α. «Οι ουρανοί ανοίγουν» αυτή τη νύχτα και οι Ουκρανοί κάνουν μία μοναδική ευχή. «Ας πεθάνει «(ο Πούτιν) μπορεί να σκεφτόμαστε ο καθένας μας» (Ζελένσκι)
β.«Ευτυχισμένα Χριστούγεννα σε όλους, συμπεριλαμβανομένων των αποβρασμάτων της ριζοσπαστικής αριστεράς που κάνουν ό,τι καλύτερο μπορούν για να καταστρέψουν τη χώρα μας, αλλά αποτυγχάνουν εντελώς» (Τραμπ).
Ποιος είπε πως στην περίοδο των Χριστουγέννων οι άνθρωποι ανταλλάσσουν μεταξύ τους ευχές και μηνύματα πλημμυρισμένες από αγάπη και συγχώρεση;
Ποιος ισχυρίζεται πως οι Πολιτικοί Ηγέτες μας δεν διαχειρίζονται μόνον τις τύχες των λαών τους αλλά διαπαιδαγωγούν ταυτόχρονα με το λόγο και τις πράξεις τους;
Ποιος υποστηρίζει πως οι ύμνοι-δοξαστικό των αγγέλων «και επί Γης Ειρήνη» συνιστούν την κορυφαία διακονία αλλά και προτροπή του Χριστού προς τους ανθρώπους;
Ποιος, αλήθεια, μπορεί ακόμη να επιχειρηματολογεί υπέρ της διαχρονικότητας της συμβουλής του Χριστού για τον αποτελεσματικότερο τρόπο ειρηνικής συμβίωσης μεταξύ ανθρώπων και λαών;
«…Εγώ δε λέγω υμίν, αγαπάτε τους εχθρούς ύμών, ευλογείτε τους κατωρουμένους υμάς, καλώς ποιείτε τους μισούσιν υμάς. Και προσεύχεσθε υπέρ των επηρεαζόντων υμάς και διωκόντων υμάς, όπως γένησθε υιοί του πατρός υμών του εν ουρανοίς…»
Διάβασα και ξαναδιάβασα τα μηνύματα-ευχές (Χριστουγενιάτικες εννοείται) των Ζελένσκι και Τραμπ και δεν το πίστευα.
Αποκλείεται, έλεγα μέσα μου. Κάποιο λάθος στη μετάφραση έγινε ή αποδόθηκαν λανθασμένα ή καθ’ υπερβολή οι επίμαχες λέξεις (να πεθάνει, εξαφανιστεί…/αποβράσματα).
Δεν γίνεται τέτοιες «άγιες μέρες» από δύο χριστιανούς Ηγέτες να διατυπώνονται τέτοιες ευχές. Αν οι δύο Ηγέτες εκφράζονται με τέτοιον τρόπο για τους αντιπάλους-εχθρούς τους, τι πρέπει τότε να περιμένουμε από το πλήθος; Φυσικά κανείς δεν περίμενε ο Ζελένσκι να προσεύχεται για τη ζωή και την υγεία του Πούτιν. Ούτε φυσικά περιμέναμε από τον Τραμπ συγχώρεση προς την ριζοσπαστική αριστερά των ΗΠΑ που πριν λίγο καιρό ενοχοποιήθηκε για τη δημιουργία κλίματος που εκκόλαψε τη δολοφονία του Κερκ.
Γιατί, όμως, τέτοια τοξικότητα στη διατύπωση του Χριστουγεννιάτικου μηνύματος; Όλες αυτές οι λέξεις, αν διατυπώνονταν σε μία συνέντευξη ίσως θα μπορούσαμε να τις κατανοήσουμε ή και να τις «δικαιολογήσουμε» εν μέρει. Σε χριστουγεννιάτικο, όμως, μήνυμα ποτέ.
Συνήθως οι Ηγέτες με τα λόγια και τα μηνύματά τους λειτουργούν πυροσβεστικά στην οργή και το θυμό των πολιτών και όχι το αντίθετο.
