Οι υπηρεσίες ασφαλείας σε όλη την Ευρώπη βρίσκονται σε επιφυλακή για ένα πιθανό νέο όπλο της Ρωσίας -εμπρησμούς και δολιοφθορές- μετά από μια σειρά μυστηριωδών πυρκαγιών και επιθέσεων σε υποδομές στη Βαλτική, τη Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο.
Οταν ξέσπασε μια πυρκαγιά στα ΙΚΕΑ στο Βίλνιους στη Λιθουανία αυτόν τον μήνα, λίγοι έδωσαν σημασία στο περιστατικό μέχρι που ο Πολωνός πρωθυπουργός, Ντόναλντ Τουσκ, είπε ότι μια άλλη θα μπορούσε να ήταν έργο ξένου σαμποτέρ, γράφει ο Guardian.
Ερευνητές έχουν ήδη ισχυριστεί πιθανή ρωσική εμπλοκή σε εμπρηστική επίθεση στο ανατολικό Λονδίνο, σε μια κόλαση φωτιάς που κατέστρεψε το μεγαλύτερο εμπορικό κέντρο στην Πολωνία, σε μια απόπειρα δολιοφθοράς στη Βαυαρία της Γερμανίας και σε αντισημιτικά γκράφιτι στο Παρίσι.
Αν και δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι τα περιστατικά σε όλη την ήπειρο είναι συντονισμένα, οι υπηρεσίες ασφαλείας πιστεύουν ότι θα μπορούσαν να αποτελούν μέρος μιας προσπάθειας της Μόσχας να αποσταθεροποιήσει τη Δύση, που υποστηρίζει την Ουκρανία στον μεταξύ τους πόλεμο.
Οπως επισημαίνουν, μετά τον Ψυχρό Πόλεμο οι ξένες επιχειρήσεις πληροφοριών αποτελούνταν από κατασκόπους, αλλά στην εποχή των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, μπορούν να προσληφθούν βάνδαλοι, αφήνοντας λίγα αποδεικτικά στοιχεία πίσω του, καθώς οι σαμποτέρ πληρώνονται με λίγες εκατοντάδες ευρώ ή σε κρυπτονόμισμα.
Είναι τέτοια η ανησυχία ότι αυτές οι υβριδικές επιθέσεις θα μπορούσαν να είναι έργο της Ρωσίας που το θέμα τέθηκε σε μια σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών και Αμυνας στις Βρυξέλλες αυτή την εβδομάδα με αξιωματούχους ασφαλείας Ολλανδών, Εσθονών και Λιθουανών να προειδοποιούν για εθνικά τρωτά σημεία.
Ενας υπουργός, ο οποίος ζήτησε να μην κατονομαστεί, είπε ότι ανησυχούν βαθιά για «δολιοφθορά, που οργανώθηκε, χρηματοδοτήθηκε και έγινε από Ρώσους πληρεξούσιους».
Την περασμένη εβδομάδα, ο Τουσκ αποκάλυψε ότι οι πολωνικές αρχές συνέλαβαν εννέα άτομα σε σχέση με πράξεις δολιοφθοράς που φέρεται να διαπράχθηκαν κατόπιν εντολής ρωσικών υπηρεσιών. Είπε ότι τα εγκλήματα φέρονται να περιελάμβαναν «ξυλοδαρμούς, εμπρησμό και απόπειρα εμπρησμού» με τους ερευνητές να εξετάζουν εάν η Ρωσία εμπλέκεται στη φωτιά σε εμπορικό κέντρο στη Βαρσοβία, έναν ισχυρισμό που η ρωσική πρεσβεία χαρακτήρισε θεωρία συνωμοσίας.
Ενας εκπρόσωπος των IKEA είπε ότι οι έρευνες συνεχίζονται για την πηγή της πυρκαγιάς στη Λιθουανία, αλλά είναι μεταξύ των παραδειγμάτων, μαζί με μια απόπειρα εμπρηστικής επίθεσης σε εργοστάσιο χρωμάτων στην Πολωνία.
Τον Απρίλιο, ένας Βρετανός κατηγορήθηκε ότι ενορχήστρωσε μια εμπρηστική επίθεση σε δύο μονάδες που συνδέονται με έναν Ουκρανό επιχειρηματία, σε μια βιομηχανική περιοχή στο Λέιτον του ανατολικού Λονδίνου, αφού φέρεται να είχε στρατολογηθεί από τις ρωσικές μυστικές υπηρεσίες.
Την Τρίτη, ο Εσθονός υπουργός Αμυνας, Χάνο Πεβκούρ δήλωσε στις Βρυξέλλες ότι η χώρα έχει ήδη πέσει θύμα ρωσικών σαμποτάζ.
