Πότε ήταν η τελευταία φορά που ακούσατε κάποιον να λέει: «τι υπέροχη χρονιά που ήταν αυτή που μας πέρασε! Ελπίζω η επόμενη να είναι το ίδιο καλή!». Προσωπικά δεν θυμάμαι να το έχω ακούσει ποτέ. Όσο τουλάχιστον θυμάμαι τον εαυτό μου, πάντα η χρονιά που έφευγε ήταν «χάλια» και ελπίζαμε ότι ο νέος χρόνος θα ήταν καλύτερος.
Ίσως στο τέλος του 2004 να λέγαμε κάτι διαφορετικό, δεν είμαι όμως βέβαιος. Αυτό που θυμάμαι σίγουρα είναι ότι το «καλοκαίρι της Ελλάδας» έφερε το «χειμώνα των κατοίκων της» τα επόμενα χρόνια.
Όπως κάθε χρόνο λοιπόν, έτσι και φέτος, ακολουθούμε το συνηθισμένο τελετουργικό που μας θέλει να αποτάσσουμε τον παλιό χρόνο, στηρίζοντας όλες μας τις ελπίδες, στον καινούριο. Πέραν του ότι, κατά τη γνώμη μου, είναι μια τρομερά μπανάλ συνήθεια, φοβάμαι ότι δίνει και ένα εντελώς λάθος μήνυμα. Δίνει την εντύπωση πως ότι μας συμβαίνει είναι αποτέλεσμα μιας μεταφυσικής διαδικασίας, ανεξάρτητης της ανθρώπινης βούλησης.
Στην συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων ό,τι κακό βρίσκει τις κοινωνίες είναι αποτέλεσμα της ανθρώπινης βούλησης. Ακόμα και τα μεγάλα φυσικά φαινόμενα, όπως οι σεισμοί και οι φωτιές, σε έναν βαθμό, είναι μέσα στα πλαίσια της ανθρώπινης διαχείρισης. Πόσο μάλλον η πείνα, η φτώχια, η εγκληματικότητα και ο πόλεμος, που είναι αυτά που συνήθως μας στιγματίζουν.
Και όχι μόνο! Η πανδημία που θα ήταν η κατεξοχήν ευκαιρία για μεταφυσικό οδυρμό, ξεκίνησε από ανθρώπινες ενέργειες, όπως λένε όλοι οι επιστήμονες. Ενώ η διαχείριση της, καθώς και οι συμφορές που έφερε, είναι και πάλι έως ένα σημείο, προϊόν ανθρώπινης διαχείρισης.
Το τι θα κάνουμε λοιπόν για την ευημερία μας δεν είναι θέμα ημερολογίου, είναι θέμα βούλησης. Το πώς θα προσδιοριζόμαστε απέναντι στα προβλήματα δεν είναι θέμα του χρόνου αλλά των κινήσεων μας και αυτό είναι κάτι που δεν πρέπει να το αφήνουμε να μας διαφεύγει με φτηνές δικαιολογίες ή στηριζόμενοι σε φρούδες ελπίδες.
Ακόμα όμως και αν θέλουμε να θέσουμε τον χρόνο ως το καθοριστικό πλαίσιο των πραγμάτων που μας συνέβησαν και πάλι θα ήμασταν άδικοι με την χρονιά που φεύγει. Πραγματικά, το 2020 ήταν μια δύσκολη και ιδιαίτερη χρόνια. Πολλοί από εμάς ταλαιπωρηθήκαμε περισσότερο από το αναμενόμενο, άλλοι χάσαμε αναπάντεχα ανθρώπους, άλλοι απελπιστήκαμε από τη μοναξιά ή την οικονομική ανέχεια.
Όσοι όμως διαβάζετε αυτές τις γραμμές, είστε ακόμα εδώ, τα έχετε καταφέρει για άλλη μια φορά. Παρά τις δυσκολίες, είστε πιθανότατα υγιείς, διατηρήστε (ακόμα) διαυγείς πνευματικά και πιθανότητα τα φέρνετε βόλτα οικονομικά, έστω και με μεγάλη δυσκολία. Για όλους τους παραπάνω λόγους λοιπόν, το 2020, για την πλειονότητα του κόσμου που διαμαρτύρεται στα κοινωνικά δίκτυα, ήταν μια εξαιρετική χρονιά!
Κάθε χρόνο γιορτάζαμε τον ερχομό του νέου χρόνου. Φέτος δεν θα γίνουν δημόσιες εκδηλώσεις αλλά αν είναι να γιορτάσουμε κάτι ας είναι η δύναμή που αντλήσαμε από τις δυσκολίες, η αντοχή μας πέραν του αναμενόμενου και η συνειδητοποίηση ότι όλα -ή σχεδόν όλα- είναι στα χέρια μας.
Ειλικρινά δεν περιμένω τίποτα από τον καινούριο χρόνο, περιμένω όμως πολλά από τον εαυτό μου και τους συνανθρώπους μου. Είμαι σίγουρος ότι δεν θα με απογοητεύσουν.