Για περισσότερους από 92.000 ενήλικες που παρατηρήθηκαν σε διάστημα 28 ετών, η κατανάλωση τουλάχιστον 7 γραμμαρίων - κάτι περισσότερο από μισή κουταλιά της σούπας - ελαιόλαδου καθημερινά συνδέθηκε με 28% χαμηλότερο κίνδυνο θανάτου από άνοια, σε σύγκριση με εκείνους που ποτέ ή σπάνια έτρωγαν λάδι ελιάς, όπως διαπίστωσε η μελέτη που δημοσιεύτηκε τη Δευτέρα στο περιοδικό JAMA Network Open.
Η μελέτη είναι η αναθεωρημένη και οριστικοποιημένη έκδοση μιας περίληψης - πρώιμης έρευνας που οι συγγραφείς παρουσίασαν τον Ιούλιο του 2023 στην ετήσια συνάντηση της Αμερικανικής Εταιρείας Διατροφής.
Εξ όσων γνωρίζουν οι συγγραφείς, ήταν επίσης η πρώτη που διερεύνησε εάν η βασική μεσογειακή διατροφή συνδέεται με τον κίνδυνο θανάτου από τη νόσο.
«Η μελέτη μας ενισχύει τις διατροφικές οδηγίες που συνιστούν (την κατανάλωση) ελαίων όπως το ελαιόλαδο και υποδηλώνει ότι δεν υποστηρίζουν μόνο την υγεία της καρδιάς αλλά δυνητικά και την υγεία του εγκεφάλου», έχει δηλώσει η συν-συγγραφέας της μελέτης Αν - Τζούλι Τέσιερ, επιστημονική συνεργάτης διατροφής στην Σχολή Chan Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ σε περσινό δελτίο τύπου, συνοδευτικό της περίληψης. «Η επιλογή του ελαιόλαδου, ενός φυσικού προϊόντος, αντί για λίπη όπως η μαργαρίνη και η εμπορική μαγιονέζα, είναι μια ασφαλής επιλογή και μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο θανατηφόρου άνοιας».
Στην αρχή της μελέτης, οι συμμετέχοντες στην έρευνα ήταν κατά μέσο όρο ηλικίας 56 ετών. Η ομάδα περιλάμβανε σχεδόν 60.600 γυναίκες που είχαν συμμετάσχει στη Μελέτη Νοσηλευτών Υγείας από το 1990 έως το 2018 και σχεδόν 32.000 άνδρες που είχαν συμμετάσχει στη Μελέτη παρακολούθησης των Επαγγελματιών Υγείας κατά την ίδια περίοδο. Η πρώτη μελέτη διερεύνησε παράγοντες κινδύνου για σημαντικές χρόνιες ασθένειες μεταξύ των γυναικών στη Βόρεια Αμερική, ενώ η δεύτερη εξέτασε τα ίδια θέματα αλλά για τους άνδρες.
Η αντικατάσταση 5 γραμμαρίων - περίπου 1,2 κουταλάκια του γλυκού - μαργαρίνης ή μαγιονέζας που καταναλώνονταν καθημερινά με ελαιόλαδο συσχετίστηκε με 8% έως 14% χαμηλότερο κίνδυνο θανάτου από άνοια. Τα αποτελέσματα της αντικατάστασης με άλλα φυτικά έλαια ή βούτυρο δεν ήταν σημαντικά, όπως διαπίστωσαν οι μελετητές.
Οι συμμετέχοντες με το γονίδιο APOE e4 - τον ισχυρότερο γνωστό γενετικό παράγοντα κινδύνου για τη νόσο του Αλτσχάιμερ - είχαν πέντε έως εννέα φορές περισσότερες πιθανότητες από τους μη φορείς να πεθάνουν από άνοια, αλλά τα ευρήματα σχετικά με το ελαιόλαδο εξακολουθούσαν να ισχύουν αφού οι συγγραφείς έλαβαν υπόψη αυτόν τον παράγοντα.
Ο Ντουέιν Μέλορ, εγγεγραμμένος διαιτολόγος που δεν συμμετείχε στη μελέτη, σημείωσε τον Ιούλιο ότι η έρευνα δεν αποδεικνύει μια αιτιολογική σχέση, αλλά μάλλον μια συσχέτιση.