Οι λέξεις «να πεθάνει» και «αποβράσματα» πυροδοτούν λανθάνοντα λαϊκά μίση και επωάζουν ή μορφοποιούν άλλα αρνητικά συναισθήματα που κινδυνεύουν να εκφραστούν με ανάλογες επιθετικές συμπεριφορές.
Ίσως αντιτείνει κάποιος πως και οι δύο Ηγέτες αδιαφόρησαν για τον καθωσπρεπισμό του αξιώματός τους και μίλησαν με περισσή ειλικρίνεια γι αυτό που ένιωθαν. Για κάποιους άλλους ίσως να εξέφρασαν τα συναισθήματα του λαού ή των οπαδών τους χωρίς λεκτικά καρυκεύματα και υποκρισία. Τουλάχιστον ήταν ειλικρινείς με την ιδεολογία τους, τα συναισθήματά τους, το ήθος τους και το σκοπό που υπηρετούν.
Ήταν κι αυτή μία στάση. Νιώθεται, όπως λέει κι ο ποιητής (Καβάφης).
Ωστόσο δεν ήταν μόνον το λεκτικό ύφος και ήθος των δύο Ηγετών που μάς ξάφνιασε αρνητικά Χριστουγεννιάτικα. Παρόμοια φαινόμενα λεκτικής τοξικότητας και επιθετικότητας κατέκλυσαν και το διαδίκτυο με αφορμή τις κινητοποιήσεις-μπλόκα των αγροτών. Οι λέξεις (επίθετα, ρήματα…) που χρησιμοποιούν πολλοί χρήστες του διαδικτύου εναντίον του πρωθυπουργού και της κυβέρνησης ξαφνιάζουν με την επιθετικότητά τους.
Πού φώλιαζε τέτοιος θυμός, πού κρυβόταν(πιεζόταν) τέτοια οργή και τώρα με αφορμή τα αγροτικά μπλόκα βρήκαν διέξοδο και εκφράστηκαν χωρίς τα συνήθη λεκτικά φτιασιδώματα;
Η πολιτική ορθότητα δεν μάς επιτρέπει να παραθέσουμε κάποια παραδείγματα γλωσσικής επιθετικότητας, που ωστόσο μας ανησυχεί ως φαινόμενο αφού υποκρύπτει και κάποια πολιτικά μηνύματα.
Οι επικοινωνιολόγοι και οι ειδικοί της κοινωνικής Ψυχολογίας έχουν να μας πουν πολλά για το φαινόμενο αυτό. Από την άλλη πλευρά οι ένοικοι της πολιτικής εξουσίας (κυβέρνηση και αντιπολίτευση ) οφείλουν να ενσκήψουν στο φαινόμενο “πριν το ποτάμι γίνει χείμαρρος”.
Γιατί όταν στον δημόσιο «διάλογο» κυριαρχεί ο θυμός και όχι η νηφάλια κρίση, οι κραυγές αντικαθιστούν το επιχείρημα και οι προσωπικές ύβρεις επισκιάζουν τις πολιτικές θέσεις-προτάσεις, τότε όλοι χάνουν.
Οι ισοπεδωτικοί αφορισμοί, η μηδενιστική κριτική, ο άγονος-άκρατος καταγγελτικός λόγος και η απόδοση όλων των προβλημάτων της χώρας στην εκάστοτε κυβέρνηση όταν δεν συνοδεύονται από πολιτικές θέσεις και αντιπροτάσεις υποκρύπτουν μάλλον μίαν ανασφάλεια κι έναν εσωτερικό φόβο και δικαιώνουν το:
«Ουρλιάζεις, επειδή φοβάσαι»
Ευχή και προσδοκία όλων ο πολιτικός και όχι μόνον διάλογος (διαδικτυακός…) να ξαναβρεί την παιδαγωγική του λειτουργία αποβάλλοντας κάθε τοξικό στοιχείο. Γιατί η τοξικότητα δεν δηλητηριάζει μόνον τον δέκτη-αντίπαλο-αντικείμενο του διαλόγου αλλά και τον πομπό-υποκείμενο.