Στα άδυτα του Πολεμικού Μουσείου: Tα άγνωστα εκθέματα και οι σπάνιες φωτογραφίες του Έπους του '40 | HuffPost

Στα άδυτα του Πολεμικού Μουσείου: Tα άγνωστα εκθέματα και οι σπάνιες φωτογραφίες του Έπους του '40

Αλέξης Γαγλίας — HuffPost Greece

|

Τέτοια μέρα πριν από 76 χρόνια, 28η Οκτωβρίου του 1940, η Ελλάδα έπαιρνε το βάπτισμα του πυρός στην πιο αιματοβαμμένη πολεμική περίοδο της ανθρώπινης ιστορίας. Η φασιστική Ιταλία απαιτεί να αναλάβει τον έλεγχο στρατηγικών σημείων της χώρας- στα βουνά της Ηπείρου αρχίζει ο ελληνοϊταλικός πόλεμος. Το Έπος του ’40.

Τους ανθρώπους που τον έζησαν, στην πρώτη γραμμή ή στα μετόπισθεν, τους άντρες που πολέμησαν και δεν άφησαν τα κόκκαλά τους στο χιόνι, νέες τότε γυναίκες, νηστικά, σκελετωμένα παιδιά- αυτούς τους ανθρώπους τους έχουμε ζήσει κι εμείς. Και κάποιοι ζούνε ακόμα.

Οι ιστορίες και τα βιώματά τους, ακόμα κι αν πολλοί απέφευγαν να μιλούν εκτενώς, υπάρχουν σαν πρωτογενείς ιστορικές μαρτυρίες στο μνημονικό και των περισσότερων νεότερων Ελλήνων. Αν κάποια ιταλική ή γερμανική σφαίρα δεν είχε περάσει ξυστά από τον πρόγονό μας, δε θα είχαμε ποτέ υπάρξει- δεν είναι ο πόλεμος του ’40, ο αντιφασιστικός και αντιναζιστικός αγώνας της Ελλάδας, ένα ηρωικό γεγονός, σήμερα ανεπαίσθητο. Οι γενιές του τότε και του τώρα είναι πολύ κοντινές για να μην συνδέονται συναισθηματικά.

Τα εκθέματα του Πολεμικού Μουσείου

Από το πεδίο της μάχης εναντίον των γερμανικών στρατευμάτων στο οχυρό Ρούπελ(01 of17)

(credit:Αλέξης Γαγλίας)

Αυστριακή αραβίδα Manlicher_ χρησιμοποιήθηκε από τους ιππείς και πυροβολητές του ελληνικού στρατού από το 1907 μέχρι το 1941(02 of17)

(credit:Αλέξης Γαγλίας)

Βελγικό πιστόλι Browning M1922_ χρησιμοποιήθηκε από τους αξιωματικούς του ελληνικού στρατού την πολεμική περίοδο 1940- 1941(03 of17)

(credit:Αλέξης Γαγλίας)

Εξοπλισμός δικυκλιστή του ελληνικού στρατού την περίοδο 1940- 1941(04 of17)

(credit:Αλέξης Γαγλίας)

Επωμίδες του Αλέξανδρου Διάκου, πρώτου νεκρού αξιωματικού στο αλβανικό μέτωπο(05 of17)

(credit:Αλέξης Γαγλίας)

Ιταλικός όλμος_ λάφυρο του ελληνικού στρατού(06 of17)

(credit:Αλέξης Γαγλίας)

Κάρτα του Αλέξανδρου Διάκου_ ήταν ο πρώτος νεκρός Έλληνας αξιωματικός στο αλβανικό μέτωπο(07 of17)

(credit:Αλέξης Γαγλίας)

Κράνος στρατιωτών και αξιωματικών, 1940(08 of17)

(credit:Αλέξης Γαγλίας)

Πολυβόλο FIAT_ λάφυρο του ελληνικού στρατού, χρησιμοποιήθηκε από ένοπλες ομάδες της αντίστασης στην διάρκεια της ναζιστικής κατοχής(09 of17)

(credit:Αλέξης Γαγλίας)

Πολυβόλο Schwarzlose, αυστριακή κατασκευής_ χρησιμοποιήθηκε από τον ελληνικό στρατό από το 1912 μέχρι και την περίοδο 1940- 1941(10 of17)

(credit:Αλέξης Γαγλίας)

Τσεχοσλοβακικό πολυβόλο αεροπλάνου_ χρησιμοποιήθηκε από την ελληνική πολεμική αεροπορία την περίοδο 1940- 1941(11 of17)

(credit:Αλέξης Γαγλίας)

Υδροδοχείο (παγούρι) και καραβάνα του 1940(12 of17)

(credit:Αλέξης Γαγλίας)

