Έχω ένα παράξενο μέρος που μου αρέσει να επισκέπτομαι όταν νιώθω ανήσυχη: το σούπερ μάρκετ Stop & Shop στην πόλη μου. Η όλη εμπειρία με ηρεμεί — τα τραγούδια από τα ’80s, ο εορταστικός στολισμός (που είναι πάντα για δύο γιορτές νωρίτερα) και οι νέες γεύσεις πατατάκια.
Οι αγαπημένοι μου γνωρίζουν αυτή τη μικρή μου ιδιορρυθμία. Μερικές φορές, όταν τηλεφωνώ στην καλύτερή μου φίλη μετά από μια δύσκολη μέρα, μου λέει: «Ξέρεις πού πρέπει να πας» (!)
Υπάρχουν πολλοί τρόποι να διαχειριστεί κανείς τις διακυμάνσεις της καθημερινής ζωής, μου είπε ο Μαρκ Μπράκεϊ, ιδρυτικός διευθυντής του Κέντρου Συναισθηματικής Νοημοσύνης του Yale. Έχει αναπτύξει ένα πλαίσιο που ονομάζεται RULER — αναγνώριση (Recognize), κατανόηση (Understand), ονομασία (Label), έκφραση (Express) και ρύθμιση (Regulate) — και χρησιμοποιείται σε πάνω από 5.000 σχολεία στις ΗΠΑ.
Στο νέο του βιβλίο, «Dealing With Feeling: Use Your Emotions to Create the Life You Want» («Αντιμετωπίζοντας το Συναίσθημα: Χρησιμοποίησε τα Συναισθήματά σου για να Δημιουργήσεις τη Ζωή που Θες»), εξηγεί τη διαδικασία. Θα παρατηρήσεις ότι δίνεται έμφαση στην αυτογνωσία. Αυτό είναι σκόπιμο, είπε: «Αν δεν ξέρεις τι νιώθεις, είναι δύσκολο να ξέρεις τι να κάνεις με αυτά που νιώθεις.»
Αναγνώριση
Ζούμε μια αδιάκοπη ροή συναισθημάτων, γράφει ο δρ Μπράκετ, τα περισσότερα από τα οποία έρχονται και φεύγουν χωρίς να τα αντιλαμβανόμαστε. Αλλά μερικές φορές, μπορούν να «ξεχειλίσουν» και να μας αιφνιδιάσουν. Άρα, το πρώτο βήμα είναι να κάνουμε μια παύση, να αποδεχτούμε και να αναγνωρίσουμε ότι νιώθουμε κάτι αρκετά έντονο ώστε να το παρατηρήσουμε.
Αυτό είναι χρήσιμο, γιατί «αν προσπαθούμε να καταπιέσουμε, να αποθούμε ή να αγνοήσουμε αυτά τα συναισθήματα, γίνονται πιο έντονα», λέει ο Κάρτικ Γκούνια, κλινικός επίκουρος καθηγητής εφαρμοσμένης ψυχολογίας στο N.Y.U. Steinhardt.
Όταν νιώθουμε κάτι, ας κάνουμε έναν γρήγορο έλεγχο στο σώμα μας, κι ας προσπαθήσουμε να παρατηρήσουμε τυχόν νέες σωματικές αισθήσεις που μπορεί να μας δώσουν στοιχεία για το πώς αισθανόμαστε», λέει ο δρ Γκούνια. Για παράδειγμα, μας είπε ότι όταν είναι αγχωμένος, το νιώθει στο στομάχι του. Όταν είναι θυμωμένος, το νιώθει ως σφίξιμο στο στήθος.
Κατανόηση
Αφού αναγνωρίσουμε ότι νιώθουε ένα συναίσθημα που χρειάζεται την προσοχή μας, ο δρ Μπράκετ προτείνει: «… ας γίνουμε λίγο περίεργοι με αυτό».
Ας ρωτήσουμε τον εαυτό μας: «Γιατί νιώθω έτσι; Είπε ή έκανε κάποιος κάτι που προκάλεσε αυτή την αντίδραση; Ήταν ένα γεγονός ή μια ανάμνηση; Βλέπω κάποιο μοτίβο στις αντιδράσεις μου»;
Ονομασία
Η έρευνα δείχνει ότι η απλή πράξη τού να βάλουμε τα συναισθήματά μας σε λέξεις μειώνει την ψυχολογική μας ένταση. Οπότε, ας εξασκηθούμε στο να χρησιμοποιούμε όσο το δυνατόν περισσότερες περιγραφικές λέξεις για να αναγνωρίσουμε πώς αισθανόμαστε, λέει ο δρ. Μπράκετ.
