«Αναλαμβάνουμε την εκπόνηση εργασιών σε ανταγωνιστικές τιμές!». Μία δημοσίευση που οι περισσότεροι έχουμε δει στο διαδίκτυο. Μία «ιδέα» που επιβεβαιώνει άλλη μία «γάγγραινα» στο ελληνικό ακαδημαϊκό σύστημα.
Πρόκειται για κοινό μυστικό με σχεδόν «αγνή» αφορμή. Πολλοί προπτυχιακοί φοιτητές, συχνά εργαζόμενοι, επιλέγουν την οδό της συγγραφής «απαλλακτικής» εργασίας προκειμένου να περάσουν ένα μάθημα εξαμήνου. Αρκετοί καθηγητές προωθούν, από την πλευρά τους, τη συγκεκριμένη λύση προκειμένου να μην έχουν μεγάλο φόρτο διόρθωσης γραπτών στην εξεταστική περίοδο που θα ακολουθήσει. Όλα καλά μέχρι εδώ. «Καλά» ως ένα βαθμό, βεβαίως, διότι κάποιος ο οποίος αποφασίζει να ασχοληθεί μόνο με ένα συγκεκριμένο θέμα – αυτό της εργασίας του – συνήθως δεν παρακολουθεί τις παραδόσεις του εξαμήνου και απλώς καταθέτει την εργασία εντός ενός προκαθορισμένου χρονικού πλαισίου, παίρνει έναν θετικό βαθμό και εξαφανίζεται.
Ωστόσο, η παραπάνω πρακτική, αν ως ένα βαθμό είναι ανεκτή, γίνεται αισχρή και αντιεπιστημονική όταν ο φοιτητής πληρώνει τρίτους για να του γράψουν την εργασία! Ποιοι είναι αυτοί οι τρίτοι; Μα διάφορα «φροντιστήρια» (εντός ή και εκτός εισαγωγικών) και ιδιώτες αγνώστων λοιπών στοιχείων. Αγνώστων γενικώς, γνωστών ειδικώς στους παροικούντες την πανεπιστημιακή Ιερουσαλήμ. Για να μην προχωρήσουμε περαιτέρω αναφερόμενοι και σε κάποια άλλα «φροντιστήρια» που υπόσχονται απόκτηση τίτλων ξένων γλωσσών μέσα σε δύο μέρες (!) κατόπιν τυπικών εξετάσεων μόνο στην κατανόηση κειμένου και ήχου! Αλλά τι να πει κανείς όταν τα εν λόγω «φροντιστήρια» έχουν αναγνωριστεί επισήμως από το ελληνικό κράτος ως εξεταστικοί φορείς, τα πτυχία των οποίων γίνονται δεκτά στο ΑΣΕΠ; Καλώς ήλθατε στην Ελλάδα 2.0.
Επανερχόμενος στο κεντρικό ζήτημα του άρθρου, σημειώνω το αντιεπιστημονικό του πράγματος. Αυτό στο προπτυχιακό επίπεδο μπορεί να περιορίζεται στην ηθική διάσταση και σε μία κάπως επιεική αντιμετώπιση, καθώς δεν είναι όλοι φτιαγμένοι για να ψάχνουν σε βιβλιοθήκες (φυσικές και ψηφιακές), να κάνουν αποδελτίωση, να τεκμηριώνουν θέσεις, να ερευνούν και να γράφουν. Προτιμούν την εύκολη λύση της πληρωμής μερικών εκατοντάδων ευρώ σε κάποιους καλοθελητές τρίτους προκειμένου η εργασιούλα τους να βγει έτοιμη σαν ζεστό ψωμάκι χωρίς δαπάνη κόπου και χρόνου.
Ο δε καθηγητής – αν δεν έχει πάρει και ο ίδιος τη θέση του με ανάλογο τρόπο – θα αντιληφθεί ότι πρόκειται περί ετοιματζίδικου πράγματος, πλήρους πλαγιαρισμών και φράσεων τις οποίες ένας φοιτητής που δεν πατάει στο μάθημα και γενικώς δεν ασχολείται με τις σπουδές του δεν θα μπορούσε ποτέ να σκεφτεί. Εντούτοις, αποφεύγει να ζυγίσει μέσα του πολύ αρνητικά όλα τα παραπάνω και προτιμά να ξεφορτωθεί τον πονηρούλη φοιτητή συχνά με ένα ιδιαιτέρως «τίμιο» 7 ή στη χειρότερη περίπτωση με το λεγόμενο «δημοκρατικό» 5.
Τι συμβαίνει όμως όταν το πρόβλημα εντοπίζεται σε μεταπτυχιακό ή διδακτορικό επίπεδο; Τότε μάλλον μιλάμε για μαζική εξαπάτηση ομοτέχνων και φοιτητών. Άνθρωποι που έχουν μετά δυσκολίας ολοκληρώσει τους κύκλους των προπτυχιακών και των μεταπτυχιακών σπουδών τους, βρίσκονται τώρα πια στο τρίτο και σημαντικότερο στάδιο της επιστημονικής εξέλιξης. Ένα στάδιο που στην Ελλάδα, όπως εκτενώς έχει παρουσιαστεί σε παλαιότερο άρθρο, πάσχει από πολλές απόψεις. Υπάρχει λοιπόν το φαινόμενο των «αγορασμένων» διδακτορικών διατριβών. Φυσικά, γι’ αυτές δεν θα βρείτε πολλές δημόσιες αγγελίες στο Facebook, καθώς, για ευνόητους λόγους, κάτι τέτοιο θα επέφερε άμεσες νομικές συνέπειες για τους παραβάτες. Ωστόσο, η διαδικασία της προετοιμασίας μίας επιστημονικής εργασίας από τρίτους και σε αυτό το επίπεδο είναι γεγονός. Ο ενδιαφερόμενος πληρώνει αδρότατα, κάποιοι άλλοι γράφουν γι’ αυτόν όσα έχει ζητήσει ο επιβλέπων και ο υποψήφιος διδάκτορας απλώς μαθαίνει και υποστηρίζει δημοσίως τη διατριβή ενώπιον της επταμελούς εξεταστικής επιτροπής. Βεβαίως, για να έχει επιτυχία και να λάβει τελικά διδακτορικό δίπλωμα ο υποψήφιος απαιτείται η συνηγορία και άλλων παραγόντων, όπως η εξαιρετική εκτίμηση στην πρωτοτυπία ( ; ) της επιστημονικής σκέψης του από πλευράς εξεταστών, το χαμόγελό του, οι δημόσιες σχέσεις του, η θεία του που είναι αναπληρώτρια καθηγήτρια από το 1994 και ούτω καθεξής.
