Αν κάνουμε μία «βόλτα» στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, θα συνειδητοποιήσουμε ότι όλο και περισσότεροι δημιουργοί ψηφιακού περιεχομένου, μοιράζονται συνταγές με σκόνες πρωτεΐνης ή διαφημίζουν κάποιο καινούργιο πρωτεϊνικό σνακ.
«Παρατηρείται μια αύξηση στα τρόφιμα που περιέχουν πρόσθετη πρωτεΐνη σε ιδιαίτερα επεξεργασμένη μορφή», σημειώνει η Κέιτι Σάντερς, επίκουρη καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας. Οι διατροφολόγοι συμφωνούν ότι η κατανάλωση πρωτεΐνης είναι απαραίτητη, όμως το ερώτημα παραμένει, κατά πόσο αυτά τα συγκεκριμένα σνακ αποτελούν όντως από τις πιο ιδανικές πηγές πρωτεΐνης.
Πόση πρωτεΐνη είναι τελικά αρκετή
Η πρωτεΐνη αξίζει σίγουρα την προσοχή που της έχει δοθεί: έχει αποδειχθεί ότι βοηθά στη δημιουργία και διατήρηση της μυϊκής μάζας, στην απώλεια βάρους αλλά και σε πολλές άλλες βασικές λειτουργίες του οργανισμού. Ωστόσο, υπάρχει μεγάλη διαφορά ανάμεσα σε μια ισορροπημένη διατροφή πλούσια σε άπαχο κρέας όπως κοτόπουλο, ψάρι ή άλλες υγιεινές τροφές όπως η σόγια, και σε μια διατροφή γεμάτη με επεξεργασμένα τρόφιμα που κυριαρχούν στα κοινωνικά δίκτυα.
«Πιστεύω ότι η πρωτεΐνη δέχεται την προσοχή που της αξίζει», τονίζει η Μάριλι Οπέτσο, επικεφαλής διατροφής Ιατρικής Τρόπου Ζωής και Αλλαγής Συμπεριφοράς στο Κέντρο Πρόληψης του Πανεπιστημίου Stanford. «Οι οδηγίες σχετικά με την κατανάλωση πρωτεΐνης παρέμεναν για χρόνια περιληπτικές και στηριζόταν σε παρωχημένες μεθόδους», εξηγεί. «Στόχος τους ήταν να βοηθούν στην επιβίωση, όχι στην ευημερία του οργανισμού», προσθέτει.
Τώρα, η τρέχουσα συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη πρωτεΐνης είναι 0,8 γραμμάρια ανά κιλό σωματικού βάρους, κάτι που η Οπέτσο θεωρεί πολύ χαμηλό για τη βέλτιστη λειτουργία. Αυτή η ποσότητα είναι το ελάχιστο που μπορεί να καταναλώσει κανείς και δεν υποστηρίζει την ανάπτυξη ή την καλή υγεία των μυών.
Η ελαφρώς μεγαλύτερη πρόσληψη επιτρέπει στο σώμα να ευημερεί, αντί απλώς να αποφεύγει την ανεπάρκεια.
Ο λόγος είναι ότι το σώμα μας δεν αποθηκεύει πρωτεΐνη, σε αντίθεση με τα άλλα μακροθρεπτικά συστατικά όπως τα λίπη και οι υδατάνθρακες. Αν δεν καταναλώσουμε αρκετή πρωτεΐνη, το σώμα μπορεί να την αντλήσει από τους μύες, κάτι που με τον χρόνο οδηγεί σε σαρκοπενία (απώλεια μυϊκής μάζας λόγω ηλικίας) και οστεοπενία (απώλεια οστικής μάζας). Επιπλέον, η πρωτεΐνη βοηθά στη ρύθμιση της όρεξης, κάνοντάς μας να χορταίνουμε με λιγότερες θερμίδες, στοιχείο που συμβάλλει στην απώλεια ή την διατήρηση βάρους.
Πόσο ωφέλιμα είναι τα επεξεργασμένα πρωτεϊνικά σνακ
«Μέρος της απάντησης κρύβεται στις γυναίκες, οι οποίες έχουν αρχίσει να συνειδητοποιούν τη σημασία της μυϊκής μάζας», λέει η Οπέτσο. Όλο και περισσότερες ασχολούνται με την προπόνηση αντίστασης, σύμφωνα με μια μελέτη του 2025 στο περιοδικό Sports Medicine and Health Science. Η προπόνηση αντίστασης και η επαρκής πρωτεΐνη πάνε χέρι-χέρι.
Υπάρχει επίσης μια στροφή στο μάρκετινγκ: ενώ οι προηγούμενες γενιές εστίαζαν στο αδύνατο σώμα, «η νέα ”τρέλα της πρωτεΐνης” προωθεί ένα ιδανικό μυώδες σώμα ως θετικό πρότυπο υγείας», εξηγεί η Σάντερς.
Από την άλλη, με όλη αυτή τη συζήτηση γύρω από την πρωτεΐνη, μερικοί χάνουν την ουσία. «Χρειαζόμαστε αρκετή πρωτεΐνη, αλλά δεν πρέπει να τρώμε μόνο πρωτεΐνη ή να τη βλέπουμε σαν αυτό που θα μας χαρίσει υγεία. Στην πραγματικότητα, ένα μπισκότο με πρωτεΐνη παραμένει μπισκότο. Είναι απλώς μια εταιρεία που προσθέτει τρία γραμμάρια πρωτεΐνης για να το παρουσιάσει ως πιο υγιεινό.
Το κλειδί είναι να σκεφτεί κανείς τι θέλει να αποκομίσει από αυτό που τρώει. «Αν τρώμε κάτι μόνο για την πρωτεΐνη, υπάρχουν καλύτεροι τρόποι να την λάβουμε», τονίζει η Οπέτσο. Πολλοί έχουν θέσει την πρωτεΐνη στο βάθρο της υγιεινής διατροφής, πιστεύοντας ότι μπορεί να προσφέρει πολλά περισσότερα από όσα υπόσχεται, προσθέτοντας τη κυριολεκτικά στα πάντα.
Όπως σε κάθε διατροφική τάση, όμως, η υπερβολή μπορεί να έχει μειονεκτήματα. Παρόλο που είναι μύθος ότι η υπερβολική πρωτεΐνη προκαλεί προβλήματα στα νεφρά, αυτό μπορεί να είναι επικίνδυνο για όσους πάσχουν ήδη από νεφρική νόσο ή κάνουν αιμοκάθαρση. Σε τέτοιες περιπτώσεις, είναι σημαντικό να συμβουλευτούμε γιατρό ή διατροφολόγο προτού αυξήσουμε την πρόσληψη. Επίσης, η υπερβολική κατανάλωση κόκκινου κρέατος μπορεί να αυξήσει τη χοληστερόλη και τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής.
Στην πραγματικότητα, μια υγιεινή διατροφή είναι σχετικά απλή: Άπαχη πρωτεΐνη, πολλά φρούτα και λαχανικά, λίγα δημητριακά ολικής άλεσης και υγιεινά λιπαρά, θα μας εξασφαλίσουν σίγουρα μία σωστή και ισορροπημένη διατροφή.
Με πληροφορίες από National Geographic
