Συχνά ακούω να λένε ότι όταν είσαι άρρωστος, πρέπει να “ταΐζεις το κρυολόγημα και να αφήνεις νηστικό τον πυρετό”. Ισχύει αυτό;
Το ρητό υπονοεί πως πρέπει να τροφοδοτούμε το σώμα μας όταν έχουμε συνάχι και να δοκιμάζουμε την … αυτοσυγκράτησή μας όταν ανεβαίνει η θερμοκρασία μας.
Αλλά πρέπει όντως να παραλείπουμε το δείπνο όταν ανεβάζουμε πυρετό; Υπάρχουν ελάχιστες έρευνες σχετικά με το πώς αυτό που τρώμε (ή δεν τρώμε) επηρεάζει την ικανότητα του σώματός μας να καταπολεμά τις λοιμώξεις. Ωστόσο, με βάση όσα γνωρίζουν οι ειδικοί για τη βιολογία, μάλλον μπορούμε να αγνοήσουμε αυτή τη συμβουλή.
Πιθανότατα πρόκειται “απλώς για μια παλιά λαϊκή δοξασία”, λέει ο δρ. Ντέιβιντ Σνάιντερ, πρόεδρος του τμήματος οικογενειακής και κοινοτικής ιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Τέξας Southwestern Medical Center στο Ντάλας.
Παρόλα αυτά, υπάρχουν μερικές χρήσιμες οδηγίες σχετικά με το φαγητό και τα υγρά που αξίζει να θυμόμαστε όταν δεν αισθανόμαστε καλά.
Τι μπορεί και τι δεν μπορεί να κάνει το φαγητό
Ένας λόγος για να αμφισβητήσει κανείς τη ρήση αυτή είναι ότι, όπως λέει ο Μπέντζαμιν Χάρελ, επίκουρος καθηγητής διατροφής και ανοσολογίας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, Davis, “θεμελιωδώς δεν βγάζει νόημα”.
Για παράδειγμα, είναι δυνατόν να έχουμς ταυτόχρονα πυρετό και κρυολόγημα. Όταν συμβαίνει αυτό, πώς ακριβώς μπορεί κάποιος να “ταΐζει το κρυολόγημα αλλά να αφήνει νηστικό τον πυρετό”;
Ένας ακόμη λόγος για να είμαστε επιφυλακτικοί είναι ότι η καλή θρέψη στηρίζει το ανοσοποιητικό σύστημα. Έρευνες δείχνουν ότι άτομα που υποσιτίζονται χρόνια ή έχουν σοβαρές διατροφικές ελλείψεις δυσκολεύονται περισσότερο να καταπολεμήσουν διάφορες λοιμώξεις, όπως την πνευμονία ή τις γαστρεντερικές λοιμώξεις, σύμφωνα με τη δρ. Γκίτα Σουντ, επίκουρη καθηγήτρια ιατρικής στο Πανεπιστήμιο Johns Hopkins στη Βαλτιμόρη. Οι υποσιτισμένοι άνθρωποι μπορεί, για παράδειγμα, να παράγουν λιγότερα ανοσοκύτταρα.
Ωστόσο, εάν καλύπτουμε τις διατροφικές μας ανάγκες, “δεν υπάρχουν πολλά στέρεα επιστημονικά στοιχεία” που να δείχνουν ότι το τι τρώμε όσο είμαστε άρρωστοι — είτε πρόκειται για κρυολόγημα είτε για κάτι πιο σοβαρό — επηρεάζει ουσιαστικά την ανάρρωσή μας, λέει η δρ. Σουντ.
Όταν είμαστε άρρωστοι, η κατανάλωση θρεπτικών τροφών, όπως φρούτων και λαχανικών, μπορεί να βοηθήσει τον οργανισμό να καλύψει τις ενεργειακές του ανάγκες, σημειώνει ο δρ. Μίχαελ Χάνακ, ιατρός οικογενειακής ιατρικής στο Rush University Medical Center στο Σικάγο. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό αν έχουμε πυρετό, καθώς το σώμα χρειάζεται επιπλέον ενέργεια για να τον διατηρήσει.