Πρόσφατη είναι η είδηση της ανάληψης δράσης εκ μέρους της Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος για σχετικές υποθέσεις[i]. Τον Μάρτιο του 2023 ο τότε υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Τάκης Θεοδωρικάκος, απάντησε εγγράφως σε κοινοβουλευτική ερώτηση η οποία είχε κατατεθεί έπειτα από καταγγελία της Ομοσπονδίας Ιδιωτικών Εκπαιδευτικών Λειτουργών Ελλάδας (ΟΙΕΛΕ) σχετικά με το «ανεξέλεγκτο το ντροπιαστικό φαινόμενο των δεκάδων εταιριών που φτιάχνουν «έτοιμες» μεταπτυχιακές και διδακτορικές διατριβές».
Ο υπουργός υπογράμμισε ότι η ανάπτυξη λογισμικών που δύνανται να χρησιμοποιηθούν στην παραγωγή λόγου και ειδικότερα των επονομαζόμενων chat bots (όπως το ChatGPT), που βασίζονται στην τεχνητή νοημοσύνη, έχει ευνοήσει τα μέγιστα στη συγγραφή «έτοιμων» πανεπιστημιακών εργασιών, δημιουργώντας προκλήσεις σε παγκόσμιο επίπεδο, με συνέπειες ασφαλώς και στο πεδίο των πνευματικών δικαιωμάτων, καθώς και σε αυτή καθαυτή την εκπαιδευτική διαδικασία.
Υπό αυτό το πρίσμα, η Ελληνική Αστυνομία, σημείωνε ο υπουργός, δύναται να συμβάλει σε κάθε προσπάθεια καταπολέμησης των «όποιων τυχόν» αναφυόμενων φαινομένων παράνομης δράσης, μέσω της ΔΙ.Δ.Η.Ε., εντός του πλαισίου λειτουργίας και των αρμοδιοτήτων της.
Περαιτέρω, η Ομοσπονδία Ιδιωτικών Εκπαιδευτικών Ελλάδος είχε επισημάνει ότι η μοριοδότηση των ακαδημαϊκών προσόντων στους πίνακες του ΑΣΕΠ γιγάντωσε στη χώρα το ντροπιαστικό φαινόμενο της συγγραφής διατριβών, τόσο για μεταπτυχιακά όσο και για διδακτορικά, από εταιρείες που πλασάρονται ως δήθεν «συμβουλευτικές», αλλά επί της ουσίας συγγράφουν, από την αρχή μέχρι το τέλος, τις εργασίες των «πονηρών» πελατών τους.
Συνοψίζοντας, λοιπόν, έχουμε έτοιμες προπτυχιακές εργασίες, έτοιμες μεταπτυχιακές διπλωματικές εργασίες, έτοιμες διδακτορικές διατριβές και έτοιμα πτυχία ξένων γλωσσών. Όλα τύποις αποδεκτά από το ΑΣΕΠ!
Προσθέτοντας σε αυτό και τις έτοιμες θέσεις εκλογής μελών ΔΕΠ με φωτογραφικές προκηρύξεις από τα οικεία ιδρύματα – πάντα στο πλαίσιο του αυτοδιοίκητου βεβαίως βεβαίως – έχουμε το όλον.
Ένα «όλον» που δεν αφορά τους πάντες, αλλά τους συγκριτικά λίγους τυχερούς και πονηρούς. Εκείνους που με τη συμπεριφορά και τις πολιτικές και ακαδημαϊκές συναλλαγές τους προκαλούν ζημία ζωής σε πολλούς νέους ανθρώπους οι οποίοι που νομίζουν καλόπιστα ότι μόνο με τις γνώσεις και τις ικανότητές τους μπορούν να καταξιωθούν στο ελληνικό δημόσιο «οικοσύστημα», είτε πρόκειται για πανεπιστήμιο είτε για υπηρεσία.
Ας ευχηθούμε λοιπόν όλα τα ανωτέρω να εξελιχθούν με το καλό και στην Ελλάδα 2.1 και σε επόμενες πολλές ακόμη αναβαθμίσεις του συστήματος. Άλλωστε, όπως επιβεβαιώνουν οι ειδικοί της πληροφορικής, οι αναβαθμίσεις των εφαρμογών συνιστώνται σε κάθε περίπτωση καθώς συνήθως περιλαμβάνουν και κάποιο μέρος νέου κώδικα για το υπάρχον σύστημα.
Αλίμονο, να μη χαθεί τέτοιο καλούπι!
[i] Πηγή: ΑΠΕ – ΜΠΕ