Stratfor: Ο πόλεμος κατά των τζιχαντιστών μεταφέρεται στην Αφρική

Τα νέα δεδομένα μετά τις ήττες των τζιχαντιστών στη Μέση Ανατολή.
ASSOCIATED PRESS

Στην Αφρική πρόκειται να μετατοπιστεί το επίκεντρο της διεθνούς τζιχαντιστικής δραστηριότητας, καθώς οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους περιορίζουν τις επιχειρήσεις τους κατά του ISIS στη Συρία και το Ιράκ και εξετάζουν το ενδεχόμενο απόσυρσης από το Αφγανιστάν, σύμφωνα με ανάλυση της Stratfor.

Όπως συμπληρώνεται στην ανάλυση, δεδομένου ότι στην Αφρική δεν υπάρχουν τα ίδια συμφέροντα που υπάρχουν στη Μέση Ανατολή, οι αντιτρομοκρατικές επιχειρήσεις στην ήπειρο θα προσελκύσουν διαφορετικούς «παίκτες», οι οποίοι θα δραστηριοποιούνται σε διαφορετικά επίπεδα έντασης. Επίσης, ενώ οι ΗΠΑ πιθανότατα θα διατηρήσουν την πίεση στην αλ Σεμπάμπ στο Κέρας της Αφρικής, σε άλλα θέατρα επιχειρήσεων, όπως το Σαχέλ και η Σαχάρα, αναμένεται να αρχίσουν να παρατηρούνται όλο και περισσότερες αντιτρομοκρατικές επιχειρήσεις από χώρες όπως η Γαλλία. Παράλληλα, η καταστολή/ αντιμετώπιση των τζιχαντιστικών οργανώσεων στη Μέση Ανατολή μπορεί να καταστήσει την Αφρική πιο ελκυστικό προορισμό για ξένους μαχητές (foreign fighters) και χρηματοδότες.

Αναλυτικότερα, όπως σημειώνεται στην έκθεση, η ισλαμιστική/ τζιχαντιστική δραστηριότητα έχει αυξηθεί σε διαφορετικά τμήματα της Αφρικής, ειδικά μετά την κατάρρευση του Καντάφι στη Λιβύη. Επίσης, στην κατάσταση συνέβαλε η κλιμάκωση στο Μάλι το 20, ενώ ήδη από πριν ήταν δραστήριες η αλ Σεμπάμπ στη Σομαλία (από το 2006) και η Μπόκο Χαράμ, που αναδύθηκε το 2009. Ως αποτέλεσμα, η Αφρική πλέον αποτελεί χώρο δραστηριοποίησης κάποιων εκ των πλέον ενεργών τζιχαντιστικών οργανώσεων στον κόσμο- και αυτό φαίνεται να μετατοπίζει το επίκεντρο (τόσο για τους τζιχαντιστές όσο και για αυτούς που τους πολεμούν) στην ήπειρο, όπου τα δεδομένα είναι διαφορετικά σε σχέση με τη Μέση Ανατολή.

ASSOCIATED PRESS

Από την πλευρά των τζιχαντιστών, η Αφρική συνεπάγεται νέες ευκαιρίες, προσελκύοντας τόσο ξένους μαχητές σε Σαχέλ, Σαχάρα και ανατολική Αφρική, όσο και χρηματοδότες που μέχρι πρότινος επικεντρώνονταν στη Μέση Ανατολή. Ωστόσο, όπως υπογραμμίζεται στην ανάλυση της Stratfor, αυτό οφείλεται περισσότερο στην καταστολή της αλ Κάιντα και του ISIS στη Μέση Ανατολή και στο Αφγανιστάν. Η μεγαλύτερη άνοδος των τζιχαντιστών στην Αφρική έλαβε χώρα μεταξύ 2006 και 2012, ωστόσο εκείνη την περίοδο οι δραστηριότητες των προσκείμενων στην αλ Κάιντα οργανώσεων σε Ιράκ, Υεμένη και Αφγανιστάν τραβούσαν περισσότερο την προσοχή- και αργότερα αυτό συνέβη σε μεγαλύτερο βαθμό με το ISIS. Σε κάθε περίπτωση, οι τζιχαντιστές της Αφρικής παρουσιάζονται ανθεκτικοί, καθώς εξακολουθούν να επιχειρούν, παρά επιχειρήσεις αφρικανικών και δυτικών χωρών εναντίον τους.

