«Ιπτάμενος δίσκος» ξεφορτώνεται από αεροσκάφος (φωτογραφίες): Τι ήταν το VZ-9AV Avrocar

Φωτογραφίες που θα μπορούσαν να βγαίνουν από επεισόδιο των X-Files.
.
.
National Museum of the U.S. Air Force

Οι φωτογραφίες που αναρτήθηκαν στη σελίδα του National Museum of the US Air Force στο Facebook θα μπορούσαν να προέρχονται από επεισόδιο των X-Files: Ένα δισκοειδές, ταλαιπωρημένο στην εμφάνιση σκάφος να ξεφορτώνεται από το αμπάρι ενός μεγάλου στρατιωτικού αεροσκάφους, παραπέμποντας σε πιθανή περισυλλογή εξωγήινου διαστημοπλοίου που συνετρίβη. Μπορεί να μην είναι αυτή η πραγματικότητα πίσω από τις φωτογραφίες (οι οποίες είναι από το 2007), ωστόσο δεν παύει να αντιπροσωπεύουν ένα ιδιαίτερα ενδιαφέρον κομμάτι της αεροπορικής ιστορίας- την ιστορία του VZ-9AV Avrocar της Avro Canada.

Το Avrocar ήταν το αποτέλεσμα μιας καναδικής προσπάθειας για την ανάπτυξη ενός υπερηχητικού αεροσκάφους δίωξης/ βομβαρδισμού που θα ήταν παράλληλα ικανό να απογειώνεται και να προσγειώνεται κάθετα (VTOL). Το κύριο χαρακτηριστικό του ήταν το αντισυμβατικό του δισκοειδές σχήμα, που παρέπεμπε σε ιπτάμενο δίσκο από θεωρίες συνωμοσίας και ιστορίες επιστημονικής φαντασίας.

Η A.V.Roe (Avro) Aircraft Limited (αργότερα Avro Canada) βασίστηκε για τον σχεδιασμό του στη χρήση της εξάτμισης από κινητήρες turbojet για τους σκοπούς λειτουργίας ενός κυκλικού «turborotor» που παρήγαγε ώση. Κατευθύνοντας αυτή την ώση προς τα κάτω, επιτυγχανόταν η δημιουργία ενός «μαξιλαριού» αέρα (κάτι που χαρακτηρίζεται ως ground effect, επίδραση εδάφους) πάνω στο οποίο το αεροσκάφος μπορεί να αιωρείται σε μικρά ύψη. Όταν η ώση αυτή κατευθύνεται προς τα πίσω, το αεροσκάφος επιταχύνει και κερδίζει ύψος.

Το 1952 η καναδική κυβέρνηση άρχισε να χρηματοδοτεί το πρόγραμμα, μα το εγκατέλειψε αργότερα επειδή έγινε πολύ ακριβό. Η Avro προσέφερε το πρόγραμμα στην κυβέρνηση των ΗΠΑ, με τον στρατό και την αεροπορία των ΗΠΑ να το αναλαμβάνουν το 1958. Οι απαιτήσεις τους ήταν διαφορετικές: Ο στρατός ήθελε ένα υποηχητικό αεροσκάφος μεταφοράς στρατιωτών, ικανό να επιχειρεί οπουδήποτε, που θα μπορούσε να λειτουργεί και ως αναγνωριστικό, ωστόσο η πολεμική αεροπορία ήθελε ένα VTOL αεροσκάφος που θα μπορούσε να κινείται αιωρούμενο κάτω από τα εχθρικά ραντάρ και μετά να επιταχύνει γρήγορα, πιάνοντας υπερηχητικές ταχύτητες. Οι σχεδιαστές της Avro πίστευαν ότι μπορούσαν να ικανοποιήσουν όλες τις απαιτήσεις, μα διέφεραν πολύ μεταξύ τους.

Ερευνητικά δεδομένα αρχικά υποδείκνυαν πως μια κυκλική πτέρυγα θα μπορούσε να καλύψει τις ανάγκες τόσο του στρατού όσο και της αεροπορίας, και η Αvro έφτιαξε δύο μικρά οχήματα δοκιμών, υπό την ονομασία VZ-9AV Avrocar.

Οι δοκιμές έδειξαν πως το «μαξιλάρι» αέρα κάτω από το Avrocar γινόταν ασταθές σε μικρή απόσταση από το έδαφος. Το αεροσκάφος επίσης δεν θα μπορούσε να πιάσει υπερηχητικές ταχύτητες, μα οι δοκιμές συνεχίστηκαν για να διαπιστωθεί εάν θα μπορούσε να αναπτυχθεί ένα αεροσκάφος κατάλληλο για τις ανάγκες του στρατού. Το πρώτο πρωτότυπο απεστάλη στη σε εγκαταστάσεις της NASA, όπου διαπιστώθηκε πως ο έλεγχος ήταν ανεπαρκής σε πτήσεις υψηλών ταχυτήτων και το αεροσκάφος ήταν αεροδυναμικά ασταθές.

Το δεύτερο πρωτότυπο υποβλήθηκε σε δοκιμές πτήσεις που επιβεβαίωσαν τις δοκιμές στις εγκαταστάσεις της NASA. Εάν πετούσε πάνω από ένα μέτρο πάνω από το έδαφος, οι κινήσεις του γίνονταν ανεξέλεγκτες, κάτι που οι μηχανικοί της Avro αποκαλούσαν «hubcapping». Επίσης, η μέγιστη ταχύτητα που μπορούσε να πιάσει ήταν τα 56 χλμ/ ώρα, και οι προσπάθειες αντιμετώπισης του hubcapping ήταν ανεπιτυχείς. Το πρόγραμμα τερματίστηκε τον Δεκέμβριο του 1961.

Ως προς τα τεχνικά του χαρακτηριστικά: Το αεροσκάφος είχε διμελές πλήρωμα, με τρεις κινητήρες Continental J69-T9 turbojet, πλάτος πεντέμισι μέτρα, ύψος περίπου 1,5 μέτρα, και βάρος περίπου ε τόνους άδειο.

Δημοφιλή