Ουκρανία: Γιατί η Δύση δεν πείθεται από τα ανοίγματα της Ρωσίας

Η Μόσχα παρουσιάζει σημάδια καλής θέλησης. Λίγοι την πιστεύουν.
Anadolu Agency via Getty Images

Η Ρωσία έκανε δύο ανοίγματα για να αμβλύνει τις εντάσεις γύρω από την Ουκρανία - αφενός υποστήριξε ότι προέβη σε απόσυρση στρατευμάτων που βρίσκονταν κοντά στη γείτονά της, αφετέρου είπε ότι καλωσορίζει τις συνομιλίες με τη Δύση.

Ωστόσο, οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι σύμμαχοί τους είπαν ότι χρειάζονται αποδείξεις για την υποτιθέμενη αποχώρηση των ρωσικών στρατευμάτων και ότι ο κίνδυνος μιας ρωσικής εισβολής εξακολουθεί να διαφαίνεται.

Για δεύτερη μέρα την Τρίτη, υπήρξαν ενδείξεις και ελπίδες ότι η Ευρώπη θα μπορούσε να αποφύγει τον πόλεμο, μετά από εβδομάδες κλιμάκωσης στην ένταση μεταξύ Ανατολής και Δύσης, καθώς η Μόσχα είχε συγκεντρώσει περίπου 150.000 στρατιώτες σε τρεις πλευρές της Ουκρανίας και πραγματοποιούσε μαζικές στρατιωτικές ασκήσεις.

Αυτές οι κινήσεις οδήγησαν σε ηχηρές προειδοποιήσεις από την Ουάσιγκτον, το Λονδίνο και άλλες ευρωπαϊκές δυνάμεις ότι η Ρωσία ετοιμαζόταν να εισέλθει στην Ουκρανία.

Αλλά η κατεύθυνση άλλαξε αυτή την εβδομάδα. Ο Βλαντιμίρ Πούτιν δήλωσε την Τρίτη ότι η Ρωσία δεν επιθυμεί πόλεμο και θα βασιστεί στις διαπραγματεύσεις στην προσπάθειά της να εξαλείψει κάθε πιθανότητα ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ – το βασικό αίτημά του σε αυτή την κρίση. Ωστόσο, δεν δεσμεύτηκε για πλήρη απόσυρση των στρατευμάτων του, λέγοντας ότι οι επόμενες κινήσεις της Ρωσίας σε αυτή την αντιπαράθεση θα εξαρτηθούν από το πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση.

Η Ρωσία πρόσφερε, εξάλλου, λίγες λεπτομέρειες σχετικά με την υποτιθέμενη απόσυρση και ο Τζο Μπάιντεν είπε ότι οι Αμερικανοί αξιωματούχοι δεν έχουν επαληθεύσει τον ισχυρισμό της Ρωσίας. Υποσχέθηκε, μάλιστα, ότι οι ΗΠΑ θα δώσουν στη διπλωματία «κάθε ευκαιρία», αλλά έδωσε αναφέρθηκε με σκεπτικιστικό τόνο στις προθέσεις της Μόσχας.

Ο ισχυρισμός της Ρωσίας ότι απέσυρε τα στρατεύματα «θα ήταν καλός, αλλά δεν το έχουμε επαληθεύσει ακόμη», τόνισε ο Μπάιντεν. «Πράγματι, οι αναλυτές μας δείχνουν ότι (τα ρωσικά στρατεύματα) παραμένουν σε πολύ απειλητική θέση».

Η Ρωσία αρνήθηκε ότι έχει σχέδια εισβολής. Αυτό που θέλει από τη Δύση είναι να κρατήσει την Ουκρανία και άλλα πρώην σοβιετικά έθνη εκτός ΝΑΤΟ, να σταματήσει την ανάπτυξη οπλισμού κοντά στα ρωσικά σύνορα και να αποσύρει δυνάμεις από την Ανατολική Ευρώπη.

Οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους έχουν απορρίψει κατηγορηματικά αυτές τις απαιτήσεις, αλλά προσφέρθηκαν να συμμετάσχουν σε συνομιλίες με τη Ρωσία για τρόπους ενίσχυσης της ασφάλειας στην Ευρώπη.

Ο Πούτιν, μετά τη συνάντησή του με τον Γερμανό καγκελάριο, Ολαφ Σολτς, είπε ότι η Δύση συμφώνησε να συζητήσει για την απαγόρευση της ανάπτυξης πυραύλων στην Ευρώπη, τους περιορισμούς στις στρατιωτικές ασκήσεις και άλλα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης - θέματα που έθεσε η Μόσχα στο τραπέζι πριν από χρόνια.

Είπε ακόμη ότι η Ρωσία είναι ανοιχτή να συζητήσει «μερικά από αυτά τα στοιχεία», αλλά πρόσθεσε ότι θα το κάνει μόνο σε συνδυασμό «με τα κύρια ζητήματα που είναι πρωταρχικής σημασίας για εμάς».

Ενώ ο Σολτς επανέλαβε ότι η επέκταση του ΝΑΤΟ προς τα ανατολικά «δεν είναι στην ημερήσια διάταξη - όλοι το γνωρίζουν πολύ καλά», ο Πούτιν απάντησε ότι η Μόσχα δεν θα καθησυχαστεί από τέτοιες διαβεβαιώσεις. «Μας λένε ότι δεν θα συμβεί αύριο», είπε ο Πούτιν. «Λοιπόν, πότε θα γίνει; Μεθαύριο; Τι αλλάζει για εμάς στην ιστορική προοπτική; Τίποτα».

Το ρωσικό υπουργείο Αμυνας έδωσε στη δημοσιότητα εικόνες από τανκς και οβιδοβόλα να βρίσκονται σε κίνηση. Αλλά δεν αποκάλυψε πού ή πότε τραβήχτηκαν οι εικόνες ή πού κατευθύνονταν τα οχήματα.

Η Ουκρανία εξέφρασε τον σκεπτικισμό της. «Δεν θα πιστέψουμε όταν ακούσουμε, θα πιστέψουμε όταν δούμε», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών της Ουκρανίας, Ντμίτρο Κουλέμπα.

Και ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, δήλωσε ότι δεν υπάρχουν ενδείξεις, μέχρι στιγμής, για μειωμένη στρατιωτική παρουσία στα σύνορα της Ουκρανίας.

Στο ίδιο μήκος κύματος, ο Ουκρανός πρόεδρος, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, δήλωσε στο BBC ότι μέχρι στιγμής «έχουμε ακούσει αλλά δεν έχουμε δει» απόσυρση των ρωσικών στρατευμάτων από τα σύνορα.

Εν τω μεταξύ, μια σειρά από κυβερνοεπιθέσεις έπληξαν τις ιστοσελίδες του ουκρανικού στρατού, του υπουργείου Αμυνας και μεγάλων τραπεζών. Δεν υπήρχε καμία ένδειξη ότι οι σχετικά χαμηλού επιπέδου επιθέσεις μπορεί να αποτελούν προπέτασμα καπνού για πιο σοβαρές ταραχές στον κυβερνοχώρο. Η εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου, Τζεν Ψάκι, είπε ότι οι ΗΠΑ δεν έχουν ακόμη καταλήξει για το ποιος βρίσκεται πίσω από τις επιθέσεις.

Παρά τις χειρότερες εντάσεις Ανατολής-Δύσης των τελευταίων δεκαετιών, λίγοι Ρώσοι περιμένουν πόλεμο. Οι κάτοικοι κοντά στα σύνορα συνεχίζουν τη ζωή τους ως συνήθως, ακόμη και αν περισσότερο στρατιωτικό προσωπικό περνάει τώρα από τους δρόμους μπροστά στα σπίτια τους.

Δημοφιλή