Επιμήκυνση του δανείου, μείωση του επιτοκίου και μηνιαία δόση που θα υπερβαίνει το 30% του εισοδήματος του δανειολήπτη, καθώς και ίδρυση δημοσίου φορέα που θα διαχειριστεί τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια των νοικοκυριών που βρίσκονται στο όριο ή κάτω από το όριο της φτώχειας περιλαμβάνονται στα σχέδια της κυβέρνησης όσον αφορά στα «κόκκινα δάνεια».
Σε συνέντευξή του στο «Έθνος της Κυριακής» ο υπουργός Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού, Γιώργος Σταθάκης, περιγράφει όλο το πλαίσιο για τη ρύθμιση των «κόκκινων δανείων» νοικοκυριών και επιχειρήσεων αλλά και για τη μόνιμη προστασία της κύριας κατοικίας από τους πλειστηριασμούς.
Τι προβλέπεται για τους πλειστηριασμούς
Όσον αφορά στους πλειστηριασμούς της κύριας κατοικίας ο κ. Σταθάκης αναγγέλλει την κατάθεση άμεσα νομοσχεδίου που θα τους «παγώνει». Στη συνέχεια, σε δύο μήνες, θα φέρει νέο πλαίσιο όπου θα μπαίνουν τρία κριτήρια για τη μόνιμη προστασία της πρώτης στέγης: η συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας, το μηνιαίο εισόδημα και οι τραπεζικές καταθέσεις του δανειολήπτη. Όσον αφορά στα «κόκκινα δάνεια» σημειώνει πως με νομοσχέδιο θα προβλέπεται ακόμη και διαγραφή οφειλών για τις οικογένειες που αδυνατούν να πληρώσουν, καθώς και απομείωση των επιτοκίων ή επιμήκυνση για τις υπόλοιπες κατηγορίες δανειοληπτών με δόσεις που θα φτάνουν στο 30% του εισοδήματος. Για τα «κόκκινα» επιχειρηματικά δάνεια αναφέρει ότι θα τροποποιηθεί ο λεγόμενος «νόμος Δένδια», θα γίνεται συμψηφισμός με οφειλές προς το Δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία και διαμόρφωση μηνιαίας δόσης του επιχειρηματία- δανειολήπτη που δεν θα ξεπερνά αθροιστικά το 40% των κερδών των επιχειρήσεων. Επίσης, ο κ. Σταθάκης δηλώνει ότι θα επιδιώξει την ακύρωση της ιδιωτικοποίησης των περιφερειακών αεροδρομίων, ενώ για το θέμα της ακρίβειας παρουσιάζει σχέδιο για «καθαρές τιμές».
Όσον αφορά στον ενδιάμεσο φορέα διαχείρισης «κόκκινων δανείων», αναφέρει ότι θα κατατεθεί προς ψήφιση στη Βουλή μέσα στους επόμενους μήνες ένας νέος νόμος που θα δημιουργεί έναν δημόσιο φορέα διαχείρισης στον οποίο θα μεταφερθούν τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια για το σύνολο των νοικοκυριών που βρίσκονται κάτω ή κοντά στο όριο της φτώχειας, αναδιαρθρώνοντας παράλληλα τα δάνεια για το σύνολο των δανείων. «Πριν από αυτό ωστόσο, σκοπεύουμε προσωρινά να καταθέσουμε έναν νόμο που θα δημιουργεί μια άμεσα απαγόρευση των εκπλειστηριασμών μέχρι να δημιουργηθεί ο νέος φορέας».
Τα χαρακτηριστικά του ενδιάμεσου φορέα
Όπως αναφέρεται σε εκτενές αφιέρωμα του «Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής», ο ενδιάμεσος φορέας διαχείρισης ιδιωτικού χρέους θα είναι δημόσιου ενδιαφέροντος, θα λειτουργεί με τη μορφή οργανισμού ή Ταμείου και θα είναι ανεξάρτητος από τις τράπεζες, καθώς η κυβέρνηση θέλει να συνυπολογίζεται η ικανότητα αποπληρωμής των συνολικών οφειλών όχι μόνο προς τις τράπεζες, αλλά και προς το Δημόσιο, ασφαλιστικά ταμεία και τρίτους. Προτείνεται να υπαχθεί στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, το οποίο έχει πρόσβαση στα στοιχεία των φακέλων των δανειοληπτών, διευκολύνοντας την έρευνα, που θα προηγηθεί της θεσμοθέτησης του πλαισίου ρύθμισης και θα επιτρέψει την αξιοποίηση του διαθέσιμου υπόλοιπου του Ταμείου.
