Ο Γερμανός καγκελάριος, Ολαφ Σόλτς, μπλόκαρε τον αγωγό Nord Stream 2, ο οποίος σχεδιάστηκε για τη μεταφορά περισσσότερου φυσικού αερίου από την Ρωσία στην Γερμανία. Η κίνηση αυτή, φέρνει ακόμα πιο δραματικά στο προσκήνιο το θέμα των γερμανικών αποθεμάτων φυσικού αερίου, εν μέσω ήδη υψηλών τιμών στην Ευρώπη.
Ο Nord Stream 2 είναι έτοιμος να τεθεί σε λειτουργία, αλλά χρειάζεται πιστοποίηση και ο Σολτς δήλωσε ότι, ο αγωγός δεν μπορεί να πιστοποιηθεί, τη στιγμή που η Ρωσία αναγνώρισε τις δύο αποσχισθείσες περιοχές της ανατολικής Ουκρανίας.
Το σχέδιο είναι να διπλασιαστεί η ποσότητα φυσικού αερίου που πηγαίνει από την Ρωσία στην Γερμανία, κάτω από την Βαλτική Θάλασσα, παρακάμπτοντας τις παραδοσιακές διαδρομές μέσα από την Ουκρανία.
Η αναστολή του σχεδίου σημαίνει ότι ένα μεγάλο κομμάτι των μελλοντικών εισαγωγών φυσικού αερίου της Γερμανίας δεν θα φτάσει στην χώρα, εκτός κι αν η Ρωσία προχωρήσει σε εξαγωγή μέσω ενός αγωγού από το Ρωσικό Γιαμάλ ως την Πολωνία ή την Ουκρανία - κάτι που μοιάζει απίθανο να συμβεί αυτή την στιγμή, λόγω της έντασης στην περιοχή.
Οι αριθμοί
Την περίοδο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2021, η Γερμανία εισήγαγε 119 δισ. κυβικά μέτρα αερίου, σύμφωνα με την Υπηρεσία Εμπορικών Στατιστικών, που δεν διευκρινίζει την προέλευση των εσιαγωγών. Η εγχώρια χρήση το 2021, ήταν 100 δισ. κυβικά μέτρα (bcm).
Η Γερμανία έχει 24 bcm αερίου σε υπόγειες σπηλιές, οι οποίες αυτή τη στιγμή είναι γεμάτες κατά 31%. Η Γερμανία εισάγει το μεγαλύτερο μέρος του αερίου που καταναλώνει. Η εγχώρια παραγωγή κορυφώθηκε την δεκαετία του ’90 και τώρα καλύπτει μόλις το 5% της ετήσιας κατανάλωσης.
Σύμφωνα με ανάλυση του ICIS, τον Δεκέμβριο του 2021 το Ρωσικό αέριο κάλυψε το 32% των Γερμανικών αποθεμάτων, το Νορβηγικό το 20%, το Ολλανδικό το 12%, το αποθηκευμένο απόθεμα το 22% και το υπόλοιπο από μικρότερες πηγές, περιλαμβανομένης και της εγχώριας παραγωγής.
Γιατί Η Γερμανία χρειάζεται αέριο
Το αέριο κάλυψε το 15,3% των Γερμανικών αναγκών σε ηλεκτρική ενέργεια το 2021.
Η απώλεια μεγάλου τμήματος του εισαγομένου αερίου - από οποιαδήποτε πηγή - θα οδηγούσε σε αύξηση της καύσης άνθρακα ή σε εισαγωγή ενέργειας από γείτονες για να καλυφθεί το κενό.
Η κατάσταση είναι πιο σοβαρή στο θέμα της θέρμανσης, καθώς το φυσικό αέριο θερμαίνει τα μισά από τα 41,5 εκατομμύρια Γερμανικά νοικοκυριά και διατηρεί λειτουργικούς τομείς της βιομηχανίας, όπως η κεραμεική, που δεν θα μπορούσε να παράγει τίποτα χωρίς το φυσικό αέριο.
Τι άλλες πρώτες ύλες εισάγει η Γερμανία από την Ρωσία;
Η Γερμανία και η Ρωσία έχουν εδώ και δεκαετίες στενή συνεργασία στον τομέα της ενέργειας. Η Γερμανία δεν χρειάζεται μόνο φυσικό αέριο από την Ρωσία. Το 34% του αργού πετρελαίου που εισήχθη την περίοδο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2021 ήρθε από την Ρωσία, όπως και το 53% του άνθρακα.
Θα υποχωρήσει η ζήτηση σε αέριο στο μέλλον;
Κάποια στιγμή θα υποχωρήσει, δεδομένης της δέσμευσης της Γερμανίας για μείωση της εκπομπής αερίων θερμοκηπίου. Η θέρμανση μέ αέριο θα αντικατασταθεί από άλλες πηγές. Ωστόσο, κατά την διάρκεια της μεταβατικής περιόδου, η κατανάλωση θα αυξηθεί.
Η μελλοντική κατανάλωση θα εξαρτηθεί από την ταχύτητα ανάπτυξης των Γερμανικών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και από το κατά πόσον η παραγωγή υδρογόνου από πηγές όπως ο αέρας και ο ήλιος, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να αντικαταστήσει τα ορυκτά καύσιμα.
Τι εναλλακτικές έχει η Γερμανία αντί της Ρωσίας;
Οι αξιωματούχοι της Ευρωπαϊκής Ενωσης έχουν αναζητήσει εναλλακτικές πηγές φυσικού αερίου από χώρες όπως οι ΗΠΑ, το Κατάρ, το Αζερμπαϊτζάν και η Ιαπωνία, εν μέσω της έντασης με την Ρωσία, που είναι ο μεγαλύτερος προμηθευτής ενέργειας της Ε.Ε.
Οι Ευρωπαϊκές εισαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) έσπασαν κάθε ρεκόρ τον Ιανουάριο, φτάνοντας τα 11 bcm και σχεδόν το μισό ήταν από τις ΗΠΑ.
Το LNG φτάνει στην Ευρώπη μέσω Βρετανίας, κατά μήκος της βορειοδυτικής ακτής και της Μεσογείου - μία νέα και αναπτυσσόμενη βιομηχανία. Η Γερμανία δεν έχει εγχώρια υποδομή LNG, αλλά το προμηθεύεται από την Ολλανδική Πύλη.
Η Ευρώπη ανταγωνίζεται με Ασιάτες αγοραστές για να εξασφαλίσει LNG στις παγκόσμιες αγορές, όπου οι διακυμάνσεις στην ζήτηση μπορεί να προκαλέσουν απότομες αυξήσεις των τιμών.
Οσο για το φυσικό αέριο μέσω αγωγών, η Ευρώπη έχει συμφωνίες με την Ρωσία για διαστήματα που φτάνουν μέχρι και τα 30 χρόνια, με επιλογές take-or-pay, συνδεδεμένες με συμφωνημένα σημεία αναφοράς, όπως η τιμή του πετρελαίου.