Αρκετοί ανάμεσά μας προστρέχουμε στην ψυχοθεραπεία επειδή μας ταλαιπωρεί η ανάγκη να δημιουργούμε ή να πετυχαίνουμε διαρκώς κάτι παραγωγικό και να εργαζόμαστε όλο και πιο σκληρά. Συχνά ωστόσο, η αδυναμία επίτευξης ενός στόχου οδηγεί σε απογοήτευση και, κατά συνέπεια, σε αισθήματα ενοχής.
Ως «ενοχή παραγωγικότητας» ορίζεται η νοοτροπία που κάνει ένα άτομο να αισθάνεται άσχημα για τον εαυτό του επειδή θεωρεί ότι δεν εργάζεται αρκετά σκληρά και δεν μπορεί να επιτύχει το 100% των στόχων που θέτει κάθε μέρα.
Αυτή το συναίσθμα ενοχής οδηγεί σε δυσάρεστες σκέψεις. Κάποιοι αισθανόμαστε ότι δεν είμαστε αρκετά καλοί ή ότι είμαστε ακόμα και ανεπαρκείς. Έτσι, ενδέχεται να οδηγηθούμε σε ένα είδος γνωστικής παράλυσης, στάδιο στο οποίο καταλήγουμε να μην κάνουμε τελικά απολύτως τίποτα.
Μερικοί τρόποι να διαχειριστούμε την ενοχή παραγωγικότητας.
1. Ας θέσουμε ρεαλιστικούς στόχους κάθε μέρα
Το πρώτο βήμα προς τη διαχείριση της ενοχής παραγωγικότητας είναι να οργανώσουμε και να αναλύσουμε τις εργασίες μας με σειρά προτεραιότητας. Προκειμένου να διευκολυνθεί η διαδικασία ιεράρχησης των προτεραιοτήτων, μπορούμε να κάνουμε στον εαυτό μας τις ακόλουθες ερωτήσεις:
- Ποιες εργασίες είναι απολύτως απαραίτητο να ολοκληρωθούν μέχρι το τέλος της ημέρας;
- Ποιες εργασίες μπορούν να πάρουν αναβολή για αύριο;
- Υπάρχουν εργασίες που μπορούμε να θέσουμε ως εβδομαδιαίους ή μηνιαίους στόχους;
Ο καθορισμός εβδομαδιαίων στόχων υπόσχεται να μειώσει τις ενοχές παραγωγικότητας που έχουν συσχετιστεί με το υπερβολικό άγχος, τις διαταραχές ύπνου, το στρες, ακόμη και την κατάθλιψη.
Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι η ενέργεια, η δυνατότητα εστίασης και το εύρος της συγκέντρωσής μας δεν είναι μεγέθη απεριόριστα. Τα επαρκή διαλείμματα είναι σημαντικά για τη διασφάλιση της αποτελεσματικότητας τους. Σύμφωνα με έρευνα, το να κάνουμε μικρά διαλείμματα στο γραφείο έχει εξαιρετικά θετικό αντίκτυπο στην παραγωγικότητα μας.
2. Ας δοκιμάσουμε τα «πειράματα συμπεριφοράς»
Τα πειράματα συμπεριφοράς αποτελούν δημοφιλή πρακτική κατά την οποία δοκιμάζουμε νέα πράγματα, ακόμα κι αν κάνουμε λάθη ή ακόμα κι αν τα διεκπεραιώνουμε ατελώς.
Αυτό, παρόλο που αρχικά ενδέχεται να μας προκαλέσει άγχος, ειδικά εφόσον είμαστε από τη φύση μας τελειομανής, θα εκπλαγούμε ανακαλύπτοντας ότι μετά από μια μικρή αποτυχία, δεν έπεσε και ο ουρανός να μας πλακώσει και ότι η προσπάθεια επίτευξης ρεαλιστικών στόχων είναι πιο λυτρωτική απ′ όσο μπορούσαμε να φανταστούμε.
3. Ας κατανοήσουμε επιτέλους τη διαφορά ανάμεσα στο να είμαστε απασχολημένοι και το να είμαστε παραγωγικοί
Διαρκής ενασχόληση με κάτι, σημαίνει ότι η μέρα μας είναι γεμάτη δραστηριότητες. Ως παραγωγικότητα από την άλλη πλευρά, ορίζεται η κατάσταση κατά την οποία κάνουμε κάτι που μας βοηθά να πλησιάσουμε τους στόχους μας.
Η διαρκής ενασχόληση με κάτι, που συνήθως περιλαμβάνει την διεκπεραίωση περισσότερων από μία εργασιών, επηρεάζει αρνητικά την παραγωγικότητά μας, οδηγώντας στην εξάντληση και την επιβράδυνση της προόδου.
Επομένως, αντί να υποταχθούμε στον ψυχαναγκασμό που μας διατάζει να καθαρίσουμε το μπάνιο και την κρεβατοκάμαρα και να τακτοποιήσουμε την ντουλάπα μέσα στην ίδια μέρα, ας προσπαθήσουμε να επαναπροσδιορίσουμε τις υποχρεώσεις μας ως εξής: «Θα φτιάξω ένα πρόγραμμα για τις δουλειές του σπιτιού και ίσως ολοκληρώσω την τακτοποίηση της ντουλάπας μια άλλη φορά».
4. Ας αρχίσουμε να γιορτάζουμε κάθε μικρή νίκη
Αξίζει να θυμόμαστε ότι δεν θα είναι κάθε μέρα η πιο παραγωγική. Μερικές φορές, το να πάρουμε το χρόνο μας για μια-δύο μέρες ή και για μια ολόκληρη εβδομάδα μπορεί μακροπρόθεσμα να ενισχύσει την παραγωγικότητά μας.
Ας γιορτάσουμε κάθε μικρή πρόοδο, όσο ασήμαντη κι αν φαίνεται. Ας ανατρέξουμε στη διάσημη ατάκα του Μπιλ Γκέιτς: «Οι περισσότεροι άνθρωποι υπερεκτιμούν αυτά που μπορούν να κάνουν σε ένα χρόνο, ενώ υποτιμούν αυτά που μπορούν να κάνουν σε δέκα».
Όταν γιορτάζουμε τις μικρές μας νίκες, τα θετικά συναισθήματα κυριαρχούν και ενισχύουν το κίνητρό μας να φτάσουμε στη γραμμή του τερματισμού.
Πηγή: psychologytoday