Το ιταλικό σύστημα προωθείται ως μοντέλο του εκλογικού νόμου που επιδιώκει το Μαξίμου, μαζί με τομές όπως το «σπάσιμο» των μεγάλων περιφερειών(με στόχο καμία να μην έχει πάνω από 10 έδρες), η ψήφος στα 17, η μείωση του μπόνους στις 30 ή 20 έδρες, η πριμοδότηση των συνασπισμών κομμάτων, η διατήρηση του ορίου του 3% για την είσοδο στη Βουλή, η διατήρηση των μονοεδρικών, η ψήφος των ομογενών κ.α.
Διαβάστε επίσης:Αλλαγές στο εκλογικό σύστημα εξετάζει το Μαξίμου
Σημειώνεται ότι το ιταλικό εκλογικό σύστημα είναι διπλό, δηλαδή άλλο για τη Βουλή και άλλο για τη Γερουσία. Το ελληνικό ενδιαφέρον βρίσκεται κυρίως σε αυτό για τη Βουλή, καθώς προωθεί τη δημιουργία εκλογικών συνασπισμών. Συνοπτικά, το σύστημα αυτό είναι αναλογικό στις εκλογικές περιοχές, δίνει μπόνους στον πλειοψηφούντα συνασπισμό, έχει κατώτατο πλαφόν εισόδου (όπως και στην Ελλάδα), δεν υπάρχει σταυρός προτίμησης, αλλά λίστα υποψηφίων και δίνει ψήφο στους ομογενείς που εκλέγουν σταθερά καθορισμένο αριθμό βουλευτών ανά ήπειρο.
Γενικά, η έμφαση φαίνεται να δίνεται στη συγκρότηση ισχυρών κυβερνήσεων συνεργασίας, παραμένοντας στην κατεύθυνση της απλής αναλογικής. Σημειώνεται πως ο Αλέξης Τσίπρας έχει δηλώσει πως αναλαμβάνει ο ίδιος πρωτοβουλίες, ενώ παράλληλα έχει δώσει εντολή στον υπουργό Εσωτερικών, Παναγιώτη Κουρουμπλή, να ολοκληρώσει τη σχετική προεργασία γύρω από τα εξεταζόμενα σενάρια, ώστε να ενημερωθούν τα κόμματα. Σημειώνεται πως ο κ. Κουρουμπλής έχει εισηγηθεί μείωση του μπόνους των 50 εδρών σε 27 ή 28, όχι μόνο στο πρώτο κόμμα, αλλά και- όπως προαναφέρθηκε- σε συνασπισμούς κομμάτων ή κόμματα που δηλώνουν προεκλογικά πως θα συνεργαστούν για τον σχηματισμό κυβέρνησης, αρκεί να πλησιάζουν ή ξεπερνούν το 40%. Επίσης, σύμφωνα με κάποιες πληροφορίες εξετάζεται ως εναλλακτικό σενάριοκαι η «καθαρή» απλή αναλογική.
Όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα της «Καθημερινής», θεωρείται βέβαιο ότι ο πρωθυπουργός θα ανακοινώσει τις προθέσεις του μετά τις 24 Ιουλίου. Όσον αφορά στην προβλεπόμενη διαδικασία για τις αλλαγές στον εκλογικό νόμο, το Σύνταγμα προβλέπει πως για την άμεση αλλαγή του απαιτείται η ψήφος 200 βουλευτών. Σε άλλη περίπτωση (ψήφιση με απλή πλειοψηφία), ο νέος εκλογικός νόμος εφαρμόζεται από τις μεθεπόμενες εκλογές.
Όσον αφορά στη στάση των άλλων κομμάτων, η ΝΔ απορρίπτει κάθε αλλαγή στον εκλογικό νόμο στην παρούσα φάση. Όσον αφορά σε άλλα κόμματα, το ΚΚΕ δεν σκοπεύει να ψηφίσει οτιδήποτε άλλο πέρα από την απλή αναλογική, ενώ, όπως αναφέρει η «Καθημερινή», η Φώφη Γεννηματά αν και προκρίνει την απλή αναλογική, θα στήριζε κάθε μεταβολή του εκλογικού νόμου προς το αναλογικότερο, ενώ ο Σταύρος Θεοδωράκης συζητά μόνο τη μείωση του μπόνους προς το πρώτο κόμμα, καθώς θεωρεί καταστροφική την υιοθέτηση της απλής αναλογικής για το πολιτικό σύστημα. Σημασία για την υπερψήφιση τυχόν αλλαγών θα έχει η στάση της Ένωσης Κεντρώων και της Χρυσής Αυγής.
Η λειτουργία του εξεταζόμενου εκλογικού συστήματος
- - η χώρα διαιρείται σε εκλογικές περιοχές.
- - στις μονοεδρικές ισχύει το πλειοψηφικό σύστημα (στην Ιταλία υπάρχει μόνο μία μονοεδρική).
- - σε κάθε μη μονοεδρική περιοχή τα κόμματα προτείνουν την λίστα των υποψηφίων και το σύμβολο του συνδυασμού. Το εκλογικό σύστημα είναι η απλή αναλογική.
- - ο συνασπισμός που λαμβάνει τις περισσότερες ψήφους, λαμβάνει τουλάχιστον 55% των εδρών σε εθνικό επίπεδο για τη Βουλή.
- - αν ο συνασπισμός κομμάτων δεν συγκεντρώνει το 55% των εδρών της Βουλής, του δίνονται ως μπόνους. Αν συγκεντρώσει το 55%, δεν λαμβάνει μπόνους.
- - ως προς το όριο για την είσοδο στη Βουλή υπάρχουν τρεις περιπτώσεις:
α) 10% για συνασπισμό κομμάτων.
β) 4% για τα κόμματα που κατεβαίνουν ενιαία και αυτοτελή
γ) 2% για τα κόμματα που συμμετέχουν σε συνασπισμούς κομμάτων.
Οι ψήφοι τους προσμετρούνται στο συνασπισμό.