Χωρίς να κρύβει τα λόγια του, ο ομογενής δικηγόρος, Ορέστης Ομράν Κουκουβιτάκης, που δραστηριοποιείται σε Βρυξέλλες και ΗΠΑ, ανέλυσε την συμφωνία για τους δασμούς που έκλεισε η Ευρώπη με τον αμερικανό Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ στη Σκωτία.
«Η αλήθεια είναι ότι πρόκειται για μια ακόμη νίκη των Ηνωμένων Πολιτειών. Έτσι θα μπορούσε κάποιος να συνοψίσει του τι συνέβη στις διαπραγματεύσεις τις προηγούμενες ημέρες μεταξύ Ηνωμένων Πολιτειών και Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πρόκειται για μια νίκη των Ηνωμένων Πολιτειών. Μια ακόμα νίκη του Tραμπ σε αυτή την περίφημη δασμολογική πολιτική του. Πάντως, νομίζω, ως προς το θετικό για την Ευρωπαϊκή Ένωση, ότι αποφύγαμε τα χειρότερα. Αλλά νομίζω ότι μπορεί κάποιος να καταλάβει εύκολα το εξής: Όταν το καλύτερο που έχεις να προσάψεις σε μια συμφωνία είναι ότι απέφυγες τα χειρότερα, τελικά, μάλλον, δεν πρόκειται για μια καλή συμφωνία.»
Ο Τραμπ με τον τρόπο που διαπραγματεύτηκε, με το ότι δηλαδή απείλησε με πάρα πολύ υψηλούς δασμούς, εάν μη τι άλλο τρομοκράτησε τους ευρωπαίους ηγέτες, τρομοκράτησε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με αποτέλεσμα η συμφωνία που τελικά επήλθε με χαμηλότερους δασμούς, να γίνει αντιληπτή από αυτούς ως μια νίκη. Αλλά ο διάβολος, που λένε, κρύβεται στις λεπτομέρειες, οπότε αν κάποιος δει συνολικά τη συμφωνία, καταλαβαίνει ότι εν τέλει η Αμερική πήρε πολλά περισσότερα απ αυτά, τα οποία εν τέλει πήρε η Ευρωπαϊκή Ένωση, με αυτή τη συμφωνία.
Δυστυχώς και όπως έχουμε δει και στο παρελθόν, δεν υπήρχε οργανωμένη αντιμετώπιση της διαπραγμάτευσης. Άρα δεν ελήφθησαν οι απόψεις, όπως έπρεπε να ληφθούν και των δικών μας αγροτών και των άλλων παραγωγών ανά την Ευρωπαϊκή Ένωση. Και αυτό συμβαίνει, ξέρετε, διότι με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο οι Ηνωμένες Πολιτείες επέβαλαν την ατζέντα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Και αυτό συμβαίνει παγκοσμίως, αυτή τη στιγμή, με τον τρόπο με τον οποίο Trump προκαλεί αυτές τις διαπραγματεύσεις.
“Είναι ένας πάρα πολύ επιθετικός τρόπος. Δηλαδή θέλει δική του την ατζέντα, θέλει δικό του το χρονοδιάγραμμα και αν αυτό δεν ικανοποιηθεί από το μέρος με το οποίο διαπραγματεύεται, τι συμβαίνει; Συνήθως απειλεί με ακόμη υψηλότερους δασμούς, άρα γινόμαστε ακόλουθοι αυτής της επιθετικής διαπραγματευτικής πολιτικής, με αποτέλεσμα να είμαστε απροετοίμαστοι. Οφείλω βέβαια να πω, για να είμαι απολύτως ειλικρινής, ότι γνωρίζοντας τα ευρωπαϊκά πράγματα δεν θα μπορούσε κάποιος να πει με βεβαιότητα ότι ακόμη και αν δεν συνέβαινε αυτό με τις Ηνωμένες Πολιτείες, θα είχε γίνει κατάλληλη προετοιμασία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ο τρόπος με τον οποίο φαίνεται ότι αντιμετωπίζουν οι ευρωπαϊκοί θεσμοί αυτού του είδους τις καταστάσεις. Τα πανευρωπαϊκά πανενωσιακά ζητήματα, πολλές φορές δεν περιλαμβάνει την απαραίτητη διαβούλευση με τους φορείς, την απαραίτητη διαβούλευση με τα κράτη μέλη, με τις κυβερνήσεις, με τις επιμέρους ομάδες οι οποίες πλήττονται από αυτές τις συμφωνίες.”