Καθώς μειώνεται η ανάγκη για αντιτρομοκρατικές επιχειρήσεις σε Μέση Ανατολή και Αφγανιστάν, οι τζιχαντιστές της Αφρικής αναμένεται να τραβήξουν περισσότερη προσοχή. Ωστόσο, τα διαφορετικά γεωπολιτικά συμφέροντα και δεδομένα συνεπάγονται διαφορετικές συνθήκες λειτουργίας στο αφρικανικό θέατρο – για παράδειγμα, το Σαχέλ, η Σαχάρα και η Σομαλία δεν έχουν την ίδια διεθνή οικονομική σημασία με τη Μέση Ανατολή, οπότε χώρες που μέχρι πρότινος ηγούνταν των επιχειρήσεων εναντίον της ισλαμιστικής τρομοκρατίας πιθανόν να μην δείξουν την ίδια προθυμία, αφήνοντας περιθώριο που θα καλυφθεί από άλλες δυνάμεις. «Και με διαφορετικό σετ περιφερειακών συμφερόντων...τα αφρικανικά θέατρα ίσως να μην προσελκύσουν το ίδιο επίπεδο ενδιαφέροντος σε μελλοντικές διεθνείς αντιτρομοκρατικές επιχειρήσεις» σημειώνεται σχετικά.

Benoit Tessier / Reuters

Μεταξύ των χωρών που δραστηριοποιούνταν παραδοσιακά σε Σαχέλ και Σαχάρα πέραν των ΗΠΑ είναι η Γαλλία, η οποία διαθέτει λιγότερους πόρους από τις ΗΠΑ, οπότε κυρίως υποστηρίζει τοπικές κυβερνήσεις- αν και έχει προβεί και σε απευθείας επεμβάσεις κατά καιρούς. Οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν να έχουν παρουσία, διατηρώντας τις δυνατότητες άμεσων αντιτρομοκρατικών ενεργειών από τη βάση στο Τζιμπουτί, κυρίως κατά της αλ Σεμπάμπ και του ISIS στη Σομαλία. Στη δυτική Αφρική η αμερικανική AFRICOM (Africa Command) συνεχίζει να αναπτύσσει τοπικές επιμελητειακές δυνατότητες, υποδεικνύοντας πιο μακροπρόθεσμη δέσμευση ως προς τη στήριξη των αντιτρομοκρατικών επιχειρήσεων εκεί- παρόλα αυτά θεωρείται μάλλον απίθανο να βρεθούν οι ΗΠΑ στην εμπροσθοφυλακή της μάχης κατά των τζιχαντιστών στην Αφρική (το μεγαλύτερο μέρος της ευθύνης μάλλον θα περάσει στη Γαλλία, δεδομένου ότι στις ΗΠΑ δεν φαίνεται να υπάρχει ιδιαίτερη προθυμία για βαθιά ενασχόληση, ενώ οι τοπικές οργανώσεις θεωρούνται μικρότερη απειλή για τις ΗΠΑ).

«Τώρα που το χαλιφάτο δεν υπάρχει πια, το Σαχέλ, η Σαχάρα και η ανατολική Αφρική ίσως να εξελιχθούν σε προορισμό επιλογής για ξένους μαχητές- ένα γεγονός που δύσκολα θα διαφύγει της προσοχής των ξένων δυνάμεων. Εν τέλει, ωστόσο, οι αντάρτικες οργανώσεις ίσως να βρουν τον χρόνο και τον χώρο να επεκτείνουν τις δυνατότητές τους, ειδικά αν οι ξένες δυνάμεις εκτιμούν πως είναι λιγότερο επιτακτικό από γεωπολιτικής άποψης να αφιερώσουν πόρους στη σταθεροποίηση περιοχών στην Αφρική όπου η τζιχαντιστική απειλή είναι στα υψηλότερα επίπεδα. Αυτό είναι κάτι που θα μπορούσε να αποσταθεροποιήσει περαιτέρω τα κράτη της περιοχής - ακόμα και να υποστηρίξει το διεθνές τζιχαντιστικό δίκτυο για να πλήξει την Ευρώπη και τις ίδιες τις ΗΠΑ» καταλήγει η ανάλυση της Stratfor.

Δημοφιλή