Στη σκιά της ακροδεξιάς άνοιξαν σήμερα οι κάλπες στην Ολλανδία καθώς οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι ο ακροδεξιός Γκέερτ Βίλντερς, θα μπορούσε να κερδίσει τις εκλογές αν και υπάρχουν ελάχιστες πιθανότητες να συμμετάσχει στην επόμενη κυβέρνηση.
Το κόμμα του PVV, το οποίο τερμάτισε πρώτο με εκπληκτικά ποσοστά στις προηγούμενες εκλογές και σχημάτισε έναν τετρακομματικό συντηρητικό συνασπισμό -που διήρκεσε μόλις ένα χρόνο πριν καταρρεύσει- προηγείται οριακά στις δημοσκοπήσεις και προβλέπεται να κερδίσει 24 έως 28 έδρες στο κοινοβούλιο των 150 εδρών.
Ενώ το αποτέλεσμα των σημερινών εκλογών είναι δύσκολο να προβλεφθεί και οι συνομιλίες για τον σχηματισμό κυβέρνησης – όποια κι αν κερδίσει- μπορεί να διαρκέσουν μήνες, οι αναλυτές εκτιμούν ότι μετά την πιο ακραία κυβέρνηση στην πρόσφατη ιστορία της Ολλανδίας, το επόμενο ολλανδικό υπουργικό συμβούλιο είναι πιθανό να είναι ένας συνασπισμός της κεντροαριστεράς ή της μετριοπαθούς δεξιάς.
Οι Ολλανδοί φαίνεται να βαρέθηκαν τις αντιμεταναστευτικές κορώνες του Βίλντερς και να έχουν πλέον πιο σοβαρά καθημερινά θέματα να λύσουν. Στο σύνολό της άλλωστε σε αυτή την προεκλογική εκστρατεία, κυριάρχησαν θέματα όπως το κόστος της υγειονομικής περίθαλψης και η τεράστια στεγαστική κρίση που αντιμετωπίζει η χώρα.
Πέφτει η δημοτικότητα της ακροδεξιάς
Στο μεταξύ, η δημοτικότητα του ακροδεξιού κόμματος έχει μειωθεί σημαντικά από το 2023, όταν κέρδισε 37 έδρες στο Κοινοβούλιο, ενώ όλα τα μεγάλα κόμματα έχουν αποκλείσει το ενδεχόμενο να συνεργαστούν με τον Βίλντερς για να σχηματίσει κυβέρνηση. Ο πιο σημαντικός λόγος είναι η διάλυση της προηγούμενης κυβέρνησης συνεργασίας τον Ιούνιο από τον Βίλντερς, που οδήγησε στις βουλευτικές εκλογές, λόγω της διαμάχης για τα αντιμεταναστευτικά του σχέδια.
Δεύτερο κόμμα αναμένεται -σύμφωνα πάντα με τις δημοσκοπήσεις- να είναι η κεντροαριστερή συμμαχία Πράσινης Αριστεράς/Εργατικού Κόμματος (GL/PvdA), με επικεφαλής τον πρώην Ευρωπαίο επίτροπο Φρανς Τίμερμανς, με 22 έως και 26 έδρες.
Ανοδική αναμένεται να είναι η πορεία του φιλελεύθερου-προοδευτικού D66, το οποίο προβλέπεται να πενταπλασιάσει τον αριθμό των εδρών του σε 21-25 έδρες, και οι κεντροδεξιοί Χριστιανοδημοκράτες (CDA), οι οποίοι θα υπερδιπλασιάσουν τον αριθμό των βουλευτών τους σε 18 με 22.
Οι μεγάλοι ηττημένοι αναμένεται να είναι τα κόμματα που σχημάτιςσαν την απερχόμενη κυβέρνηση, το PVV, το φιλελεύθερο-συντηρητικό VVD, το λαϊκιστικό Κίνημα Αγροτών-Πολιτών (BBB) και το κεντρώο Νέο Κοινωνικό Συμβόλαιο (NSC), που αναμένεται να έχουν μεγάλες απώλειες.
Σύμφωνα με το αναλογικό ολλανδικό σύστημα, το 0,67% των ψήφων αποδίδει έναν βουλευτή. Από τα 27 κόμματα που συμμετέχουν στις εκλογές – συμπεριλαμβανομένων των κομμάτων για τα άτομα άνω των 50 ετών, για τη νεολαία, για τα ζώα, για ένα καθολικό βασικό εισόδημα και για τον αθλητισμό – έως και 16 κόμματα θα μπορούσαν να εισέλθουν στο κοινοβούλιο.
Αυτός ο βαθύς κατακερματισμός έχει ως αποτέλεσμα κανένα κόμμα να μην μπορεί να κερδίσει την πλειοψηφία, με αποτέλεσμα η Ολλανδία να κυβερνάται για πάνω από έναν αιώνα, από κυβερνήσεις συνεργασίας που αποτελούνται στις τρεις πιο πρόσφατες κυβερνήσεις, από τέσσερα κόμματα.
Ο Βίλντερς έχει δηλώσει ότι «η δημοκρατία θα είναι νεκρή» στην Ολλανδία εάν το PVV καταλήξει να είναι το μεγαλύτερο κόμμα που έχει αποκλειστεί μέχρι στιγμής από την κυβέρνηση, αλλά οι πολιτικοί του αντίπαλοι έχουν δηλώσει ότι η πρώτη θέση δεν εγγυάται κυβέρνηση και κάθε συνασπισμός με πλειοψηφία είναι δημοκρατικός.
