Σε πολιτική συμφωνία για παράταση, κατά 12 μήνες, της δέσμης μέτρων έκτακτης ανάγκης στον τομέα της ενέργειας που θεσπίστηκε πέρυσι για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης κατέληξαν σήμερα οι αρμόδιοι Υπουργοί κατά το τελευταίο Συμβούλιο Ενέργειας του έτους.
Ειδικότερα οι Υπουργοί κατέληξαν σε πολιτική συμφωνία για την παράταση της περιόδου εφαρμογής τριών έκτακτων κανονισμών του Συμβουλίου που εκδόθηκαν βάσει του άρθρου 122 της Συνθήκης για τη λειτουργία της ΕΕ και έχουν σχεδιαστεί για καταστάσεις έκτακτης ανάγκης.
Υπενθυμίζεται ότι τα μέτρα έκτακτης ανάγκης εγκρίθηκαν πέρυσι λόγω του επιθετικού πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, προκειμένου να ενισχυθεί η αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών μελών, να επιταχυνθεί η ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και να προστατευθούν οι πολίτες της ΕΕ από τις υπερβολικά υψηλές τιμές της ενέργειας.
«Η παράταση των τριών έκτακτων μέτρων είναι αναγκαία για την αντιμετώπιση της ακόμη εύθραυστης κατάστασης στην ΕΕ μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Αυτό θα μας επιτρέψει να διασφαλίσουμε τη σταθεροποίηση των αγορών ενέργειας, να περιορίσουμε τις επιπτώσεις της κρίσης και να προστατεύσουμε τους πολίτες της ΕΕ από τις υπερβολικά υψηλές τιμές της ενέργειας» δήλωσε η Teresa Ribera, Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης της Ισπανίας και Υπουργός για την Οικολογική Μετάβαση και τη Δημογραφική Πρόκληση.
Τα μέτρα περιλαμβάνουν τον κανονισμό σχετικά με την αλληλεγγύη, ο οποίος περιέχει διατάξεις σχετικά με τη διαφάνεια της αγοράς ΥΦΑ (εισαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου) και προκαθορισμένους κανόνες αλληλεγγύης σε περίπτωση ελλείψεων, τον μηχανισμό διόρθωσης της αγοράς και τους κανόνες έκτακτης ανάγκης που σχετίζονται με την επιτάχυνση της αδειοδότησης των έργων ανανεώσιμης ενέργειας.
Πιο συγκεκριμένα:
- Ενίσχυση της αλληλεγγύης
Ο κανονισμός (ΕΕ) 2022/2576 (διαβάστε τον στα ελληνικά εδώ) για την ενίσχυση της αλληλεγγύης μέσω καλύτερου συντονισμού των αγορών φυσικού αερίου, αξιόπιστων σημείων αναφοράς τιμών και διασυνοριακών ανταλλαγών φυσικού αερίου περιλαμβάνει προσωρινά μέτρα έκτακτης ανάγκης που αποσκοπούν στη μείωση των υψηλών τιμών ενέργειας και στη βελτίωση της ασφάλειας εφοδιασμού με φυσικό αέριο.
Οι υπουργοί συμφώνησαν να διαγραφεί το άρθρο 10 σχετικά με την υποχρεωτική συμμετοχή στη συγκέντρωση της ζήτησης.
Ο κανονισμός έκτακτης ανάγκης εφαρμόζεται από τις 30 Δεκεμβρίου 2022 για περίοδο ενός έτους. Οι υπουργοί Ενέργειας της ΕΕ συμφώνησαν να παρατείνουν τον κανονισμό για ένα ακόμη έτος, έως τις 31 Δεκεμβρίου 2024.
- Επιτάχυνση της ανάπτυξης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας
Ο κανονισμός (ΕΕ) 2022/2577 (διαβάστε τον στα ελληνικά εδώ) για τη θέσπιση πλαισίου για την επιτάχυνση της ανάπτυξης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας αποσκοπεί στην αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, στη μείωση της εξάρτησης της ΕΕ από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα και στην περαιτέρω προώθηση των κλιματικών στόχων της ΕΕ, επιταχύνοντας τη διαδικασία χορήγησης αδειών και την ανάπτυξη έργων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Ο κανονισμός εφαρμόζεται από τις 30 Δεκεμβρίου 2022 για περίοδο 18 μηνών.