Huffington Post: Πάμε τώρα στο κρίσιμο και τελευταίο ερώτημα. Βεβαίως έχουμε έναν εμφανή εκβιασμό τον οποίο τον κάνει ο Τραμπ όχι μόνο στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Παντού το κάνει. Το κάνει στους Κινέζους, το κάνει παντού. Ένας εκβιασμός επιχειρηματικός.
Ομράν: Σωστά. Βέβαια.
Huffington Post: Τι περιθώρια έχει τώρα είτε η Ευρωπαϊκή Ένωση είτε οι επιμέρους χώρες να ζητήσουν μια διαπραγμάτευση για μείωση των συντελεστών; Παράδειγμα, εμείς εδώ με το κρασί μας, το λάδι μας που το εξάγουμε στην Αμερική, είναι περιζήτητο και τους ομογενείς και τους Αμερικάνους, έχουμε περιθώρια να πάμε να διαπραγματευτούμε και να το δεχθεί αυτό η Αμερική;
Ομράν: Καταρχάς υπάρχουνε δύο τρόποι με τους οποίους αντιμετωπίζεις μια τέτοια κατάσταση. Ο πρώτος τρόπος είναι να θέσεις τα δίκαια αιτήματά σου σε ενωσιακό επίπεδο, αλλά και σε αμερικάνικο επίπεδο. Νομίζω η κυβέρνηση ήδη οργανώνει μία διπλωματική αποστολή των ζητημάτων. Αυτών των θεμάτων σε διπλωματικό επίπεδο και στην Ένωση αλλά και στις Ηνωμένες Πολιτείες, λόγω των καλών σχέσεων που έχουμε με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Αν θέλεις την άποψή μου, δεν νομίζω ότι αυτή θα είναι επιτυχία, γιατί το ίδιο θα κάνουν και πάρα πολλοί άλλοι από τη στιγμή που τα ζητήματα αυτά δεν ετέθησαν και δεν συμφωνήθηκαν σε κεντρικό επίπεδο μεταξύ των αντιπροσωπειών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των Ηνωμένων Πολιτειών. Δεν είναι πολύ πιθανό το αίτημα μιας χώρας μέλους να εισακουστεί και να υπάρξει μετά γενική εξαίρεση από την συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Δεν μπορούν δηλαδή τα κράτη μέλη, μόνα τους, να διαπραγματεύονται σε αυτό το επίπεδο. Εκεί που εγώ θα το χρησιμοποιούσα, αν θέλεις, διαπραγματευτικά, είναι στις επιμέρους πτυχές της συμφωνίας, όπως είναι η υποχρέωση της ευρωπαϊκής ενέργειας να εισάγει αμερικανικά προϊόντα ενέργειας άνω των 600 δισεκατομμυρίων ευρώ. ‘Ενα τεράστιο ποσό, που όποιος γνωρίζει την ευρωπαϊκή ενεργειακή πραγματικότητα, ουσιαστικά σου λένε οι Ηνωμένες Πολιτείες, θα εξαρτάσαι πλήρως από εμάς ενεργειακά. Η Ελλάδα είναι μία από τις χώρες οι οποίες έχει πολλαπλασιάσει την ενεργειακή της εξάρτηση από τις Ηνωμένες Πολιτείες μετά τον Ρωσο – Ουκρανικό πόλεμο. Οπότε χρησιμοποιώντας τη γεωστρατηγική μας θέση, χρησιμοποιώντας τα και την κατανάλωση ενέργειας και μια σειρά από επιμέρους ζητήματα τα οποία αφορούν τη συμφωνία αυτή, θα μπορούσαμε θεωρητικώς να τύχουν μιας καλύτερης αντιμετώπισης. Και αν όχι να εξαιρεθούν τα δικά μας προϊόντα, τουλάχιστον χρησιμοποιώντας τη γεωστρατηγική μας θέση στον Ενεργειακό Χάρτη, την κατανάλωση των αμερικανικών ενεργειακών προϊόντων του αμερικανικού FG, να μιλήσουμε διμερώς με τις Ηνωμένες Πολιτείες και να πιέσουμε στα κέντρα εκείνα ώστε να είναι ίδια και η αντιμετώπιση των ανταγωνιστών μας. Δεν μπορούμε δηλαδή ευθέως να αλλάξουμε τη συμφωνία που θα ήταν πάρα πολύ δύσκολο και μη ρεαλιστικό.
