Εντονα καιρικά φαινόμενα που έπληξαν την Ευρώπη αυτό το καλοκαίρι προκάλεσαν βραχυπρόθεσμες οικονομικές απώλειες τουλάχιστον 43 δισ. ευρώ, σύμφωνα με πανευρωπαϊκή εκτίμηση, με το κόστος να αναμένεται να αυξηθεί στα 126 δισ. ευρώ έως το 2029.
Το άμεσο πλήγμα στην οικονομία από ένα μόνο σκληρό καλοκαίρι με καύσωνες, ξηρασία και πλημμύρες αντιστοιχούσε στο 0,26% της οικονομικής παραγωγής της ΕΕ το 2024, σύμφωνα με ταχεία ανάλυση, η οποία δεν έχει ακόμη υποβληθεί σε επιστημονική αξιολόγηση, αλλά βασίζεται σε σχέσεις μεταξύ καιρού και οικονομικών δεδομένων που δημοσιεύτηκαν σε ακαδημαϊκή μελέτη αυτόν τον μήνα.
Σε Ελλάδα, Κύπρο, Μάλτα, Βουλγαρία η μεγαλύτερη ζημιά
Η μεγαλύτερη ζημιά καταγράφηκε στην Κύπρο, την Ελλάδα, τη Μάλτα και τη Βουλγαρία – κάθε μία από τις οποίες υπέστη βραχυπρόθεσμες απώλειες άνω του 1% της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας (ΑΠΑ) για το 2024, έναν δείκτη παρόμοιο με το ΑΕΠ. Ακολούθησαν άλλες μεσογειακές χώρες όπως η Ισπανία, η Ιταλία και η Πορτογαλία.
Οι οικονομολόγοι από το Πανεπιστήμιο της Μάνχαϊμ και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα χαρακτήρισαν τα αποτελέσματα ως «συντηρητικά», καθώς δεν έλαβαν υπόψη τις πρωτοφανείς πυρκαγιές που έπληξαν τη νότια Ευρώπη τον περασμένο μήνα ή τον συνδυαστικό αντίκτυπο ακραίων καιρικών φαινομένων που συμβαίνουν ταυτόχρονα.
Η Sehrish Usman, οικονομολόγος στο Πανεπιστήμιο της Μάνχαϊμ και κύρια συγγραφέας της μελέτης, δήλωσε ότι οι «έγκαιρες εκτιμήσεις» της μελέτης θα μπορούσαν να βοηθήσουν τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να στοχεύσουν την υποστήριξή τους ελλείψει επίσημων δεδομένων. «Το πραγματικό κόστος των ακραίων καιρικών φαινομένων γίνεται αντιληπτό αργά, επειδή αυτά τα γεγονότα επηρεάζουν ζωές και μέσα διαβίωσης μέσω πολλών διαύλων που εκτείνονται πέρα από την αρχική επίπτωση.»
Οι επιστήμονες προσπαθούν να κατανοήσουν σε ποιο βαθμό η παγκόσμια υπερθέρμανση έχει επιδεινώσει τα ακραία καιρικά φαινόμενα του φετινού καλοκαιριού, με μελέτες να υποδεικνύουν ότι η κλιματική κατάρρευση έκανε τις συνθήκες για καταστροφικές πυρκαγιές 40 φορές πιο πιθανές στην Ισπανία και την Πορτογαλία, και 10 φορές πιο πιθανές στην Ελλάδα και την Τουρκία. Ο απολογισμός των θυμάτων από τον «σιωπηλά καταστροφικό» καύσωνα του Ιουνίου εκτιμάται ότι τριπλασιάστηκε σε 12 μεγάλες πόλεις λόγω της ρύπανσης που θερμαίνει τον πλανήτη.