Η εξασφάλιση των πόρων για την κάλυψη του κόστους των διαγραφών των «κόκκινων δανείων» θα γίνεται είτε μέσω του ΤΧΣ, αναφέρεται στο δημοσίευμα, που διαθέτει υπόλοιπο περί τα 11 δισ. από το πακέτο των 50 δισ. ευρώ για τη σταθερότητα του τραπεζικού συστήματος, είτε με άλλους τρόπους, όπως η έκδοση ομολόγων ή τίτλων. Στα χαρακτηριστικά του περιλαμβάνονται το ότι θα απαγορεύει σε πιστωτικούς οργανισμούς να καταγγείλουν τη σύμβαση του δανείου, να εκδώσουν διαταγές πληρωμής και να προβούν σε οποιαδήποτε πράξη αναγκαστικής είσπραξης ή εκτέλεσης των επίδικων απαιτήσεων απαιτήσεών τους μέχρι να ολοκληρωθεί η θεσμοθέτηση του πλαισίου ρύθμισης των «κόκκινων δανείων», καθώς και το ότι θα απαγορεύονται οι τηλεφωνικές κλήσεις από εισπρακτικές εταιρείες.
Διαγραφές οφειλών
Όπως αναφέρεται στο δημοσίευμα, διαγραφές των οφειλών θα γίνονται για τις περιπτώσεις αντικειμενικής μόνιμης αδυναμίας αποπληρωμής, δηλαδή για χρέη που δεν υπάρχει καμία δυνατότητα να αποπληρωθούν, με βάση συγκεκριμένα κοινωνικά κριτήρια. Θα δοθεί προτεραιότητα για τις ευπαθείς και ευάλωτες κοινωνικές ομάδες (χρόνια ασθενείς, ανάπηροι, υπερήλικες, μακροχρόνια άνεργοι, οικογένειες που δεν έχουν ούτε έναν εργαζόμενο, οικογένειες με μόνη κατοικία, δηλαδή όχι μόνο κύρια αλλά μοναδική), που αδυνατούν να προσπορίζονται τα στοιχειώδη του βίου.
Στις περιπτώσεις ρύθμισης θα γίνεται περικοπή των δόσεων αποπληρωμής των δανείων, ώστε σε καμία περίπτωση να μη θίγεται το καθορισμένο όριο των αναγκαίων (ελάχιστων) δαπανών διαβίωσης των δανειοληπτών.
Για το σκοπό αυτό θα γίνει διαχωρισμός των δανείων σε μέρη, κατά τα πρότυπα του συστήματος balloon που είχε περιγράψει ο Νίκος Δένδιας, ώστε ένα μέρος να αποπληρώνεται άμεσα και σε μέρη που θα παγώσουν για μία 5ετία ή 10ετία (ανάλογα με τις περιπτώσεις), για το ενδεχόμενο να έχει βελτιωθεί η οικονομική κατάσταση των δανειοληπτών μέχρι τότε.
Κατά τη διάρκεια του παγώματος δεν θα χρεώνονται επιπλέον τόκοι στις οφειλές, έτσι ώστε να υπάρξει πραγματική ανακούφιση των δανειοληπτών. Στη λήξη αυτής της περιόδου χάριτος θα επανεξετάζεται η δυνατότητα αποπληρωμής των δανειακών υποχρεώσεωv. Πρόκειται για ένα μοντέλο που έχει ήδη εφαρμοστεί στην Ιρλανδία.
Στο σχεδιασμό του ΣΥΡΙΖΑ προβλέπεται η αποφυγή άμεσης καταχώρισης της ζημιάς στις τράπεζες, έτσι ώστε να υπάρχει η δυνατότητα ομαλότερης λογιστικής διαχείρισης των διαγραφών που θα γίνουν.
Επιπλέον, για τους δανειολήπτες θα θεσπιστούν και τα ακόλουθα:
● Δυνατότητα επαναγοράς των δανείων τους που έχουν μεταβιβαστεί στο φορέα με σημαντική έκπτωση.
● Διαγραφή του υπολοίπου του δανείου, που σχετίζεται με το περιουσιακό στοιχείο, στις περιπτώσεις, που θα καταλήξουν σε κατασχέσεις, εφόσον ο δανειολήπτης επιλέξει να χάσει την περιουσία του ή δεν μπορεί να ενταχθεί σε καμία από τις περιπτώσεις διαχείρισης των οφειλών του.