ερευνητικό φανάρι) με «Μαύρες Λίστες» που πήγαιναν παντού.

Ένας άλλος που ετοίμαζε «Μαύρες Λίστες» στη γειτονιά μου ήταν ο Λώρενς Τζόνσον που είχε αλυσίδα από σουπερμάρκετ στο Σύρακιουζ. Αυτός ο τελευταίος σημείωνε ποια προϊόντα διαφημίζονταν σε εκπομπές με «black-listed» (δηλαδή αριστερούς) καλλιτέχνες κι΄έβαζε δίπλα σ΄αυτά τα προϊόντα (στα καταστήματά του φυσικά) μια πινακίδα που τα ”δακτυλόδειχνε”. Ώστε να αναγκαστούν οι εταιρίες που τα κατασκεύαζαν να αποσύρουν τη διαφήμιση, ώσπου να αντικατασταθούν οι αριστεροί καλλιτέχνες από την εκπομπή. Είχε δηλαδή εφεύρει τη «Μαύρη Λίστα» των κομμουνιστικών ανατρεπτικών μακαρονιών! Η δράση του αυτή έμεινε γνωστή σαν η «Σταυροφορία του Σύρακιουζ» (The Syracuse Crusade)

Ο αντικομμουνισμός έχει γίνει της μόδας και ο Μακάρθυ χρησιμοποιεί τα κόλπα του Νίξον (που προηγήθηκε, στην Επιτροπή Αντιαμερικανικών Ενεργειών της Βουλής) για να γίνει διάσημος κι΄αυτός. Ο Νίξον, που προαλείφεται για Αντιπρόεδρος, ετοιμάζεται για τις εκλογές του 1952 (με την ενίσχυση της οικογένειας Bush). Τη σκυτάλη της Ερυθράς Φοβέρας θα κληρονομήσει ο Μακάρθυ.

Ο όρος «Μακαρθισμός» εμφανίζεται για πρώτη φορά σ΄ένα καυστικό σκίτσο του ¨Washington Post¨ (29 Μαρτίου 1950) και κανένας δεν αντιλαμβάνεται ότι ο φασισμός που μόλις νικήθηκε στην Ευρώπη ξαναγεννιέται στην Αμερική.

Ο ίδιος ο Μακάρθυ, σ΄ένα λόγο του το 1952, θα πει: «Μακαρθισμός είναι ο Αμερικανισμός με ανασηκωμένα τα μανίκια». Το πήρε από μια φράση του Χίτλερ. Κατηγόρησε δε την Κυβέρνηση των Δημοκρατών και τον ίδιο τον Πρόεδρο Τρούμαν –ούτε λίγο ούτε πολύ– για προδοσία! Μάλιστα, τον Τρούμαν και τον Στρατηγό Μάρσαλ για αντιαμερικανισμό! Bγάζοντας παράλληλα και το μίσος των Ρεπουμπλικάνων για τα 13 χρόνια διακυβέρνησης του Ρούσβελτ.

Στα 13 χρόνια, ο Μακάρθυ πρόσθεσε και τα χρόνια του Τρούμαν. Κι’ έγιναν «20 τα χρόνια προδοσίας». Όταν δεν βρήκε υποστήριξη από τον Αϊζενχάουερ (που βγήκε Πρόεδρος το 1952) τον επόμενο χρόνο τα 20 χρόνια τα έκανε «21 χρόνια προδοσίας»!

Ένας από τους πιο σκληρούς μακαρθικούς ήταν ο έξαλλος σιωνιστής Τζόζεφ Λίμπερμαν, ο οποίος λίγο έλειψε να εκλεγεί Αντιπρόεδρος του Δημοκρατικού Αλ Γκόρ και ο οποίος Λίμπερμαν, στις επόμενες εκλογές, τάχτηκε εναντίον του Ομπάμα, στο πλευρό των Ρεπουμπλικάνων, προδίδοντας το Κόμμα του. (Ο Ομπάμα είχε τη φήμη φιλοπαλαιστίνιου και ο Λίμπερμαν, πηγαίνοντας με τους Ρεπουμπλικάνους, φιλοδόξησε να πάρει μαζί του τους Εβραϊκούς ψήφους καταφέρνοντας μόνο να γίνει για άλλη μια φορά γελοίος).

Δημοφιλή