Υποβρύχιο Παπανικολής_ στις 24 Δεκεμβρίου του 1940 τορπίλισε τρία ιταλικά οπλιταγωγά(13 of17)

(credit:Αλέξης Γαγλίας)

Φανάρι που χρησιμοποιούνταν για τον φωτισμό στο εσωτερικό των οχυρών της Μακεδονίας(14 of17)

(credit:Αλέξης Γαγλίας)

Φυσιγγιοθήκη του 1940(15 of17)

(credit:Αλέξης Γαγλίας)

Χειριστήριο τηλεγράφου Morse(16 of17)

(credit:Αλέξης Γαγλίας)

Gloster Gladiator_ αεροσκάφος διώξεως, αγγλικής κατασκευής_ χρησιμοποιήθηκε από την ελληνική αεροπορία την περίοδο '40- '41(17 of17)

(credit:Αλέξης Γαγλίας)

Στο Πολεμικό Μουσείο της Αθήναςαυτή η συλλογική μνήμη του λαού είναι απτή. Τα εκθέματα της περιόδου ’40- ’41 οπτικοποιούν ιστορίες που έχουμε ακούσει με συναρπαστικό τρόπο, όπως μόνο η ορατή πραγματικότητα, το αυθεντικό ιστορικό αντικείμενο και το φωτογραφικό στιγμιότυπο μπορούν. Μια εικόνα, χίλιες λέξεις: η χλαίνη του λοχία που πέθανε μια μέρα μετά, ακόμα κομμένη πρόχειρα, σίγουρα με πολύ γρήγορες κινήσεις, στο σημείο του τραυματισμού. Το χιτώνιο του συνταγματάρχη Δαβάκη, τρύπιο κι αυτό στο σημείο της πληγής.

Στους τοίχους αρκετές εμβληματικές φωτογραφίες της περιόδου- οι περισσότερες έχουν συμπεριληφθεί σε αφιερώματα και ντοκιμαντέρ της περιόδου ’40- ’41 και της Κατοχής που ακολούθησε. Στο υπόγειο του Μουσείου, σε ογκώδεις φακέλους και ηλεκτρονικούς υπολογιστές του φωτογραφικού αρχείου, φυλάσσονται χιλιάδες ακόμα. Επιλέξαμε 75 από αυτές.

Το σύνολο του φωτογραφικού υλικού του Πολεμικού Μουσείου συνθέτει ένα οπτικοποιημένο «Αξιον Εστί»- στις 75 εικόνες που παρουσιάζουμε σήμερα προσπαθήσαμε να εικονογραφήσουμε έναν στίχο του έστω.

Για όλους αυτούς που σε ‘κείνο τον πόλεμο χάσανε (ή χαλάσαν) τις ζωές τους

Φωτογραφίες ντοκουμέντα του Αλβανικού Έπους από τη συλλογή του Πολεμικού Μουσείου

Αλβανικό μέτωπο(01 of79)

(credit:Συλλογή Πολεμικού Μουσείου)

Ανάβαση μέσα στο χιόνι(02 of79)

(credit:Συλλογή Πολεμικού Μουσείου)

Αντίσκηνα στο μέτωπο, στιγμές ανάπαυλας(03 of79)

(credit:Συλλογή Πολεμικού Μουσείου)

Αντιτορπιλικό ΥΔΡΑ φυλακή γέφυρας (εν πλω ο υποπλοίαρχος Διογένης Θεοδώρου και ο ανθυποπλοίαρχος Χρήστος Σουλιώτης)(04 of79)

(credit:Συλλογή Πολεμικού Μουσείου)

Αξιωματικοί και στρατιώτες στο μέτωπο(05 of79)

(credit:Συλλογή Πολεμικού Μουσείου)

Ατομική καθαριότητα(06 of79)

(credit:Συλλογή Πολεμικού Μουσείου)

Γερμανοί στρατιώτες. Πίσω τους τα Καλάβρυτα καίγονται(07 of79)

(credit:Συλλογή Πολεμικού Μουσείου)

Διαβάζοντας τα νέα των αγαπημένων προσώπων του(08 of79)

(credit:Συλλογή Πολεμικού Μουσείου)

Διαβιβαστές στήνουν τηλεφωνική γραμμή(09 of79)

(credit:Συλλογή Πολεμικού Μουσείου)

Διαβιβαστές στο αλβανικό μέτωπο(10 of79)

(credit:Συλλογή Πολεμικού Μουσείου)

Εκχιονισμός δρόμου για να διευκολυνθεί η προέλαση του στρατού(11 of79)

(credit:Συλλογή Πολεμικού Μουσείου)

Έλληνας στρατιώτης γράφει στους δικούς του(12 of79)

(credit:Συλλογή Πολεμικού Μουσείου)

Έλληνας στρατιώτης στο αλβανικό μέτωπο(13 of79)

Έλληνας φαντάρος(14 of79)