Αυτό που μπορούμε να κάνουμε όμως διπλωματικά, είναι να πιέσουμε αφενός στην Ένωση, αφετέρου της ίδιας Ηνωμένες Πολιτείες, να δουν τα προϊόντα αυτά τα οποία καταναλώνονται πάρα πολύ στις Ηνωμένες Πολιτείες, παρότι δεν αποτελούν ή αλήθεια μεγάλο μέρος των ελληνικών εξαγωγών. Ειδικά τα γεωργικά προϊόντα είναι γύρω στο 5%, διόλου ευκαταφρόνητο, αλλά δεν είναι και το μεγαλύτερο ποσοστό. Εκεί λοιπόν να πιέσουμε τις Ηνωμένες Πολιτείες για να πετύχουμε μια συμφωνία των Ηνωμένων Πολιτειών με τρίτες χώρες, τουλάχιστον αντίστοιχη ή δυνατόν και χειρότερη από αυτή που πήρε η Ευρωπαϊκή Ένωση, ώστε να εξασφαλιστούν αυτές οι ανταγωνιστικές ισορροπίες, οι οποίες πρέπει να υπάρχουν.
Ο Ορέστης Ομράν Κουκουβιτάκης γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα. Είναι απόφοιτος του Β’ Πειραματικού Λυκείου και της Νομικής Σχολής της Αθήνας, ενώ ολοκλήρωσε τις μεταπτυχιακές του σπουδές στο Σικάγο με υποτροφία. Είναι διδάκτωρ Συγκριτικού Συνταγματικού Δικαίου.
Διεθνής δικηγόρος Αθηνών, Βρυξελλών, Αγγλίας και Νέας Υόρκης, ζει και εργάζεται στις Βρυξέλλες ως εταίρος σε μεγάλη διεθνή δικηγορική εταιρεία, ενώ είναι επικεφαλής του ελληνικού τμήματός της. Συμβουλεύει ελληνικές και ξένες επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στους τομείς της ενέργειας, των τραπεζών και των κατασκευών σε Ελλάδα και εξωτερικό. Συγκεκριμένα, έχει συμμετάσχει ως εξωτερικός νομικός σύμβουλος σε ορισμένες από τις πιο σημαντικές συναλλαγές στον κλάδο της ενέργειας στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια, συμπεριλαμβανομένων ιδιωτικοποιήσεων, εξαγορών και συγχωνεύσεων, σύνθετων χρηματοδοτήσεων, έργων ΑΠΕ και ηλεκτρικής διασύνδεσης. Συμβουλεύει επίσης την Ελλάδα και άλλα Κράτη Μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε ζητήματα κρατικών ενισχύσεων ενώπιον της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Εθνικών Αρχών και σε συναφείς δικαστικές διαδικασίες ενώπιον των Δικαστηρίων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Είναι επικεφαλής του Διεθνούς Βραχίονα της Ελληνικής Ένωσης Επιχειρηματιών (ΕΕΝΕ International). To 2016 ήταν ιδρυτικό μέλος του Brain Gain, μιας Πρωτοβουλίας Αποδήμων Ελλήνων, που έχει ως στόχο την ένωσή τους με τη χώρα και τη δημιουργική αξιοποίηση τους στην εθνική προσπάθεια.
Είναι αναγνωρισμένος από πληθώρα διεθνών οργανισμών αξιολόγησης δικηγόρων (Chambers, Legal500, IFLR) ως ένας από τους κορυφαίους διεθνείς δικηγόρους χρηματοοικονομικού δικαίου, δικαίου ενέργειας και δικαίου ανταγωνισμού στην Ευρώπη και στην Ελλάδα. Συμμετέχει ως ομιλητής σε επιχειρηματικά και νομικά συνέδρια και διδάσκει ως επισκέπτης λέκτορας σε πολλά πανεπιστήμια μτης Ευρώπης και της Αμερικής.
Είναι στη λίστα των κορυφαίων δικηγόρων παγκοσμίως κάτω των 40 ετών του αμερικανικού οργανισμού LAW360, στην κατηγορία του τραπεζικού δικαίου και των διεθνών κεφαλαιαγορών.
Επίσης, αρθρογραφεί τακτικά στον έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο επί διεθνών και ελληνικών οικονομικών, ενεργειακών και κοινωνικών ζητημάτων, ενώ το 2023 κυκλοφόρησε το βιβλίο του «25+1 Ερωτήσεις για την ενεργειακή κρίση» από τις Εκδόσεις Ι.Σιδέρης.