«Έχουν πραγματοποιήσει παρόμοιες επιχειρήσεις στην Εσθονία. Προσέλαβαν 10 άτομα για να επιτεθούν στο αυτοκίνητο του υπουργού Εσωτερικών και στο αυτοκίνητο ενός δημοσιογράφου. Αυτή είναι η φυσιολογική συμπεριφορά της Ρωσίας. Λυπούμαστε που το λέμε, αλλά πρέπει να καταλάβουμε ότι η Ρωσία είναι όλο και πιο επιθετική προς τις ευρωπαϊκές χώρες αλλά και προς τις χώρες του ΝΑΤΟ», είπε.
Αναφερόταν στα επεισόδια τον Φεβρουάριο, όταν έσπασαν τα τζάμια των αυτοκινήτων του υπουργού Εσωτερικών, Lauri Läänemets, και ενός δημοσιογράφου. Εξι άτομα συνελήφθησαν λίγο αργότερα, συμπεριλαμβανομένων Ρώσων υπηκόων και διπλών υπηκόων Ρωσίας-Εσθονίας.
Στη Γερμανία, υπάρχουν επίσης υποψίες για παρόμοιες επιθέσεις, πέρα από ένα κύμα επιθέσεων στον κυβερνοχώρο το 2023 από μια ομάδα χάκερ που συνδέεται με τη ρωσική υπηρεσία πληροφοριών. Τον περασμένο μήνα, δύο Γερμανο-Ρώσοι υπήκοοι συνελήφθησαν ως ύποπτοι ότι σχεδίαζαν επιθέσεις δολιοφθοράς, μεταξύ άλλων σε στρατιωτική βάση στη Βαυαρία. Ο κύριος ύποπτος κατηγορείται για σχέδιο έκρηξης, εμπρησμό και διατήρηση επαφής με τις ρωσικές υπηρεσίες πληροφοριών.
Οι ερευνητές στη Γαλλία εξετάζουν εάν τα γκράφιτι που ζωγραφίστηκαν στο μνημείο του Ολοκαυτώματος στο Παρίσι την περασμένη εβδομάδα ήταν κατά παραγγελία των ρωσικών υπηρεσιών ασφαλείας. Πέρυσι, στη γαλλική πρωτεύουσα το αστέρι του Δαβίδ βάφτηκε με σπρέι σε κτίρια, προκαλώντας φόβους για επανάληψη των προσπαθειών της ναζιστικής εποχής να ταυτοποιηθούν τα σπίτια των Εβραίων. Οι αρχές πίστευουν ότι μπορεί να ήταν «απαίτηση» ενός ατόμου που ζει στο εξωτερικό.
Ευρωπαίοι αξιωματούχοι λένε ότι όλα αυτά έρχονται να προσθέτουν σε μια ήδη πολλαπλασιαζόμενη εκστρατεία παραπληροφόρησης. Την Τετάρτη, αρκετά σχολεία σε όλη την Αθήνα εκκενώθηκαν μετά από φάρσα για βόμβα. Η αστυνομία εντόπισε έναν ρωσικό διακομιστή και είπε ότι η φάρσα είχε στόχο «να διαταράξει τη δημόσια τάξη».
Οι χώρες της ΕΕ παρακολουθούν με προσοχή αυτά τα γεγονότα. Το εθνικό κέντρο διαχείρισης κρίσεων της Λιθουανίας (NKVC) έχει προειδοποιήσει τις επιχειρήσεις, συμπεριλαμβανομένων των εμπορικών κέντρων και των οργανισμών που υποστηρίζουν την Ουκρανία, να εντείνουν την επαγρύπνηση τους.
Τη Δευτέρα, ο ολλανδικός εθνικός συντονιστής για την ασφάλεια και την καταπολέμηση της τρομοκρατίας προειδοποίησε για τον κίνδυνο, συμπεριλαμβανομένης της «κατασκοπείας και δολιοφθοράς σε ζωτικής σημασίας υποδομές».
Στις Βρυξέλλες την Τρίτη, η Ολλανδή υπουργός Άμυνας, Kajsa Ollongren, είπε ότι η Ρωσία «προσπαθεί να εκφοβίσει» τις χώρες του ΝΑΤΟ , καθιστώντας τα κράτη μέλη της ΕΕ ευάλωτα.
Ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, έδειξε επίσης προς τη Μόσχα. «Εχουμε δει αρκετές συλλήψεις σε όλη τη συμμαχία και σε διάφορες χώρες που είναι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ ανθρώπων που κατηγορούνται για εμπρησμό ή δολιοφθορά», είπε. «Αυτό που μπορώ να πω είναι ότι έχουμε δει αυξημένη δραστηριότητα των ρωσικών μυστικών υπηρεσιών σε ολόκληρη τη συμμαχία. Επομένως έχουμε αυξήσει την επαγρύπνησή μας».
Πηγή: Guardian