Μείωση της οικονομικής παραγωγής λόγω κλιματικής κρίσης
Ενώ οι περισσότερες έρευνες για το οικονομικό κόστος της κλιματικής κρίσης εστιάζουν σε άμεσες επιπτώσεις, όπως οι καταστροφές περιουσιακών στοιχείων ή οι ασφαλισμένες ζημιές, οι συγγραφείς της νέας μελέτης χρησιμοποίησαν ιστορικές σχέσεις μεταξύ ακραίων καιρικών φαινομένων και οικονομικής παραγωγής για να υπολογίσουν έμμεσες επιδράσεις, όπως οι περιορισμένες ώρες εργασίας των οικοδόμων κατά τη διάρκεια καυσώνων ή οι καθυστερήσεις στις μετακινήσεις μετά από πλημμύρες που κατέστρεψαν σιδηροδρομικά δίκτυα.
Η αντίθετη άποψη
Ο Stéphane Hallegatte, επικεφαλής οικονομολόγος για την κλιματική αλλαγή στην Παγκόσμια Τράπεζα, ο οποίος δεν συμμετείχε στη μελέτη, δήλωσε ότι τα ευρήματα επιβεβαιώνουν πως οι ευρύτερες οικονομικές επιπτώσεις των ακραίων καιρικών φαινομένων είναι μεγαλύτερες από τις άμεσες ζημιές και διαρκούν περισσότερο απ’ όσο φαντάζεται κανείς.
«Υποστηρίζω εδώ και καιρό ότι πρέπει να μετατοπίσουμε την προσοχή μας από τις άμεσες ζημιές προς ευρύτερους δείκτες που αποτυπώνουν το συνολικό οικονομικό αντίκτυπο, οπότε χαίρομαι πολύ που βλέπω αυτή τη μελέτη να το κάνει», δήλωσε.
Ωστόσο, προειδοποίησε ότι η μελέτη χρησιμοποίησε «ατελή υποκατάστατα» για τον εντοπισμό ακραίων καιρικών φαινομένων, κάτι που πιθανότατα οδηγεί σε υποεκτίμηση του συνολικού κόστους. Η ΑΠΑ δεν αποτυπώνει το πλήρες κόστος των ακραίων καιρικών φαινομένων για τους ανθρώπους και τις επιχειρήσεις, πρόσθεσε, ούτε και τα οφέλη της μείωσης της ευαλωτότητας.
«Ειδικά όταν οι καταστροφές πλήττουν φτωχές κοινότητες και ανθρώπους, ο αντίκτυπος στην ΑΠΑ μπορεί να είναι ελάχιστος, επειδή αυτοί οι άνθρωποι είναι ήδη φτωχοί», δήλωσε ο Hallegatte. «Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα υποφέρουν.»
Ο Gert Bijnens, οικονομολόγος στην Εθνική Τράπεζα του Βελγίου, που επίσης δεν συμμετείχε στη μελέτη, δήλωσε ότι η διατάραξη των εφοδιαστικών αλυσίδων είναι ένα από τα σημαντικότερα «κρυφά κόστη» που συνήθως δεν καταγράφονται. Μια μελέτη που συνυπέγραψε για τις επιπτώσεις των καταστροφικών πλημμυρών στο Βέλγιο το 2021 διαπίστωσε ότι οι πωλήσεις μεταποιητικών επιχειρήσεων, ακόμη και μακριά από τις πληγείσες περιοχές, μειώθηκαν απότομα εάν είχαν μακροχρόνιους προμηθευτές στις πλημμυρισμένες ζώνες.
Η παράβλεψη αυτών των επιπτώσεων θα μπορούσε να οδηγήσει σε υποεκτίμηση των ζημιών έως και κατά 30%, δήλωσε ο Bijnens.
«Φυσικά, τέτοιες εκτιμήσεις συνοδεύονται από αβεβαιότητα, καθώς βασίζονται σε ιστορικούς μέσους όρους και δεν μπορούν ακόμη να αποτυπώσουν πλήρως τα σύνθετα γεγονότα», πρόσθεσε. «Αλλά το βασικό μήνυμα είναι ξεκάθαρο: τα ακραία καιρικά φαινόμενα έχουν ήδη αφήσει σημαντικό οικονομικό αποτύπωμα και οι έμμεσες επιπτώσεις μπορεί να είναι εξίσου καταστροφικές με την άμεση καταστροφή.»
Πηγή: Guardian
