Ένα νέο κεφάλαιο στις σχέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την Τουρκία επιχειρεί – όπως φάινεται – να ανοίξει ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, όπως αποκάλυψε σε συνέντευξή του στους Financial Times (Henry Foy και Ελένη Βαρβιτσιώτη).
Ο Κύπριος ηγέτης δηλώνει αποφασισμένος να επιδιώξει επαφές με την Άγκυρα, τονίζοντας πως «αλλάξαμε την προσέγγισή μας στη σχέση της Ε.Ε. και της Τουρκίας».
«Δεν μπορούμε να αλλάξουμε τη γεωγραφία μας. Η Τουρκία θα είναι πάντα γείτονας της Κύπρου, οπότε προτιμώ έναν γείτονα που είναι κοντά στην Ευρωπαϊκή Ένωση», σημείωσε χαρακτηριστικά.
Η Λευκωσία αναλαμβάνει την προεδρία της Ε.Ε. τον Ιανουάριο, και ο κ. Χριστοδουλίδης προτείνει να προσκληθούν ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ή ο ΥΠΕΞ Χακάν Φιντάν σε άτυπες ευρωπαϊκές συναντήσεις. «Αυτή είναι μια προεδρία της Ε.Ε., όχι απλώς μια κυπριακή προεδρία. Θα έδινε ένα θετικό μήνυμα για τις σχέσεις της Ε.Ε. και της Τουρκίας», ανέφερε, προσθέτοντας πως τα βήματα οικοδόμησης εμπιστοσύνης θα μπορούσαν να ξεκινήσουν από πρακτικά μέτρα, όπως η απελευθέρωση θεωρήσεων για Τούρκους επιχειρηματίες και το άνοιγμα τουρκικών λιμανιών σε κυπριακά πλοία.
«Από το 1987, κανένα πλοίο με κυπριακή σημαία δεν μπορεί να πλησιάσει την Τουρκία. Έτσι, βήμα προς βήμα, για να δούμε το όφελος από αυτά τα θετικά νέα».
Στενότερη συνεργασία με την Ουάσιγκτον
Παράλληλα, ο Κύπριος Πρόεδρος τόνισε ότι η Ε.Ε. πρέπει να αξιοποιήσει τη γεωπολιτική θέση της Κύπρου και το ανανεωμένο ενδιαφέρον του Ντόναλντ Τραμπ για τη Μέση Ανατολή, επιδιώκοντας στενότερη συνεργασία με την Ουάσινγκτον. «Πρέπει να βρούμε έναν τρόπο να συνεργαστούμε μαζί του. Στην περιοχή μας, είναι ο ηγέτης… και βλέπουμε θετική εξέλιξη χάρη στην ηγεσία του κ. Τραμπ», δήλωσε.
«Όταν ξέσπασε η κρίση μεταξύ Ιράν και Ισραήλ, ο Τραμπ ήταν αυτός που έλυσε το πρόβλημα. Ή τώρα με τη Γάζα. Παρουσίασε ένα σχέδιο, όχι ιδανικό, αλλά παρουσίασε κάτι στο τραπέζι», δήλωσε ο Χριστοδουλίδης, προσθέτοντας ότι η ΕΕ θα πρέπει να αναγνωρίσει αυτή την πραγματικότητα καθώς αναζητά κοινό έδαφος με την Ουάσινγκτον.
Ο Χριστοδουλίδης είπε ότι για περισσότερο από μια δεκαετία, η αντίληψη της Κύπρου και άλλων κρατών της Μέσης Ανατολής ήταν ότι οι ΗΠΑ είχαν «αποσυρθεί» από την περιοχή. Αλλά αυτό άλλαξε με την επιστροφή του Τραμπ στον Λευκό Οίκο τον Ιανουάριο. «Τουλάχιστον ενδιαφέρεται [για τη Μέση Ανατολή]. Αν συγκρίνετε τον Τραμπ με την Ευρώπη, τουλάχιστον βλέπουμε ένα ενδιαφέρον από τον Τραμπ», πρόσθεσε.
Ο Χριστοδουλίδης αρνήθηκε ότι η αύξηση του εστιασμού στην ανατολική Μεσόγειο θα σήμαινε τον παραγκωνισμό της Ουκρανίας, η οποία μετά την πλήρη εισβολή της Ρωσίας το 2022 αποτελεί το πιο σημαντικό ζήτημα εξωτερικής πολιτικής της Ένωσης. Είπε ότι η Ουκρανία θα «συνεχίσει να αποτελεί προτεραιότητα» και ότι σκοπεύει να επισκεφθεί τον Πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι στο Κίεβο στις 4 Δεκεμβρίου.
«Πρέπει να είμαστε σε θέση να αντιμετωπίζουμε ταυτόχρονα την Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή, διαφορετικά δεν μπορούμε να φιλοδοξούμε να είμαστε μια παγκόσμια δύναμη», τόνισε.
Επίσης, ο Χριστοδουλίδης ανέφερε: «Το μήνυμα που λαμβάνουμε από την περιοχή είναι ότι δεν χρειαζόμαστε άλλες κοινές δηλώσεις και ανακοινώσεις, χρειαζόμαστε έργα».
Ως παράδειγμα, αναφέρθηκε στο σχέδιο κατασκευής ηλεκτρικού καλωδίου που θα συνδέει την Ελλάδα με την Κύπρο και στη συνέχεια με το Ισραήλ, καθώς και σε έργα με την Ινδία, στο πλαίσιο ενός προτεινόμενου διαδρόμου που θα ενώνει τη Μέση Ανατολή με την Ευρώπη.
Για την επίλυση του Κυπριακού
Αναφορικά με το Κυπριακό, ο κ. Χριστοδουλίδης υπογράμμισε ότι οι ειρηνευτικές συνομιλίες πρέπει να ξαναρχίσουν από το σημείο που σταμάτησαν στο Κρανς Μοντάνα το 2017, εκφράζοντας συγκρατημένη αισιοδοξία μετά την εκλογή του Τουφάν Έρχουρμαν στα κατεχόμενα.
Παράλληλα, χαιρέτισε τον διορισμό του Γιοχάνες Χαν ως ειδικού απεσταλμένου της Ε.Ε. για την Κύπρο, σημειώνοντας ότι μόνο οι Βρυξέλλες μπορούν να προσφέρουν στην Άγκυρα τα κατάλληλα κίνητρα για μια ουσιαστική συμφωνία.
Ωστόσο, αναγνώρισε ότι το εγχείρημα μπορεί να συναντήσει αντιδράσεις. «Η Κομισιόν μπορεί να είναι προετοιμασμένη. Δεν είμαι σίγουρος αν τα κράτη μέλη είναι ή αν κρύβονται πίσω από την Κύπρο», προειδοποίησε.
