Όλοι μας έχουμε δει σε κόμικ ή σε cartoon τη διάσημη πάπια Scrooge McDuck ή θείο Σκρουτζ καθισμένο να μετράει με μανία πράσινα χαρτονομίσματα σε ένα δωμάτιο ξέχειλο από δολάρια. Μπορεί ο δημιουργός της Καρλ Μπαρκς να έδωσε το όνομα στη διάσημη πάπια από τον ομώνυμο χαρακτηριστικό τσιγκούνη του «Πνεύματος των Χριστουγέννων» του Dickens, αλλά τη συγκεκριμένη σκηνή λέγεται ότι την εμπνεύστηκε από τη φημολογούμενη συνήθεια του John Ford του ιδρυτή της ομώνυμης αυτοβιομηχανίας, που είχε στη τράπεζα ένα δισ δολάρια, αλλά για να συνειδητοποιήσει το πλούτο του μια φορά το χρόνο πήγαινε στη τράπεζα του κλείνονταν σε ένα δωμάτιο όπου του έβαζαν μπροστά του την περιουσία του σε χαρτονομίσματα και αυτός περνούσε όλη τη μέρα μετρώντας τα.
Στην ανθρώπινη ιστορία υπάρχουν χιλιάδες παραδείγματα βαθύπλουτων που αντί να απολαύσουν το πλούτο τους προτιμούσαν να τον σωρεύουν σε μετρητά σπίτι τους με μόνη ικανοποίηση τη κατοχή του. Πρόκειται για μια διαχρονική τάση και ως εκ τούτου αποτελεί και ένα θέμα που προσφέρεται από την αρχαιότητα για διακωμώδηση με παραγωγή σπουδαίων θεατρικών έργων από τον Μένανδρο, τον Σαίξπηρ, αλλά και τον Μολιέρο.
Ωστόσο βλέπουμε ότι παγκοσμίως αναπτύσσεται ταχύτατα, κυρίως από τις κυβερνήσεις και κεντρικές τράπεζες καπιταλιστικών κρατών, η τάση να καταργηθεί το χρήμα σε χαρτονομίσματα και να αντικατασταθεί από ψηφιακό χρήμα με ηλεκτρονική διαχείριση μέσω τραπεζών. Συνέβη και στη χώρα μας αρχικά με την απαγόρευση συναλλαγών με μετρητά άνω των 500 ευρώ σε πρώτη φάση και με την αιτιολογία, ότι έτσι θα παταχθεί η φοροδιαφυγή και η εγκληματικότητα.
Σαφώς το μέτρο του μερικού περιορισμού των συναλλαγών με μετρητά θα περιορίσει αρκετά τη φοροδιαφυγή, όχι όμως και τη μαύρη οικονομία, καθώς κυκλοφορεί στην αγορά μια τεράστια ποσότητα μετρητών και χρειάζεται πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα να αποσυρθεί. Αλλωστε πάντοτε βρίσκονται τρόποι της παράκαμψης των απαγορεύσεων, σε τελική όμως φάση υπάρχει σχέδιο για να εκλείψουν τα χαρτονομίσματα...
Τα κακά μαντάτα λοιπόν για τους σύγχρονους Σκρουτζ είναι το ερώτημα πως θα απολαμβάνουν το πλούτο τους μετρώντας τον, όταν ολοκληρωθεί το παραπάνω σχέδιο και δεν θα υπάρχουν χαρτονομίσματα αλλά μόνο ψηφιακοί τραπεζικοί λογαριασμοί...
Το 1912 ο John Pierpont Morgan διατύπωσε την θεωρία: Gold is money everything else is credit δηλαδή μόνο ο χρυσός είναι χρήμα, όλα τα άλλα είναι πίστωση και έκτοτε η θεωρία αυτή έχει επιβεβαιωθεί πολλές φορές. Επομένως όταν καταργηθεί η κυκλοφορία των χαρτονομισμάτων, των χρυσών νομισμάτων και χρυσού ο πλούτος δεν θα μπορεί να αποθησαυριστεί παρά μόνο σε μορφή τραπεζικής πίστωσης.
Φυσικά κάθε όλβιος θα μπορεί να πραγματοποιεί επενδύσεις πάντοτε όμως υπό έλεγχο και μέσα σε καθορισμένα και διαρκώς περιοριζόμενα πλαίσια. Ασφαλώς θα υπάρχουν και οι φορολογικοί παράδεισοι, σήμερα είναι 44, αλλά και αυτοί σταδιακά θα περιορίζονται καθώς το σύστημα θα κλίνει τις διεξόδους διαφυγής από τον έλεγχο του πλούτου. Εξάλλου για να διαφυλάξει κάποιος τα λεφτά του με κατάθεση σε τράπεζα απαιτείται η ύπαρξη εμπιστοσύνης ότι το σύστημα λειτουργεί σωστά και ότι θα υπάρχει ομαλότητα για προβλεπτό χρόνο. Όταν κλονιστεί η εμπιστοσύνη δημιουργείται πανικός, πέφτει το σύνθημα «ο σώζων εαυτόν σωθήτω» όλοι τρέχουν στα ΑΤΜ για αναλήψεις, κάνουν σπασμωδικές κινήσεις για να διασώσουν ότι μπορούν, επέρχεται οικονομική κρίση, ακόμα και παγκόσμια, κοινωνικές αναταραχές κλπ. Το έργο το έχουμε δει σε διάφορες παραλλαγές.
Δεν είμαι ούτε οικονομολόγος, ούτε πολιτικός, ούτε προφήτης, το μόνο που θέλω να τονίσω με το παρόν άρθρο είναι ότι χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή στο χειρισμό διαφόρων λεπτών και ευμετάβλητων καταστάσεων, που μπορεί να έχουν σοβαρές συνέπειες. Με λίγα λόγια τόσο οι Σκρουτζ αλλά και οι κοινοί άνθρωποι θα πρέπει να μην ανησυχούν ότι θα κινδυνεύσει η οικονομική τους κατάσταση από τους διάφορους πειραματισμούς.
Λέανδρος Τ.Ρακιντζής Αρεοπαγίτης ε.τ,