Έλληνες οπλίτες στην πρώτη γραμμή(15 of79)

'Ελληνες στρατιώτες στο χιόνι, γύρω από τη φωτιά(16 of79)

Έλληνες τραυματίες εν μέσω αδελφών νοσοκόμων(17 of79)

Ελληνικά πυροβόλα στο μέτωπο(18 of79)

(credit:Συλλογή Πολεμικού Μουσείου)

Ελληνικό στρατιωτικό τμήμα στο μέτωπο(19 of79)

(credit:Συλλογή Πολεμικού Μουσείου)

Έξω από το αμπρί μετά τον βομβαρδισμό των χαρακωμάτων(20 of79)

(credit:Συλλογή Πολεμικού Μουσείου)

Επίθεση πεζικού σε αλβανικό ύψωμα(21 of79)

(credit:Συλλογή Πολεμικού Μουσείου)

Επίθεση τμήματος πεζικού(22 of79)

(credit:Συλλογή Πολεμικού Μουσείου)

Μεταφορά στρατιωτών στο μέτωπο(23 of79)

Μεταφορά τραυματία στα μετόπισθεν(24 of79)

Μεταφορά τραυματία(25 of79)

(credit:Συλλογή Πολεμικού Μουσείου)

Μέτωπο πρώτη γραμμή(26 of79)

(credit:Συλλογή Πολεμικού Μουσείου)

Οι Έλληνες φαντάροι επιτίθενται(27 of79)

(credit:Συλλογή Πολεμικού Μουσείου)

Οι πρώτοι Ιταλοί αιχμάλωτοι στην Αθήνα(28 of79)

(credit:Συλλογή Πολεμικού Μουσείου)

Ομάδα Ελλήνων δημοσιογράφων αναχωρεί για το μέτωπο(29 of79)

(credit:Συλλογή Πολεμικού Μουσείου)

Παροχή βοήθειας σε τραυματία(30 of79)

(credit:Συλλογή Πολεμικού Μουσείου)

Πληρώματα της 22ης Μοίρας Διώξεως με PZL καταδιωκτικά αεροπλάνα(31 of79)

(credit:Συλλογή Πολεμικού Μουσείου)

Πορεία στο χιόνι(32 of79)

(credit:Συλλογή Πολεμικού Μουσείου)

Στα αλβανικά βουνά(33 of79)

(credit:Συλλογή Πολεμικού Μουσείου)

Στιγμιότυπο από επίθεση λόχου(34 of79)

(credit:Συλλογή Πολεμικού Μουσείου)

Στρατιώτες έξω από το αντίσκηνο στο μέτωπο(35 of79)

(credit:Συλλογή Πολεμικού Μουσείου)

Στρατιώτες του πεζικού επιτίθενται με άλμα προς τα εμπρός(36 of79)

(credit:Συλλογή Πολεμικού Μουσείου)

Στρατιώτες ψυχαγωγούμενοι κατά την ανάπαυλα της μάχης(37 of79)

(credit:Συλλογή Πολεμικού Μουσείου)

Συγκέντρωση δεμάτων για τους στρατιώτες(38 of79)

(credit:Συλλογή Πολεμικού Μουσείου)

Χορός γύρω από το πυροβόλο στην πρώτη γραμμή(39 of79)

(credit:Συλλογή Πολεμικού Μουσείου)

Η εκκλησία της Αγίας Τριάδας μετά τον αεροπορικό βομβαρδισμό του Πειραιά(40 of79)

(credit:Συλλογή Πολεμικού Μουσείου)

Θέσεις ελληνικού πεζικού στο αλβανικό μέτωπο(41 of79)

(credit:Συλλογή Πολεμικού Μουσείου)

Θέση παρατηρητηρίου στα χιονισμένα βουνά(42 of79)

(credit:Συλλογή Πολεμικού Μουσείου)

Ιππείς και πεζοί(43 of79)

(credit:Συλλογή Πολεμικού Μουσείου)

Ιταλοί αιχμάλωτοι νοσηλεύονται(44 of79)

(credit:Συλλογή Πολεμικού Μουσείου)

Κάπου στο μέτωπο(45 of79)

(credit:Συλλογή Πολεμικού Μουσείου)

Μέσα στο χιόνι_ σε έναν από τους δριμύτερους χειμώνες που εχουν καταγραφεί στην περιοχή(46 of79)

Μεταφορά πυρομαχικών στο Πόγραδετς(47 of79)

(credit:Συλλογή Πολεμικού Μουσείου)

Κατεστραμμένο από τους Γερμανούς αμαξοστάσιο(48 of79)

Λάφυρα από το αλβανικό μέτωπο(49 of79)

Λόχος Πεζικού εις τα αλβανικά βουνά(50 of79)

Λόχος πεζικού μεταφερόμενος στο αλβανικό μέτωπο(51 of79)