«Χρειάζεται περισσότερη έρευνα», δήλωσε ο ίδιος σε δελτίο τύπου, σημειωτέον, επικεφαλής της Ιατρικής Σχολής Aston για τη διατροφή και την τεκμηριωμένη ιατρική στο Πανεπιστήμιο Aston στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Μείωση του κινδύνου άνοιας
Τα πιθανά οφέλη του ελαιόλαδου για την υγεία του εγκεφάλου θα μπορούσαν να οφείλονται σε αντιοξειδωτικές ενώσεις που μπορούν να «διασχίσουν» τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό, επηρεάζοντας άμεσα τον εγκέφαλο, ανέφερε η Τέσιερ.
Οπως προσέθεσε, «είναι επίσης πιθανό το ελαιόλαδο να έχει έμμεση επίδραση στην υγεία του εγκεφάλου ωφελώντας την καρδιαγγειακή υγεία».
Αν και η συνολική ποιότητα της διατροφής των συμμετεχόντων δεν έκανε διαφορά στα ευρήματα, όσοι καταναλώνουν ελαιόλαδο μπορεί να ακολουθούν σε γενικές γραμμές πιο υγιεινό τρόπο ζωής.
«Υπάρχουν πολλές, πάρα πολλές διαφορές μεταξύ των ανθρώπων που καταναλώνουν ελαιόλαδο και εκείνων που δεν καταναλώνουν ελαιόλαδο, και δεν είναι ποτέ δυνατό να υπολογιστούν πλήρως όλοι οι πιθανοί παράγοντες που προκαλούν σύγχυση», δηλώνει ο Ντέιβιντ Κέρτις, επίτιμος καθηγητής γενετικής, εξέλιξης και περιβάλλοντος στο University College του Λονδίνου σε δελτίο τύπου που εκδόθηκε τον Ιούλιο.
Επιπρόσθετα, ο τρόπος με τον οποίο βαθμολογήθηκε η μεσογειακή διατροφή - ως μέρος της αξιολόγησης ποιότητας της διατροφής - είχε «μόνο» εννέα βαθμούς και βασίζεται στη μέση πρόσληψη του πληθυσμού, ανέφερε ο Μέλορ στο CNN σε συνέντευξή του τον Μάιο.
«Μπορεί να είναι πιο ακριβές να χρησιμοποιήσετε μια αξιολόγηση της διατροφής που εξετάζει έναν ευρύτερο αριθμό τροφών, καθώς περισσότερα από (εννέα) πράγματα συνθέτουν μια υγιεινή διατροφή», πρόσθεσε ο Μέλορ.
Ένα άλλο σημαντικό σημείο που πρέπει να θυμόμαστε είναι ότι περίπου οι μισές περιπτώσεις άνοιας προκαλούνται από αγγειακή νόσο, σύμφωνα με τον Κέρτις.
«Ο,τιδήποτε βελτιώνει την καρδιαγγειακή υγεία, όπως η αποφυγή του καπνίσματος, αναμένεται να μειώσει τον κίνδυνο άνοιας», λέει. «Έχει αποδειχθεί ότι η κατανάλωση ελαιολάδου σχετίζεται με καλύτερη καρδιαγγειακή υγεία, επομένως θα περίμενε κανείς ότι θα συνδεόταν και με χαμηλότερο κίνδυνο άνοιας».
Το ελαιόλαδο έχει αποδειχτεί ότι είναι χρήσιμο για την υγεία της καρδιάς, του εγκεφάλου, των οστών και πολλών άλλων. Εκτός από το μαγείρεμα με ελαιόλαδο, μπορούμε επίσης να το χρησιμοποιήσουμε για να φτιάξουμε ντρέσινγκ για σαλάτες ή βινεγκρέτ, μαγιονέζα, πέστο ή ντιπ ψωμιού. Οι άνθρωποι πρέπει επίσης να θυμούνται ότι όσον αφορά το φαγητό και τη λειτουργία του εγκεφάλου, δεν έχει να κάνει μόνο με το τι τρώμε, αλλά το πώς τρώμε, ανέφερε ακόμα ο Μέλορ.
«Το να παραμένουμε κοινωνικοί κατά τη διάρκεια των γευμάτων και να τρώμε με άλλους μπορεί να ωφελήσει την ψυχική μας υγεία βραχυπρόθεσμα και τη γνωστική μας λειτουργία καθώς μεγαλώνουμε», κατέληξε ο ίδιος.
ΠΗΓΗ: edition.cnn.com