Το «τελευταίο μυστικό» του Πολέμου των Έξι Ημερών: Τα ισραηλινά σχέδια για χρήση πυρηνικού όπλου το 1967

Το «τελευταίο μυστικό» του Πολέμου των Έξι Ημερών: Τα ισραηλινά σχέδια για χρήση πυρηνικού όπλου το 1967
Israeli tanks manoeuvre on the outskirts of Rafah, in the southern Gaza Strip, during the Middle East War June 5, 1967, in this handout picture released by the Israeli Government Press Office (GPO) on June 3, 2007. Tuesday marks forty years since Israel swept to victory in six days in a war with Egypt, Syria and Jordan, capturing the Sinai peninsula, the Golan Heights, the Gaza Strip and the West Bank, including Arab East Jerusalem. BLACK AND WHITE ONLY REUTERS/Micha Han/GPO/Handout ISRAEL OUT. EDITORIAL USE ONLY. NOT FOR SALE FOR MARKETING OR ADVERTISING CAMPAIGNS.
Israeli tanks manoeuvre on the outskirts of Rafah, in the southern Gaza Strip, during the Middle East War June 5, 1967, in this handout picture released by the Israeli Government Press Office (GPO) on June 3, 2007. Tuesday marks forty years since Israel swept to victory in six days in a war with Egypt, Syria and Jordan, capturing the Sinai peninsula, the Golan Heights, the Gaza Strip and the West Bank, including Arab East Jerusalem. BLACK AND WHITE ONLY REUTERS/Micha Han/GPO/Handout ISRAEL OUT. EDITORIAL USE ONLY. NOT FOR SALE FOR MARKETING OR ADVERTISING CAMPAIGNS.
Ho New / Reuters

Την πυροδότηση ενός πυρηνικού όπλου στην κορυφή ενός βουνού στη Χερσόνησο του Σινά σχεδίαζε, ως τελευταία επιλογή, η ισραηλινή ηγεσία στον Πόλεμο των Έξι Ημερών το 1967- ως προειδοποίηση στην Αίγυπτο και τις αραβικές χώρες πως θα έπρεπε να κάνουν πίσω, εάν τα πράγματα δεν πήγαιναν καλά για το Ισραήλ, σύμφωνα με έναν από τους αξιωματούχους που είχαν ρόλους- κλειδιά στους συγκεκριμένους σχεδιασμούς.

Όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα των New York Times, το σχέδιο αυτό θα είχε τεθεί σε ισχύ εάν το Ισραήλ φοβόταν πως θα έχανε τον πόλεμο, σύμφωνα με τον Ιτζάκ Γιάακοφ, ταξίαρχο εν αποστρατεία που το περιέγραψε σε συνέντευξή του. Η πυρηνική έκρηξη, θεωρούσε η ισραηλινή ηγεσία, θα εκφόβιζε την Αίγυπτο και τις γύρω αραβικές χώρες- τη Συρία, το Ιράκ και την Ιορδανία- αναγκάζοντάς τες να κάνουν πίσω.

Εν τέλει, το Ισραήλ κέρδισε τον πόλεμο τόσο γρήγορα, που το πυρηνικό όπλο δεν μεταφέρθηκε ποτέ στο Σινά. «Είναι το τελευταίο μυστικό του πολέμου του 1967» λέει ο Άβνερ Κοέν, μελετητής της ιστορίας του πυρηνικού προγράμματος του Ισραήλ που έκανε πολλές συνεντεύξεις με τον απόστρατο αξιωματικό. Ο Γιάακοφ, που από ένα σημείο και μετά είχε αρμοδιότητες επίβλεψης εξοπλισμών για τις ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις, περιέγραψε το σχέδιο στον Κοέν το 1999 και το 2000, μερικά χρόνια πριν πεθάνει, το 2013, σε ηλικία 87 ετών. «Ήταν τόσο φυσικό. Έχεις έναν εχθρό, ο οποίος λέει ότι θα σε πετάξει στη θάλασσα. Τον πιστεύεις. Πώς μπορείς να τον σταματήσεις; Τον τρομάζεις. Αν έχεις κάτι με το οποίο μπορείς να τον τρομάξεις, τον τρομάζεις» είπε σχετικά.

Υπενθυμίζεται πως το Ισραήλ ουδέποτε παραδέχτηκε την ύπαρξη του πυρηνικού του οπλοστασίου. Το 2001, ο Γιάακοφ συνελήφθη σε ηλικία 75 ετών, κατηγορούμενος πως είχε θέσει σε κίνδυνο την ασφάλεια της χώρας μιλώντας για το πυρηνικό πρόγραμμα σε έναν Ισραηλινό δημοσιογράφο, τον Ρόνεν Μπέργκμαν, η δουλειά του οποίου λογοκρίθηκε. Σε διάφορες φάσεις, Αμερικανοί αξιωματούχοι, περιλαμβανομένου του πρώην προέδρου των ΗΠΑ, Τζίμι Κάρτερ, έχουν παραδεχτεί την ύπαρξη του ισραηλινού προγράμματος, αν και ποτέ δεν αποκαλύφθηκαν λεπτομέρειες.

Σύμφωνα με τον Γιάακοφ, το ισραηλινό σχέδιο είχε την κωδική ονομασία «Σαμψών»: Του βιβλικού ήρωα με την υπεράνθρωπη δύναμη που, αιχμάλωτος των Φιλισταίων, γκρέμισε τις κολώνες όπου ήταν δεμένος, προκαλώντας την κατάρρευση του ναού και τον θάνατο τόσο του ίδιου όσο και των εχθρών του. Αξίζει να σημειωθεί πως η στρατηγική αποτροπής του Ισραήλ έχει πολλάκις χαρακτηριστεί «επιλογή Σαμψών» (ή «σχέδιο Σαμψών»), καθώς στον πυρήνα του βρίσκεται η ιδέα πως, αν είναι να καταρρεύσει από την πίεση των εχθρών του, θα τους πάρει όλους μαζί του, χρησιμοποιώντας το (άγνωστης ισχύος) πυρηνικό του οπλοστάσιο.

Είναι γνωστό εδώ και καιρό πως το Ισραήλ, φοβούμενο για την ίδια του την ύπαρξη, έσπευδε να ολοκληρώσει το πρώτο του πυρηνικό όπλο εν όψει του πολέμου. Το σημείο που είχε επιλεγεί για την προτεινόμενη έκρηξη ήταν μια βουνοκορφή περίπου 12 μίλια από την αιγυπτιακή βάση στο Αμπού Αγκέιλα. Το σχέδιο – εάν δινόταν το «πράσινο φως»- από τα ανώτατα κλιμάκια της κυβέρνησης- ήταν να αποσταλεί μια μικρή δύναμη αλεξιπτωτιστών για να κάνει αντιπερισπασμό, απασχολώντας τους Αιγύπτιους όσο μια άλλη ομάδα θα έκανε τις προετοιμασίες για την πυρηνική έκρηξη. Δύο μεγάλα ελικόπτερα θα προσγειώνονταν, θα άφηναν το πυρηνικό όπλο και μετά θα έστηναν έναν σταθμό διοικήσεως σε κάποιο ορεινό ρέμα ή φαράγγι. Αν ερχόταν η εντολή, η λάμψη και το «μανιτάρι» από την έκρηξη θα ήταν ορατά στο Σινά και την έρημο Νεγκέβ- ίσως μέχρι και στο Κάιρο.

Δημοφιλή