(credit:Συλλογή Πολεμικού Μουσείου)

Μες στα χιόνια του αλβανικού μετώπου: Πολυβόλα σε δράση(52 of79)

(credit:Συλλογή Πολεμικού Μουσείου)

Μέσα στο χιόνι σε έναν από τους δριμύτερους χειμώνες που εχουν καταγραφεί στην περιοχή(53 of79)

(credit:Συλλογή Πολεμικού Μουσείου)

Μεταφορά πυρομαχικών στο Πόγραδετς(54 of79)

(credit:Συλλογή Πολεμικού Μουσείου)

Μονάδα πυροβολικού σε δράση(55 of79)

(credit:Συλλογή Πολεμικού Μουσείου)

Νεκροί στο χαράκωμα(56 of79)

(credit:Συλλογή Πολεμικού Μουσείου)

Νικητήριος ιαχή μετά την κατάληψη υψώματος(57 of79)

(credit:Συλλογή Πολεμικού Μουσείου)

Νοσοκόμες ετοιμάζουν το συσσίτιο σε ορεινό χειρουργείο(58 of79)

(credit:Συλλογή Πολεμικού Μουσείου)

Ο παλλαϊκός ενθουσιασμός την ημέρα της κήρυξης του πολέμου(59 of79)

(credit:Συλλογή Πολεμικού Μουσείου)

Ο ταχυδρόμος: διανομή επιστολών και δεμάτων(60 of79)

(credit:Συλλογή Πολεμικού Μουσείου)

Πορεία στο χιόνι_ πρώτη γραμμή του μετώπου(61 of79)

(credit:Συλλογή Πολεμικού Μουσείου)

Προέλαση στο χιόνι: δεξιά ο αξιωματικός με περίστροφο στο υψωμένο χέρι(62 of79)

(credit:Συλλογή Πολεμικού Μουσείου)

Προώθηση στρατιωτών του πεζικού κατά τη διάρκεια μάχης(63 of79)

(credit:Συλλογή Πολεμικού Μουσείου)

Πυροβολαρχία τεταγμένη στο αλβανικό μέτωπο(64 of79)

(credit:Συλλογή Πολεμικού Μουσείου)

Σε σταθμό επιδέσεως τραυματιών, πρώτη γραμμή(65 of79)

(credit:Συλλογή Πολεμικού Μουσείου)

Σκηνές μέσα στο χιόνι(66 of79)

(credit:Συλλογή Πολεμικού Μουσείου)

Στα αλβανικά βουνά(67 of79)

(credit:Συλλογή Πολεμικού Μουσείου)

Στιγμιότυπο από επίθεση λόχου(68 of79)

(credit:Συλλογή Πολεμικού Μουσείου)

Τμήμα ελληνικού πεζικού επιτίθεται σε ιταλικές θέσεις(69 of79)

(credit:Συλλογή Πολεμικού Μουσείου)

Τμήμα πεζικού εν ώρα εφόδου(70 of79)

(credit:Συλλογή Πολεμικού Μουσείου)

Το πλήρωμα αεροσκάφους ναυτικής συνεργασίας ακριβώς πριν την αποστολή του(71 of79)

(credit:Συλλογή Πολεμικού Μουσείου)

Τραυματίας μεταφέρεται από συναδέλφους του στα μετόπισθεν(72 of79)

Τραυματίας του αλβανικού μετώπου(73 of79)

Χειριστές πολυβόλου στην πρώτη γραμμή(74 of79)

Χορός γύρω από το πυροβόλο στην πρώτη γραμμή(75 of79)

Κατασκευή συρματοπλεγμάτων(76 of79)

Λόχος πεζικού μεταφερόμενος στο αλβανικό μέτωπο(77 of79)

(credit:Συλλογή Πολεμικού Μουσείου)

Επικοινωνία από την πρώτη γραμμή(78 of79)

(credit:Συλλογή Πολεμικού Μουσείου)

Έφιπποι και πεζοί: πορεία στο χιονισμένο αλβανικό τοπίο(79 of79)

(credit:Συλλογή Πολεμικού Μουσείου)

Προτείνετε μια διόρθωση

|

Πείτε το στην HuffPost

Δημοφιλή

Τραγωδία στο Μάτι: Ένοχοι 6 από τους 21 κατηγορούμενους - «Ντροπή σας» φώναζαν οι συγγενείς

Δίκη για το Μάτι: Εγκλημα χωρίς τιμωρία - Εξαγοράσιμες οι ποινές, ελεύθεροι οι καταδικασθέντες

Καρκίνος του μαστού: Οι επιζώντες διατρέχουν κίνδυνο εμφάνισης δεύτερου καρκίνου

Εξι φράσεις που λατρεύουν να ακούν τα ενήλικα παιδιά μας