Η παραίτηση του Μπένι Γκαντζ, υψηλόβαθμου στελέχους του πολεμικού συμβουλίου του Ισραήλ, ήταν μια δραματική επίδειξη έλλειψης εμπιστοσύνης προς τον πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου και τη στρατηγική του στον οκτώ μηνών πόλεμο ενάντια στην παλαιστινιακή ισλαμιστική οργάνωση Χαμάς.
Ωστόσο η αποχώρηση του Γκαντζ δεν φαίνεται να απειλεί άμεσα τον Νετανιάχου, που έχει ακόμα τον έλεγχο ενός συνασπισμού πλειοψηφίας στο κοινοβούλιο. Προς το παρόν ο Ισραηλινός πρωθυπουργός βασίζεται ακόμα περισσότερο σε ακροδεξιούς συμμάχους που αντιτίθενται στην υποστηριζόμενη από τις ΗΠΑ πρόταση για κατάπαυση πυρός και θέλουν να συνεχιστεί ο πόλεμος.
Γιατί παραιτήθηκε ο Γκαντζ και τι περιελάμβανε το σχέδιό του για τον πόλεμο
Ο Γκαντζ, κεντρώος που θεωρείται σημαντικός πολιτικός αντίπαλος του Νετανιάχου, παραιτήθηκε μετά από μήνες εντάσεων εντός του πολεμικού συμβουλίου για τη στρατηγική του Ισραήλ στη Γάζα.
Στην τρομοκρατική επίθεση της 7ης Οκτωβρίου ένοπλοι της Χαμάς σκότωσαν περίπου 1.200 ανθρώπους στο νότιο Ισραήλ και έπιασαν περίπου 250 ομήρους, τους οποίους μετέφεραν στη Γάζα. Ο Νετανιάχου έχει δεσμευτεί για την εκπλήρωση δύο στόχων: Την ήττα της Χαμάς και την επιστροφή των ομήρων. Ωστόσο καθώς ο πόλεμος συνεχίζεται πολλοί Ισραηλινοί, περιλαμβανομένου του Γκαντζ, έχουν εξοργιστεί από την έλλειψη προόδου για την επιστροφή των ομήρων και την εξασφάλιση μιας συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός. Λένε πως ο Νετανιάχου θέτει τη δική του πολιτική επιβίωση πάνω από το συμφέρον της χώρας, παρατείνοντας τον πόλεμο για να αποφύγει νέες εκλογές και τη δική του δίκη για διαφθορά.
Ο Γκαντζ, η δημοτικότητα του οποίου έχει αυξηθεί, έδωσε τελεσίγραφο στον Νετανιάχου τον προηγούμενο μήνα. Απείλησε να αποχωρήσει από την κυβέρνηση στις 8 Ιουνίου αν ο Νετανιάχου δεν επικύρωνε ένα σχέδιο για την επιστροφή ομήρων, τον τερματισμό της διακυβέρνησης από τη Χαμάς, την αποστρατιωτικοποίηση της Λωρίδας της Γάζας, τη δημιουργία μιας διεθνούς διοίκησης πολιτικών ζητημάτων στη Γάζα, την εξομάλυνση των σχέσεων με τη Σαουδική Αραβία και τη διεύρυνση της στρατιωτικής θητείας σε όλους τους Ισραηλινούς.
Όταν ο Νετανιάχου δεν στήριξε το σχέδιο, ο Γκαντζ ανακοίνωσε την παραίτησή του. Είπε πως σημαντικές στρατηγικές αποφάσεις στο πολεμικό συμβούλιο έβρισκαν μπροστά τους διστακτικότητα και αναβλητικότητα για πολιτικούς λόγους.
Η αποχώρηση του Γκαντζ από το πολεμικό συμβούλιο τον πάει πίσω στον ρόλο του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης στο κοινοβούλιο του Ισραήλ.
Τι σημαίνει η παραίτηση του Γκαντζ για την κυβέρνηση του Ισραήλ
Η κίνηση αυτή δεν συνιστά άμεση απειλή για τον Νετανιάχου, που ελέγχει έναν συνασπισμό με 64 από τις 120 έδρες του κοινοβουλίου. Ωστόσο ο Γκαντζ, από παλιά αντίπαλος του Νετανιάχου, ζήτησε εκλογές στο Ισραήλ το φθινόπωρο κατά την ομιλία παραίτησής του. Επίσης κάλεσε το τρίτο μέλος του πολεμικού συμβουλίου, τον υπουργό Άμυνας Γιόαβ Γκάλαντ, να «κάνει το σωστό» και να παραιτηθεί.
Η παραίτηση αυτή σημαίνει πως μια μετριοπαθής φωνή απομακρύνεται από τον δεξιό συνασπισμό του Ισραήλ. Το κόμμα Εθνικής Ενότητας του Γκαντζ μπήκε στην κυβέρνηση εκτάκτου ανάγκης μετά την τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς σε μια επίδειξη ενότητας. Η αποχώρηση του Γκαντζ, πρώην υπουργού Άμυνας που χαίρει σεβασμού στην Ουάσινγκτον, μάλλον θα ενθαρρύνει τους υπερεθνικιστές υπουργούς του Ισραήλ που αντιτάσσονται σε όλες τις συμφωνίες κατάπαυσης του πυρός.
Ο Ίταμαρ Μπεν Γκβιρ και ο Μπεζαλέλ Σμότρις, δύο από τους πιο ακραίους υπουργούς στην κυβέρνηση του Ισραήλ, έχουν ζητήσει να εκδιωχθούν από τη Γάζα οι Παλαιστίνιοι και να στηθούν εκεί ισραηλινοί οικισμοί. Το πολεμικό συμβούλιο αποκλείει προς το παρόν αυτή την πολιτική.
Ο Νετανιάχου κάλεσε τον Γκαντζ την Κυριακή να μην παραιτηθεί, «Αυτή είναι η ώρα για ενότητα, όχι διχασμό» έγραψε ο πρωθυπουργός σε ανάρτηση στο Χ.
Τι σημαίνει για τον πόλεμο η παραίτηση
Οι ΗΠΑ έδωσαν στη δημοσιότητα μια πρόταση για κατάπαυση πυρός στις αρχές του Ιουνίου που ο Μπάιντεν είπε ότι το Ισραήλ υποστήριζε. Μα με την παραίτηση του Γκαντζ, ο Νετανιάχου μπορεί τώρα να είναι σε πειρασμό να απορρίψει την πρόταση ώστε να διατηρήσει την κυβέρνησή του και να παραμείνει στην εξουσία.
Η υποστηριζόμενη από τις ΗΠΑ πρόταση για κατάπαυση του πυρός περιλαμβάνει μια σταδιακή απελευθέρωση των ομήρων στη Γάζα με αντάλλαγμα Παλαιστίνιους κρατούμενους στο Ισραήλ, μια αύξηση της ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα, απόσυρση των ισραηλινών δυνάμεων από την περιοχή και προσπάθειες ανοικοδόμησης.
Τα ακροδεξιά μέλη του συνασπισμού έχουν απειλήσει να φύγουν από την κυβέρνηση αν το Ισραήλ δεν συνεχίσει στρατιωτικά στη Γάζα. Η αποχώρησή τους θα έριχνε την κυβέρνηση και θα οδηγούσε σε νέες εκλογές όπου ο Νετανιάχου πιθανότατα θα είχε μπροστά του μια σκληρή αναμέτρηση με τον Γκαντζ.
Με πληροφορίες από Associated Press