Ως αποστολή τόσο υποβοήθησης του Λιμενικού στη διαχείριση των αυξημένων μεταναστευτικών ροών από τη Λιβύη προς την Κρήτη, όσο και «επίδειξης σημαίας» εν μέσω των εξελίξεων του τελευταίου καιρού, εκλαμβάνεται η αποστολή δυνάμεων του Πολεμικού Ναυτικού στα ανοιχτά της ανατολικής Λιβύης, στον θαλάσσιο χώρο μεταξύ της βορειοαφρικανικής χώρας και της Κρήτης.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Μητσοτάκης: «Ελληνικά πολεμικά πλοία έξω από τη Λιβύη, δεν θα κάνουν κουμάντο οι διακινητές»
Μητσοτάκης για Λιβύη: Ως Ευρώπη δεν αποδεχόμαστε τετελεσμένα – Χαμένες ευκαιρίες για οριοθέτηση
Στο πρώτο πλαίσιο- αυτό της διαχείρισης της αύξησης των μεταναστευτικών ροών- η εδραίωση συνεχούς (τουλάχιστον, με βάση τα υπάρχοντα δεδομένα) παρουσίας ελληνικών πολεμικών στην περιοχή (δύο φρεγατών και ενός πλοίου γενικής υποστήριξης) αναμένεται να συμβάλει στη βελτίωση/ αύξηση του ελέγχου στη θαλάσσια περιοχή μεταξύ Κρήτης και ανατολικής Λιβύης. Οι ελληνικές φρεγάτες θα βρίσκονται σε διεθνή ύδατα και αποστολή τους θα είναι να εντοπίζουν τα σκάφη των διακινητών και να ενημερώνουν τις ελληνικές και τις λιβυκές αρχές. Η βεβαιότητα του έγκαιρου εντοπισμού, χάρη στην εδραίωση διαρκούς ελληνικής στρατιωτικής παρουσίας στην περιοχή που θα λειτουργεί ενισχυτικά στο Λιμενικό θα αναμενόταν να λειτουργήσει αποτρεπτικά σε μακροπρόθεσμο πλαίσιο- ειδικά λαμβάνοντας υπόψιν και το αυστηροποιημένο νομοσχέδιο για το μεταναστευτικό. Ενδεικτικά, ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, είπε πως «στέλνουμε πλοία του Πολεμικού Ναυτικού έξω από τα χωρικά ύδατα της Λιβύης, για να στείλουμε μήνυμα ότι η Ελλάδα δεν είναι ξέφραγο αμπέλι…Στόχος είναι να μην αποπλέει κανένα σκάφος — και αν αποπλεύσει, να επιστρέψει πίσω»- ενώ έχει τονίσει πως σκοπός είναι «προληπτικά, και σε συνεργασία πάντα με τις λιβυκές αρχές και με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές δυνάμεις, να στείλουμε ένα μήνυμα ότι δεν πρόκειται να κάνουν κουμάντο οι διακινητές για το ποιος θα εισέρχεται στη χώρα μας».
Ωστόσο σε κάθε περίπτωση κάτι τέτοιο θα περιελάμβανε και κινδύνους, δεδομένης της ίδιας της φύσης του μεταναστευτικού- για παράδειγμα η παρουσία ελληνικών σκαφών θα μπορούσε να «εργαλειοποιηθεί» από τα κυκλώματα διακινητών με σκοπό τη διάσωση/ περισυλλογή μεταναστών στα ανοιχτά, ενώ πάντοτε υφίσταται ο κίνδυνος περιστατικών τύπου Πύλου (και εμπλοκής σε αυτά). Σημειώνεται πως σχετικές ενστάσεις για το θέμα εξέφρασε ο βουλευτής ΝΔ, πρώην υπουργός και πρώην επίτροπος Μετανάστευσης. Δημήτρης Αβραμόπουλος, σχολιάζοντας στο Action 24, μεταξύ άλλων, πως δεν γνωρίζει κατά πόσο θα ήταν αποτελεσματικό να αναπτυχθεί στόλος, καθώς «οι χώρες δεν μπορούν να τους μπλοκάρουν την είσοδο (σε μετανάστες), υπάρχει το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο το οποίο μπορεί να οδηγήσει σε τιμωρία τη χώρα που θα κάνει τα pushbacks, δηλαδή να τους στείλεις πίσω… έτσι και επιχειρήσεις κάτι τέτοιο και πνιγούν δέκα άνθρωποι, την άλλη μέρα σε πηγαίνουν στη διεθνή δικαιοσύνη»- προσθέτοντας πως «εάν έχουμε καμιά νέα Πύλο, τότε θα είμαστε εμείς υπόλογοι».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Μητσοτάκης: Ελλάδα και ΕΕ στέλνουν μήνυμα στη Λιβύη για μεταναστευτικο – Τουρκολυβικό μνημόνιο
Το δεύτερο πλαίσιο έχει να κάνει με τις εξελίξεις από πλευράς Λιβύης: Η πρόσφατη ενιαία αντίδραση ανατολικής και δυτικής Λιβύης περί «παραβίασης κυριαρχικών δικαιωμάτων» της χώρας, καθώς και η υπογραφή τουρκολιβυκού μνημονίου κατανόησης για έρευνες σε 4 θαλάσσιες περιοχές, δεν μπορούν να μείνουν αναπάντητες από ελληνικής πλευράς, και στο ευρύτερο πλαίσιο της ελληνικής αντίδρασης φαίνεται να περιλαμβάνεται και η «επίδειξη σημαίας» στην περιοχή, με εδραίωση της παρουσίας ελληνικών πολεμικών πλοίων. Σημειώνεται πως η Ελλάδα συμμετέχει ήδη με πλοία στην ευρωπαϊκή επιχείρηση «Irini» στα ανοιχτά της Λιβύης, ωστόσο μια αποστολή εθνικού χαρακτήρα με επιπλέον σκάφη υποδεικνύει την πρόθεση της Αθήνας να δείξει δυναμική παρουσία επί του πεδίου εν όψει εξελίξεων- και ενδεχομένως να ασκήσει και πίεση και προς την ΕΕ αποσκοπώντας σε συλλογικά μέτρα. Υπενθυμίζεται πως μια από τις περιοχές όπου προορίζονται να γίνουν οι σεισμικές έρευνες που συμφωνήθηκαν μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης βρίσκεται ανάμεσα στην Κρήτη και τη Λιβύη, οπότε πρόκειται για περιοχή έντονου ενδιαφέροντος για την ελληνική πλευρά.
Σε κάθε περίπτωση, τα πράγματα αυτή τη στιγμή παραμένουν σε μεγάλο βαθμό ρευστά και οι σχεδιασμοί θα διαμορφώνονται ανάλογα με την επιχειρησιακή κατάσταση. Κλείνοντας, αξίζει να σημειωθεί πως η τουρκική ναυτική παρουσία στα ανοιχτά της Λιβύης περιλαμβάνει επίσης τακτική παρουσία 1-2 φρεγατών, ωστόσο εστιάζεται σε μεγάλη απόσταση από την περιοχή όπου θα επιχειρούν τα ελληνικά σκάφη- στα ανοιχτά της Τρίπολης (στη δυτική Λιβύη).
