Κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου και των δεκαετιών που ακολούθησαν, τίποτα δεν μπορούσε να πείσει τους Φινλανδούς και τους Σουηδούς ότι θα ήταν καλύτερα αν εντάσσονταν στο ΝΑΤΟ, μέχρι σήμερα.
Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία έχει αλλάξει ριζικά την κατάσταση ασφάλειας της Ευρώπης, κάτι που ισχύει και για τις ουδέτερες Φινλανδία και Σουηδία, από τις οποίες η υποστήριξη για την ένταξή τους στο ΝΑΤΟ έχει αυξηθεί σε επίπεδα ρεκόρ.
Μια δημοσκόπηση που έγινε από την φινλανδική τηλεόραση YLE αυτή την εβδομάδα έδειξε ότι, για πρώτη φορά, πάνω από το 50% των Φινλανδών υποστηρίζει την ένταξή της χώρας στη δυτική στρατιωτική συμμαχία. Στη γειτονική Σουηδία, μια παρόμοια δημοσκόπηση έδειξε ότι όσοι είναι υπέρ της ένταξης στο ΝΑΤΟ ξεπερνούν σε αριθμό εκείνους που είναι κατά.
«Το αδιανόητο μπορεί να αρχίσει να γίνεται πραγματικό», έγραψε στο Twitter ο πρώην πρωθυπουργός της Σουηδίας Καρλ Μπιλντ, υπέρμαχος της ένταξης στο ΝΑΤΟ.
Καμία χώρα δεν πρόκειται να ενταχθεί στη συμμαχία εν μία νυκτί. Η υποστήριξη για ένταξη στο ΝΑΤΟ αυξάνεται και μειώνεται, και δεν υπάρχει σαφής πλειοψηφία για ένταξη, στα κοινοβούλιά τους.
Αλλά τα σημάδια αλλαγής από τότε που η Ρωσία ξεκίνησε την εισβολή της την περασμένη εβδομάδα είναι αναμφισβήτητα.
Η επίθεση στην Ουκρανία ώθησε τόσο τη Φινλανδία όσο και τη Σουηδία να διακόψουν την ουδέτερη πολιτική τους να μην παρέχουν όπλα σε χώρες που βρίσκονται σε πόλεμο, στέλνοντας όπλα και αντιαρματικά στο Κίεβο. Για τη Σουηδία, είναι η πρώτη φορά που προσφέρει στρατιωτική βοήθεια από το 1939, όταν βοήθησε τη Φινλανδία ενάντια στη Σοβιετική Ένωση.
Σε απάντησή του, ο ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών εξέφρασε την περασμένη εβδομάδα ανησυχία για τις προσπάθειες των Ηνωμένων Πολιτειών και ορισμένων συμμάχων του να «σύρουν» τη Φινλανδία και τη Σουηδία στο ΝΑΤΟ και προειδοποίησε ότι η Μόσχα θα αναγκαστεί να προβεί σε αντίποινα εάν προσχωρούσαν οι χώρες στη συμμαχία.
«Θέλω να είμαι εξαιρετικά σαφής: η Σουηδία είναι αυτή που αποφασίζει η ίδια, ανεξάρτητα από τη γραμμή της πολιτικής ασφαλείας μας», δήλωσε η Σουηδή πρωθυπουργός Μαγκνταλένα Άντερσον.
Η Φινλανδία έχει μια ιστορία γεμάτη συγκρούσεις με τη Ρωσία, με την οποία μοιράζεται σύνορα μήκους 1.340 χιλιομέτρων. Οι Φινλανδοί έχουν λάβει μέρος σε δεκάδες πολέμους εναντίον του ανατολικού γείτονά τους, ως μέρος του σουηδικού Βασιλείου και ως ανεξάρτητο έθνος κατά τη διάρκεια των παγκοσμίων πολέμων, συμπεριλαμβανομένων δύο πολέμων που πολέμησαν με τη Σοβιετική Ένωση το 1939-40 και το 1941-44.
Στη μεταπολεμική περίοδο, ωστόσο, η Φινλανδία επιδίωξε πραγματικούς πολιτικούς και οικονομικούς δεσμούς με τη Μόσχα, παραμένοντας στρατιωτικά ουδέτερη μεταξύ Ανατολής και Δύσης.
Η Σουηδία έχει αποφύγει τις στρατιωτικές συμμαχίες για περισσότερα από 200 χρόνια, επιλέγοντας έναν δρόμο ειρήνης μετά από αιώνες πολέμου με τους γείτονές της.
Και οι δύο χώρες έθεσαν τέλος στην παραδοσιακή ουδετερότητα με την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 1995 και την εμβάθυνση της συνεργασίας με το ΝΑΤΟ. Ωστόσο, η πλειονότητα των ανθρώπων και στις δύο χώρες παρέμεινε σθεναρά ενάντια στην πλήρη ένταξη στη συμμαχία - μέχρι την επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας.
Η δημοσκόπηση του YLE έδειξε ότι το 53% ήταν υπέρ της ένταξης της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ, με μόνο το 28% κατά. Η δημοσκόπηση είχε περιθώριο σφάλματος 2,5 ποσοστιαίες από 1.382 ερωτηθέντες μεταξύ 23 έως 25 Φεβρουαρίου. Η εισβολή της Ρωσίας ξεκίνησε στις 24 Φεβρουαρίου.
Στη Σουηδία, μια δημοσκόπηση στα τέλη Φεβρουαρίου έδειξε ότι το 41% των Σουηδών υποστήριξε την ένταξη στο ΝΑΤΟ και το 35% ήταν κατά, σηματοδοτώντας την πρώτη φορά που οι υπέρ υπερέβησαν αυτούς που ήταν κατά.
Δεν υπάρχουν καθορισμένα κριτήρια για την ένταξη μιας χώρας στο ΝΑΤΟ, αλλά οι επίδοξοι υποψήφιοι πρέπει να πληρούν ορισμένες πολιτικές και άλλες προϋποθέσεις. Πολλοί παρατηρητές πιστεύουν ότι η Φινλανδία και η Σουηδία θα πληρούν τις προϋποθέσεις για γρήγορη ένταξη στο ΝΑΤΟ χωρίς μακροχρόνιες διαπραγματεύσεις και η ένταξη θα μπορούσε να γίνει πραγματικότητα εντός μηνών.
Η πρωθυπουργός της Φινλανδίας Σάνα Μαρίν, δήλωσε αυτή την εβδομάδα ότι το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα της θα συζητούσε πιθανή ένταξη στο ΝΑΤΟ με άλλα κόμματα, αλλά δεν όρισε ένα χρονικό πλαίσιο. Είπε ότι όλοι συμφωνούν ότι τα γεγονότα των τελευταίων εβδομάδων έχουν αλλάξει το παιχνίδι.