Ωστόσο, αν δεν έχουμε όρεξη για μία-δύο μέρες, μην πιέζουμε τον εαυτό μας να φάει, λέει ο δρ. Χάνακ. Ο οργανισμός μπορεί πιθανότατα να αντλήσει ενέργεια από τα υπάρχοντα αποθέματά του, αλλά αν νιώθουμε μεγάλη αδυναμία, ας ζητήσουμε ιατρική βοήθεια.
Τα συμπληρώματα βιταμινών ή μετάλλων πιθανότατα δεν θα μας βοηθήσουν να αναρρώσουμε πιο γρήγορα, προσθέτει η δρ. Σουντ. Κάποιες μελέτες δείχνουν ότι τα συμπληρώματα ψευδαργύρου, όταν λαμβάνονται πριν ή αμέσως μετά την εμφάνιση συμπτωμάτων κρυολογήματος, μπορεί να μειώσουν ελαφρώς τη διάρκειά του· άλλες όμως δεν βρίσκουν κανένα όφελος. Και παρά τους δημοφιλείς ισχυρισμούς ότι η βιταμίνη C προλαμβάνει τα κρυολογήματα, η έρευνα δεν το επιβεβαιώνει.
Το μέλι, ωστόσο, μπορεί να ανακουφίσει τον βήχα, λέει η δρ. Σουντ. Σε μια ανασκόπηση του 2021 14 κλινικών δοκιμών (ορισμένες από τις οποίες περιλάμβαναν παιδιά), οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η κατανάλωση μελιού — σκέτου, με γάλα ή καφέ ή σε σιρόπι με άλλα συστατικά — μείωσε τη συχνότητα και την ένταση του βήχα σε σχέση με το εικονικό φάρμακο ή φάρμακα όπως η διφαινυδραμίνη (γνωστή ως Benadryl). Υπάρχει και μία ακόμη περίπτωση όπου το φαγητό και η αντίδραση του σώματος σε αυτό μπορεί να επηρεάσουν την ευαισθησία και την ανάρρωση από λοιμώξεις. Έρευνες δείχνουν ότι άτομα με υψηλό σάκχαρο στο αίμα, όπως όσοι έχουν αρρύθμιστο διαβήτη, δυσκολεύονται περισσότερο να καταπολεμήσουν βακτηριακές λοιμώξεις — εν μέρει επειδή τα αυξημένα επίπεδα γλυκόζης “τρέφουν” τα βακτήρια και τα βοηθούν να αναπτυχθούν, σύμφωνα με τη δρ. Σουντ.
Τα υγρά είναι κρίσιμα
Οι ειδικοί συμφωνούν ότι όταν είμαστε άρρωστοι, όποια κι αν είναι η ασθένεια, είναι σημαντικό να παραμένουμε ενυδατωμένοι — ακόμη κι αν δεν αισθανόμαστε δίψα. Όταν έχουμε κρυολόγημα, μπορεί να χάνουμε περισσότερα υγρά μέσω της βλέννας, εξηγεί ο δρ. Χάνακ. Η ενυδάτωση βοηθά επίσης να αραιώνει η βλέννα, διευκολύνοντας το φύσημα της μύτης και μειώνοντας τη συμφόρηση. Αν και οι ανάγκες ενυδάτωσης διαφέρουν από άτομο σε άτομο, ο δρ. Χάνακ προτείνει την κατανάλωση 2 έως 4 λίτρων υγρών ημερησίως, αποφεύγοντας το αλκοόλ, το οποίο προκαλεί αφυδάτωση.
Η ενυδάτωση είναι ακόμη πιο σημαντική όταν έχουμε πυρετό, επειδή μπορεί να χάσουμε υγρά μέσω του ιδρώτα ή της διάρροιας, λέει η δρ. Σουντ. Συνιστά να πίνουμε ροφήματα με ηλεκτρολύτες, ώστε να αναπληρώνουμε τα χαμένα μέταλλα. Αν ο πυρετός μας ξεπερνά τους 39,5°C, ή αν έχουμε καρδιολογικό πρόβλημα ή επιληψία, είναι καλό να συμβουλευτούμε γιατρό και να προσπαθήσουμε να μειώσουμε τον πυρετό με αναλγητικά όπως παρακεταμόλη (acetaminophen) ή ιβουπροφαίνη.
ΠΗΓΗ: ΝΥΤ