Κρυφά τεστ και παγίδες εργοδοτών σε συνεντεύξεις για δουλειά (για να βρουν τον καλύτερο)

Μια κούπα καφέ, το περιτύλιγμα ενός γλυκού στο πάτωμα κ.α.
BartekSzewczyk via Getty Images

Όσο σκληρά και εάν προετοιμαστείτε για μια συνέντευξη για δουλειά, όσο και εάν φροντίσετε να επικοινωνήσετε με τις απαντήσεις σας τα στοιχεία της προσωπικότητάς σας που εκτιμάτε πως θα εκτιμηθούν από τους υποψήφιους εργοδότες να ξέρετε πως εκεί έξω υπάρχουν και εκείνοι που θα κάνουν τα πάντα για να σας τεστάρουν με τους πιο περίεργους τρόπους.

Αρκετοί θα προσπαθήσουν να «παίξουν» με το μυαλό σας, να σας στήσουν «παγίδες» προκειμένου να αξιολογήσουν τις αντιδράσεις σας και είναι πιθανό να μην καταλάβετε καν πως σας τεστάρουν.

Ευτυχώς κάποιοι εξ αυτών έχουν δώσει κατά διαστήματα κάποιες πληροφορίες ως προς το τι μπορεί να αφορούν αυτά τα «τεστ» και μας έχουν βάλει κάπως στο πνεύμα αυτών των αψυχολόγητων τεστ. Αν και τα παραδείγματα σίγουρα δεν είναι πολλά, το βέβαιο είναι ότι μας δίνουν μια ιδέα του τι μπορεί να περιμένετε. Προσοχή όμως γιατί υπάρχει και ο κίνδυνος να αρχίσετε να βλέπετε παντού πιθανές «παγίδες» και να κάψετε τον εγκέφαλό σας. Πιθανότατα δε να χάσετε και τη δουλειά.

  • Σύμφωνα λοιπόν με τον διευθύνοντα σύμβουλο της αυστραλιανής εταιρείας λογιστικής Xero ένας από τους τρόπους με τους οποίους αποφασίζει ποιους θα προσλάβει ή όχι, σχετίζεται με μια κούπα ή ένα ποτήρι και το τι θα κάνει ένας υποψήφιος εργαζόμενος με αυτή. «Μπορεί να έχετε αναπτύξει δεξιότητες, να έχετε εμπειρίες αλλά όλα καταλήγουν στην σωστή συμπεριφορά, στη σωστή στάση» δήλωσε πρόσφατα στο Venture Podcast. «Αυτή η συμπεριφορά/στάση για την οποία έχουμε συζητήσει και αναζητάμε είναι: “να πλένετε το φλιτζάνι σας”».

  • Στην ίδια κατηγορία εντάσσεται και η δοκιμασία «wrapper test» και αφορά το περιτύλιγμα ενός γλυκού (ή κάτι ανάλογο). Σε αυτή την περίπτωση το περιτύλιγμα ενός γλυκού μπορεί να είναι πεσμένο κοντά στην στην πόρτα της αίθουσας όπου διεξάγεται η συνέντευξη. Το θέμα εδώ είναι εάν ο υποψήφιος θα το μαζέψει ή όχι. Η αντίδραση του εκτιμάται πως παρέχει χρήσιμες πληροφορίες για τον χαρακτήρα του όπως το πόσο ανιδιοτελής είναι, το πόσο παρατηρητικός, το πόση σημασία δίνει στη λεπτομέρεια κ.λπ.

  • Επίσης μια μάνατζερ πρόσφατα μοιράστηκε τον τρόπο με τον οποίο αξιολογεί υποψήφιους και απορρίπτει όσους κατά την εκτίμησή της δεν αξίζει να πάρουν τη δουλειά. Και αυτοί είναι όσοι δεν μπαίνουν στον κόπο να στείλουν ένα ευχαριστήριο email μετά τη συνέντευξη. Σε όσους το κάνουν, βλέπει άτομα «πρόθυμα, οργανωτικά και με καλή συμπεριφορά», γράφει η Τζέσικα Λίμπμαν, του Insider Inc στο Business Insider. Επίσης, όπως τονίζει, μια τέτοια κίνηση υποδηλώνει επινοητικότητα, αφού ο υποψήφιος πιθανότατα χρειάστηκε να ψάξει αρκετά για να βρει τη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου για να στείλει την ευχαριστήρια επιστολή.

  • Μια άλλη «παγίδα» είναι αυτή στην οποία είχε αναφερθεί παλαιότερα μία άλλη διευθύνουσα σύμβουλος σε δημοσίευμα των New York Times. Όπως λέει, στέλνει μήνυμα σε υποψήφιους στις 9 το πρωί ή στις 11 το βράδυ της Κυριακής για να δει πόσο γρήγορα θα απαντήσουν.

Η Ρουθ Κόρνις ειδική σε θέματα διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού εξηγεί πως τέτοιους είδους τακτικές είναι πολύ συνηθισμένες κυρίως σε γρήγορα αναπτυσσόμενες εταιρείες και σε επιχειρήσεις τεχνολογίας. «Είναι ένας τρόπος για να να αναγνωρίζει κανείς εάν ο υποψήφιος ταιριάζει στην ομάδα».

Το πρόβλημα βέβαια με αυτά τα τεστ ή τις παγίδες που στήνουν οι υπεύθυνοι προσλήψεων είναι πως αφενός μπορούν να χαρακτηριστούν ως μη ηθικά και ίσως οριακά νόμιμα (τουλάχιστον σε χώρες όπως οι ΗΠΑ) ενώ υπάρχει και ένα πρόσθετο πρόβλημα για τις ίδιες τις εταιρείες: καταλήγουν να προσλαμβάνουν τους ίδιους τύπους ανθρώπων.

«Το θέμα δεν είναι ο πλουραλισμός ή η ένταξη. Εάν δεν έχετε βρεθεί μέχρι τότε σε ένα εργασιακό περιβάλλον είναι πολύ πιθανό να μην γνωρίζετε του άτυπους κανόνες που επικρατούν. Αυτό όμως δεν σημαίνει και πως δεν είστε ταλαντούχοι και δεν μπορείτε να κάνετε πολύ καλή δουλειά σε μια εταιρεία».

Σύμφωνα με την Κλέρ Μακάρτνεϊ, ειδική σύμβουλος Ανθρώπινου Δυναμικού στο Chartered Institute of Personnel and Development αυτά τα τεστ έχουν ως στόχο να εντοπίσουν τις αξίες και τις συμπεριφορές των ατόμων που ζητούν δουλειά αλλά, όπως επισημαίνει, υπάρχουν καλύτεροι τρόποι για να καταλήξει κανείς σε σχετικές διαπιστώσεις όπως να ρωτήσει ευθέως τους συνεντευξιαζόμενους για την ηθική τους ή την ικανότητά τους να δουλέψουν ενταγμένοι σε ομάδες.

Όπως τονίζεται, δεν μπορούν να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα από το τι θα κάνει κάποιος με μια κούπα καφέ ή από το εάν θα στείλει ή όχι ευχαριστήρια επιστολή. «Οι άνθρωποι αντιδρούν διαφορετικά για ποικίλους λόγους. Μπορεί να είναι αγχωμένοι και το να μην στείλουν ευχαριστήρια επιστολή δεν σημαίνει πως δεν είναι ευγενικοί».

Το γεγονός δε ότι οι υποψήφιοι μπορεί να γνωρίζει για αυτές τις αυθαίρετες, αβάσιμες δοκιμασίες, μπορεί να αποτελεί πρόσθετη πηγή άγχους.