Οι υπουργοί συμφώνησαν να παρατείνουν την περίοδο εφαρμογής ορισμένων τροποποιημένων διατάξεων του κανονισμού έως τις 30 Ιουνίου 2025. Σε αντίθεση με τους άλλους δύο κανονισμούς έκτακτης ανάγκης, οι τροποποιήσεις υπερβαίνουν την απλή παράταση της περιόδου εφαρμογής του κανονισμού.
- Προστασία των πολιτών της ΕΕ και της οικονομίας από υπερβολικά υψηλές τιμές
Ο κανονισμός (ΕΕ) 2022/2578 (διαβάστε τον στα ελληνικά εδώ) για τη θέσπιση μηχανισμού διόρθωσης της αγοράς με σκοπό την προστασία των πολιτών και της οικονομίας της ΕΕ από τις υπερβολικά υψηλές τιμές θεσπίζει ένα σύστημα προσωρινών μέτρων για την αποτροπή των υπερβολικά υψηλών τιμών φυσικού αερίου στην ΕΕ που δεν αντικατοπτρίζουν τις τιμές στην παγκόσμια αγορά.
Οι υπουργοί συμφώνησαν να παραταθεί η περίοδος εφαρμογής του κανονισμού, όπως πρότεινε η Επιτροπή, και διατήρησαν την ουσία του.
Ο κανονισμός εφαρμόζεται από την 1η Φεβρουαρίου 2023 για περίοδο ενός έτους και θα παραταθεί για ένα ακόμη έτος, έως τις 31 Ιανουαρίου 2025.
Το Συμβούλιο θα επιδιώξει τώρα την επίσημη έγκριση των κανονισμών με γραπτή διαδικασία. Στη συνέχεια θα δημοσιευθούν στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ και θα τεθούν σε ισχύ αμέσως μετά τη λήξη της ισχύος των ισχυόντων κανονισμών.
«Πράσινο» φως από την Κομισιόν για τη στήριξη των ελληνικών ενεργοβόρων εταιρειών
Εν τω μεταξύ νωρίτερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε ένα ελληνικό σχέδιο ύψους 150 εκατομμυρίων ευρώ για τη στήριξη εταιρειών έντασης ενέργειας που αντιμετωπίζουν αυξημένο ενεργειακό κόστος στο πλαίσιο του πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας.
Η ενίσχυση θα λάβει τη μορφή άμεσων επιχορηγήσεων και θα διοχετευθεί μέσω των προμηθευτών ηλεκτρικής ενέργειας με τη μορφή μειώσεων λογαριασμών ηλεκτρικής ενέργειας. Σκοπός είναι να καλυφθεί το πρόσθετο κόστος για εταιρείες έντασης ενέργειας και εμπορίου που δραστηριοποιούνται σε ιδιαίτερα πληττόμενους τομείς, λόγω των εξαιρετικών αυξήσεων των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας που συνδέονται με την τρέχουσα γεωπολιτική κρίση.
Το καθεστώς κρατικής ενίσχυσης εγκρίθηκε βάσει του Προσωρινού Πλαισίου Κρίσης και Μετάβασης για τις κρατικές ενισχύσεις, που υιοθετήθηκε από την Επιτροπή το Μάρτη του 2023 και τροποποιήθηκε πριν από ένα μήνα, με σκοπό τη στήριξη τομέων που είναι βασικοί για την επιτάχυνση της πράσινης μετάβασης και τη μείωση της εξάρτησης από τα καύσιμα.
Η Επιτροπή διαπίστωσε ότι το ελληνικό καθεστώς είναι σύμφωνο με τους όρους που ορίζονται στο Προσωρινό Πλαίσιο για την Κρίση και τη Μετάβαση. Ειδικότερα, οι επιχειρήσεις που είναι επιλέξιμες στο πλαίσιο του καθεστώτος θα δικαιούνται να λάβουν ενίσχυση έως και 80% των επιλέξιμων δαπανών για το ανώτατο όριο ενίσχυσης των 150 εκατ. ευρώ.
Η ενίσχυση θα χορηγηθεί πριν από τις 30 Σεπτεμβρίου 2024. Επιπλέον, η δημόσια στήριξη θα υπόκειται σε όρους περιορισμού των αδικαιολόγητων στρεβλώσεων του ανταγωνισμού, συμπεριλαμβανομένων διασφαλίσεων για τη διατήρηση του ανταγωνισμού μεταξύ των προμηθευτών και τη διασφάλιση της μετακύλισης της ενίσχυσης στους τελικούς δικαιούχους.