«Ωρολογιακή βόμβα» στην Ερυθρά Θάλασσα: Μια γιγαντιαία περιβαλλοντική καταστροφή έτοιμη να συμβεί

Έκκληση για δράση σχετικά με το τάνκερ «Safer» από επιστήμονες.
DigitalGlobe/ScapeWare3d via Getty Images

Άμεσες ενέργειες για την αφαίρεση του πετρελαίου από ένα εγκαταλελειμμένο τάνκερ που σαπίζει στην Ερυθρά Θάλασσα ζητούν επιστήμονες με επιστημονικό άρθρο που δημοσιεύτηκε στο Frontiers in Marine Science, καθώς το συγκεκριμένο δεξαμενόπλοιο έχει περίπου ένα εκατομμύριο βαρέλια πετρελαίου- ποσότητα τετραπλάσια αυτής στο Exxon Valdez, που προκάλεσε μια γιγαντιαία περιβαλλοντική καταστροφή με πετρελαιοκηλίδα το 1989.

Το σχετικό επιστημονικό άρθρο έχει συνταχθεί από μια διεθνή ομάδα επιστημόνων υπό την Καρίνε Κλάινχαους, αναπληρώτρια καθηγήτρια της Σχολής Θαλασσίων και Ατμοσφαιρικών Επιστημών (SoMAS) του Πανεπιστημίου Stony Brook. Το «Safer» είναι ένα FSO (floating storage and offloading unit- πλωτή μονάδα αποθήκευσης και αποφόρτωσης) που έχει εγκαταλειφθεί εδώ και χρόνια, σε αυτό έχουν πρόσβαση οι αντάρτες Χούθι της Υεμένης. Το επιστημονικό άρθρο, με τίτλο «A Closing Window of Opportunity to Save a Unique Marine Ecosystem) έρχεται λίγο αφού οι New York Times έγραψαν (στις 24 Νοεμβρίου) πως οι Χούθι θα παρέχουν άδεια σε ομάδα του ΟΗΕ να επιβιβαστεί στο σκάφος για να το επιθεωρήσει και να το επισκευάσει στο προσεχές μέλλον.

«Είναι ώρα να αποτρέψουμε μια πιθανή καταστροφή στα ύδατα της περιοχής και το βιος και την υγεία εκατομμυρίων ανθρώπων που ζουν σε μισή ντουζίνα χώρες κατά μήκος των ακτών της Ερυθράς Θάλασσας» είπε η Κλάινχαους. «Εάν επιτραπεί να λάβει χώρα διαρροή από το “Safer”, το πετρέλαιο θα εξαπλωνόταν μέσω ρευμάτων για να καταστρέψει έναν παγκόσμιο ωκεάνιο πόρο, καθώς οι κοραλλιογενείς ύφαλοι της βόρειας Ερυθράς Θάλασσας και ο Κόλπος της Άκαμπα θεωρείται πως θα είναι από τα τελευταία οικοσυστήματα υφάλων του κόσμου που θα επιβιώσουν τις προσεχείς δεκαετίες».

Η ίδια εξήγησε ότι ο λόγος που οι κοραλλιογενείς ύφαλοι της βόρειας Ερυθράς Θάλασσας είναι μοναδικοί είναι επειδή επιβιώνουν σε πολύ θερμότερα ύδατα σε σχέση με τους ωκεανούς, που γίνονται ήδη πολύ θερμοί για μπορούν να επιβιώνουν τα περισσότερα κοράλλια (ενδεικτικά, πάνω από το ήμισυ του Μεγάλου Κοραλλιογενούς Υφάλου έχει υποβαθμιστεί εξαιτίας θερμών κυμάτων που προκαλούνται από την κλιματική αλλαγή). Επίσης, τα ψάρια που ζουν στους υφάλους στα ανοιχτά της Υεμένης στη νότια Ερυθρά Θάλασσα αποτελούν μεγάλη πηγή τροφής για τους πληθυσμούς της περιοχής, και η θάλασσα στο σύνολό της, μαζί με τους κοραλλιογενείς υφάλους, είναι ένα πολύ ποικιλόμορφο και πλούσιο οικοσύστημα.

Η Κλάινχαους και οι άλλοι ερευνητές υποδεικνύουν ότι τον Μάιο του 2020 υπήρξε ρωγμή στο «Safer» με αποτέλεσμα να μπει θαλασσινό νερό στο μηχανοστάσιο, ενώ ΜΜΕ έχουν αναφέρει πετρελαιοκηλίδες κοντά στο τάνκερ, υποδεικνύοντας πιθανή διαρροή. Το τάνκερ είναι εγκαταλελειμμένο από το 2015, με τους ερευνητές να τονίζουν πως το χρονικό περιθώριο για την αναγνώριση και αντιμετώπιση του κινδύνου μιας γιγαντιαίας πετρελαιοκηλίδας ήταν μεγάλο.

Το επιστημονικό άρθρο παρουσιάζει ένα μοντέλο υπολογιστή ως προς τον τρόπο με τον οποίο θα μπορούσε να εξαπλωθεί μια πετρελαιοκηλίδα σε περίπτωση μεγάλης διαρροής τον χειμώνα. Το μοντέλο δείχνει ότι το πετρέλαιο θα φτάσει πολύ μακρύτερα εάν η διαρροή λάβει χώρα τώρα αντί για το καλοκαίρι, λόγω των τυπικών χειμερινών ρευμάτων στη συγκεκριμένη περιοχή της Ερυθράς Θάλασσας. Ως εκ τούτου, μια διαρροή τώρα θα προκαλούσε πολύ μεγαλύτερη καταστροφή.

Παρά τις ενδείξεις περί επιδείνωσης της κατάστασης του τάνκερ, δεν έχει δοθεί ακόμα πρόσβαση σε αυτό και δεν έχουν λάβει χώρα ενέργειες για την αποτροπή μιας διαρροής, όπως τονίζουν οι ερευνητές- με την Κλάινχαους να προσθέτει ότι ο χειμώνας είναι η χειρότερη περίοδος για μια πετρελαιοκηλίδα σε αυτή την περιοχή, λόγω, όπως προαναφέρθηκε, της ευρείας εξάπλωσης που «εγγυώνται» τα ρεύματα.

Οι επιστήμονες ζητούν να αναληφθεί άμεση δράση από τον ΟΗΕ και τον Διεθνή Οργανισμό Ναυσιπλοΐας για να αντιμετωπιστεί η απειλή, παρά τις πολιτικές εντάσεις, καθώς μια πετρελαιοκηλίδα «θα έχει ολέθριες περιβαλλοντικές και ανθρωπιστικές συνέπειες».

Δημοφιλή