Το πυρηνικό οπλοστάσιο της Ρωσίας

Πόσα πυρηνικά όπλα έχει η Ρωσία.
Anton Petrus via Getty Images

Με τις απειλές Πούτιν για χρήση πυρηνικών όπλων και τις προειδοποιήσεις Μπάιντεν πως ο κίνδυνος ενός πυρηνικού Αρμαγεδδώνα είναι στο υψηλότερο επίπεδό του εδώ και 60 χρόνια, έχει επανέλθει δυναμικά το ερώτημα κατά πόσον υπάρχει περίπτωση ο Ρώσος πρόεδρος να «πατήσει το κουμπί». Ωστόσο πολλοί αναλυτές θεωρούν πως στην ουσία ο Πούτιν αυτό που κάνει είναι να προειδοποιεί άλλες χώρες να μην κλιμακώσουν την εμπλοκή τους στην Ουκρανία, αντί να δείχνει πως όντως ετοιμάζεται να χρησιμοποιήσει πυρηνικά όπλα.

Τα πυρηνικά όπλα υπάρχουν εδώ και περίπου 80 χρόνια και πολλές χώρες τα βλέπουν ως μέσο αποτροπής που συνεχίζει να εγγυάται την εθνική τους ασφάλεια.

Πόσα πυρηνικά διαθέτει η Ρωσία

Όλοι οι αριθμοί που υπάρχουν διαθέσιμοι για πυρηνικά όπλα βασίζονται σε εκτιμήσεις. Όπως αναφέρεται σε σχετικό δημοσίευμα του BBC, η Federation of American Scientists εκτιμά πως η Ρωσία έχει 5.977 πυρηνικές κεφαλές, αν και μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται 1.500 που έχουν αποσυρθεί και προορίζονται να καταστραφούν. Από τα υπόλοιπα 4.500 τα πιο πολλά είναι στρατηγικά πυρηνικά όπλα- βαλλιστικοί πύραυλοι για να χτυπούν στόχους σε μεγάλες αποστάσεις. Αυτά είναι τα όπλα που συσχετίζονται κυρίως με την έννοια του πυρηνικού πολέμου. Μεταξύ αυτών είναι διηπειρωτικοί πύραυλοι, βαλλιστικοί πύραυλοι που εκτοξεύονται από υποβρύχια και πύραυλοι που εκτοξεύονται από στρατηγικά βομβαρδιστικά.

Τα υπόλοιπα όπλα είναι μικρότερα, λιγότερο καταστρεπτικά όπλα μικρής εμβέλειας για χρήση στο πεδίο της μάχης ή στη θάλασσα. Ωστόσο αυτό δεν σημαίνει πως η Ρωσία έχει χιλιάδες πυρηνικά όπλα έτοιμα να εξαπολυθούν: Ειδικοί εκτιμούν ότι περίπου 1.500 ρωσικές πυρηνικές κεφαλές είναι ήδη σε ετοιμότητα/ ανάπτυξη, δηλαδή σε βάσεις πυραύλων ή βομβαρδιστικών ή σε υποβρύχια στη θάλασσα.

Σύγκριση οπλοστασίων

Εννιά χώρες έχουν πυρηνικά όπλα: ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα, Γαλλία, Ινδία, Ισραήλ, Βόρεια Κορέα, Πακιστάν, Ρωσία, Ηνωμένο Βασίλειο.

Πάντα σύμφωνα με εκτιμήσεις, η Ρωσία έχει 5.977, το ΝΑΤΟ 5.943 (ΗΠΑ: 5.428, Γαλλία: 290, Ηνωμένο Βασίλειο: 225), η Κίνα 350, το Πακιστάν 165, η Ινδία 160, το Ισραήλ 90, η Βόρεια Κορέα 20.

Η Κίνα, η Γαλλία, η Ρωσία, οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο είναι μεταξύ 191 χωρών που έχουν υπογράψει την συνθήκη για τη μη εξάπλωση των πυρηνικών όπλων (ΝΡΤ). Στο πλαίσιο αυτής της συμφωνίας έχουν μειώσει τα οπλοστάσιά τους και θεωρητικά αποσκοπούν στην πλήρη εξάλειψή τους. Όντως έχει υπάρξει μείωση από τις δεκαετίες του 1970 και του 1980. Ωστόσο η Ινδία, το Ισραήλ και το Πακιστάν ποτέ δεν μπήκαν στην ΝΡΤ, και η Βόρεια Κορέα αποχώρησε το 2003. Το Ισραήλ δεν έχει παραδεχτεί επίσημα ότι έχει πυρηνικές κεφαλές. Η Ουκρανία είχε «κληρονομήσει» έναν αριθμό πυρηνικών όπλων της Σοβιετικής Ένωσης μετά την κατάρρευσή της, μα τα εγκατέλειψε με μια σειρά από ανταλλάγματα (επίσης, παρά τους ισχυρισμούς Πούτιν, δεν υπάρχει καμία ένδειξη που να δείχνει ότι προσπαθήσει να αποκτήσει ξανά). Πυρηνικά όπλα είχε αναπτύξει και η Νότια Αφρική, μα αφοπλίστηκε μόνη της.

Ποια είναι η έννοια της πυρηνικής αποτροπής (nuclear deterrent)

Το όλο σκεπτικό πίσω από το να έχει μια χώρα ισχυρό πυρηνικό οπλοστάσιο είναι πως της δίνει τη δυνατότητα να καταστρέψει και αυτή οποιονδήποτε εχθρό της επιτεθεί πρώτος, διασφαλίζοντας την αμοιβαία καταστροφή (MAD- mutually assured destruction), και αυτό από μόνο του είναι επαρκώς αποτρεπτικό.

Αν και έχουν γίνει πολλές πυρηνικές δοκιμές και η πολυπλοκότητα και η ισχύς τους έχουν αυξηθεί από την πρώτη φορά που χρησιμοποιήθηκαν, από τις ΗΠΑ εναντίον της Ιαπωνίας, από τότε (1945) δεν έχουν χρησιμοποιηθεί ξανά σε ένοπλη σύγκρουση.

Η ρωσική πολιτική θεωρεί τα πυρηνικά μέσο αποτροπής, και προβλέπει τέσσερις περιπτώσεις χρήσης τους: α) Εκτόξευση βαλλιστικών πυραύλων κατά της Ρωσικής Ομοσπονδίας ή συμμάχων της β) Χρήση πυρηνικών όπλων ή άλλων ειδών όπλων μαζικής καταστροφής κατά της Ρωσικής Ομοσπονδίας ή των συμμάχων της γ) Επίθεση κατά κρίσιμων κυβερνητικών ή στρατιωτικών υποδομών της Ρωσικής Ομοσπονδίας που απειλεί τις πυρηνικές της δυνατότητες δ) Επιθετικότητα κατά της Ρωσικής Ομοσπονδίας με συμβατικά όπλα που απειλεί την ίδια την ύπαρξή της ως κράτους.

Δημοφιλή