Αν είμαστε στρεσαρισμένοι ας προσπαθήσουμε να διακρίνουμε ποια άλλα συναισθήματα εμπλέκονται. Είμαστε αγχωμένοι; Πανικοβλημένοι; Φοβισμένοι;
Αυτή η διαδικασία μπορεί να πάρει οποιαδήποτε μορφή, λέει ο δρ. Μπράκετ. Μπορεί να είναι μια κουβέντα με κάποιον ή ακόμα και ένα μουρμουρητό στον εαυτό μας. Για να ενισχύσουμε την συναισθηματική μας επίγνωση, η ομάδα του Κέντρου Συναισθηματικής Νοημοσύνης του Yale έχει δημιουργήσει μια δωρεάν εφαρμογή που λέγεται How We Feel, με 144 διαφορετικές λέξεις για συναισθήματα (όπως «αποκλεισμένος», «ενεργοποιημένος», «κατσούφης») και τους ορισμούς τους.
Έκφραση
Αφού έχουμε ονομάσει τα συναισθήματά μας, ας βρούμε έναν υγιή τρόπο να τα εκφράσουμε, λέει ο δρ. Μπράκετ. Μπορείς να μιλήσουμε σε έναν φίλο ή ακόμα και σε ένα κατοικίδιο. Αν είναι δυνατόν, όπως λέει, ποτέ να μη μένουμε μόνοι με τις ανησυχίες μας. «Η τάση μας όταν ανησυχούμε είναι να αναμασούμε τις ίδιες σκέψεις και να βυθιζόμαστε περισσότερο», είπε, «και αυτό δεν βοηθάει καθόλου.»
Ένα άλλο άτομο μπορεί να μας προσφέρει προοπτική, κάτι που είναι δύσκολο να κάνουμε μόνοΙ μας.
Αλλά υπάρχουν και δραστηριότητες που μπορούμε να κάνουμε μόνοι. Η απλή ακρόαση μουσικής μπορεί να βοηθήσει στην έκφραση των συναισθημάτων μας. Ή μπορούμε να γράψουμε γι’ αυτά σε ένα ημερολόγιο, που είναι «μια διαφορετική μορφή κουβέντας με έναν κοντινό φίλο», εξηγεί ο δρ. Μπράκετ. Αυτό μπορεί να μας βοηθήσει να δούμε τα πράγματα πιο καθαρά και να ξεμπερδέψουμε μπερδεμένες σκέψεις και συναισθήματα, προσθέτει.
Ρύθμιση
Ε, τώρα πια είναι η στιγμή να ρυθμίσουμε τα συναισθήματά μας, βρίσκοντας τις καλύτερες στρατηγικές για να τα διαχειριστούμε και να ανταποκριθούμε με εποικοδομητικό τρόπο. Μπορούμε να κάνουμε κάτι σωματικό, όπως να πάμε έναν περίπατο ή να κάνουμε γιόγκα· να βρεθούμε για λίγο στη φύση· να ασχοληθούμε με μια δημιουργική δραστηριότητα όπως το πλέξιμο ή η ξυλουργική. Ή να αποσυρθούμε στο αγαπημένο μας μέρος — για τον δρ Μπράκετ αυτό είναι μια συγκεκριμένη γωνιά στον καναπέ. Μπορούμε επίσης να δοκιμάσουμε βαθιές αναπνοές, οι οποίες μειώνουν το άγχος. «Η απλή σύνδεση με την παρούσα στιγμή μπορεί να σε απομακρύνει από έντονα συναισθήματα».
Αλλά ό,τι κι αν δοκιμάσουμε, αξίζει να μάθουμε να ρυθμίζουμε τα συναισθήματά μας. Όσοι το καταφέρνουν νιώθουν λιγότερη μοναξιά, ζουν περισσότερο και είναι πιο ικανοποιημένοι με τη ζωή τους.
Όταν είπα στον δρ Γκούνια ότι διαχειρίζομαι τα συναισθήματά μου στο τοπικό σούπερ μάρκετ, με καθησύχασε ότι δεν είμαι παράξενη. «Αν το Stop & Shop λειτουργεί για σένα, τέλεια», είπε. «Ό,τι δουλεύει».
ΠΗΓΗ: NYT
