Πέθανε ο Μίλαν Κούντερα, συγγραφέας του διάσημου βιβλίου «Η αβάσταχτη ελαφρότητα του είναι»

Απεβίωσε σε ηλικία 94 ετών.
Ο Μίλαν Κούντερα στο Παρίσι, 1984.
Ο Μίλαν Κούντερα στο Παρίσι, 1984.
Francois LOCHON via Getty Images

Ο γεννημένος στην Τσεχία, πολιτογραφημένος Γάλλος, συγγραφέας Μίλαν Κούντερα, διάσημος μεταξύ άλλων για το μυθιστόρημα του «Η αβάσταχτη ελαφρότητα του είναι» απεβίωσε σε ηλικία 94 ετών, μετά από «παρατεταμένη ασθένεια», όπως δήλωσε εκπρόσωπος της Milan Kundera Library.

Σύμφωνα με τον εκδοτικό του οίκο στη Γαλλία, ο συγγραφέας άφησε την τελευταία του πνοή την Τρίτη, 11 Ιουλίου, στο Παρίσι.

Ο Κούντερα, ένας από τους μεγαλύτερους συγγραφείς του 20ού αιώνα, γεννήθηκε την 1η Απριλίου 1929, στην πόλη Μπρνο της Τσεχίας, στους κόλπους μίας ιδιαίτερα καλλιεργημένης οικογένειας.

Ο πατέρας του, Λούντβιχ Κούντερα (1891-1971), ήταν σημαντικός μουσικολόγος και πιανίστας. Ο Μίλαν διδάχτηκε πιάνο από τον πατέρα του και αργότερα σπούδασε μουσικολογία και σύνθεση. Μουσικολογικές επιρροές εμφανίζονται συχνά στο έργο του, όπως στο βιβλίο του Η Αβάσταχτη Ελαφρότητα του Είναι, στο οποίο ενθέτει πεντάγραμμα με μελωδίες του Μπετόβεν.

Σπούδασε Λογοτεχνία και Αισθητική στη Σχολή Τεχνών του Πανεπιστημίου του Καρόλου στην Πράγα. Έπειτα από δύο ακαδημαϊκούς κύκλους μετεγγράφηκε στη Σχολή Κινηματογράφου της Ακαδημίας Θεάματος της Πράγας και αρχικά παρακολούθησε διαλέξεις στη σκηνοθεσία και στο σενάριο.

Το 1958 διορίστηκε επίκουρος καθηγητής Λογοτεχνίας στην Κινηματογραφική Σχολή της Πράγας, με μαθητές μεταξύ άλλων, πρωτεργάτες του Νέου Κύματος του τσεχοσλοβακικού κινηματογράφου, όπως ο Μίλος Φόρμαν.

Το 1962 παρουσίασε το πρώτο του θεατρικό έργο «Οι Κλειδοκράτορες» και πέντε χρόνια αργότερα, το πρώτο του μυθιστόρημα με τίτλο «Το Αστείο». Ακολούθησαν τα μυθιστορήματα «Η ζωή είναι άλλη» και «Το βαλς του αποχαιρετισμού» (1973), που συνθέτουν μια τριλογία.

Το 1975 κατέφυγε με την σύζυγό του στη Γαλλία και το 1981 έλαβε τη γαλλική υπηκοότητα, καθώς το κομμουνιστικό καθεστώς της πατρίδας του τού είχε αφαιρέσει την ιθαγένεια, επειδή επέκρινε τη σοβιετική εισβολή στην Τσεχοσλοβακία το 1968.

Francois LOCHON via Getty Images

Το 1979 εξέδωσε το μυθιστόρημα «Το βιβλίο του γέλιου και της λήθης», ωστόσο το βιβλίο που του χάρισε παγκόσμια αναγνώριση ήταν «Η αβάσταχτη ελαφρότητα του είναι» (Η αβάσταχτη ελαφρότητα της ύπαρξης, όπως αποδόθηκε ο τίτλος στα ελληνικά σε μεταγενέστερη έκδοση), που κυκλοφόρησε το 1984 και τρία χρόνια μετά έγινε ταινία από τον σκηνοθέτη Φίλιπ Κάουφμαν, με πρωταγωνιστές τον Ντάνιελ Ντέι Λιούις, τη Ζιλιέτ Μπινός και τη Λένα Όλιν. Ωστόσο, ο συγγραφέας δεν έμεινε ικανοποιημένος με τις απλουστεύσεις του Κάουφμαν σε σχέση με την πολυεπίπεδη δομή του μυθιστορήματος.

Μιλώντας στον φίλο του, διάσημο Αμερικανό συγγραφέα Φίλιπ Ροθ το 1980 στους New York Times, ο Κούντερα έλεγε ότι «το μυθιστόρημα δεν έχει θέση» στον κόσμο, καθώς «τα ολοκληρωτικά καθεστώτα, είτε βασίζονται στον Μαρξ, είτε στο Ισλάμ ή οπουδήποτε άλλο, είναι ένας κόσμος απαντήσεων και όχι ερωτήσεων».

«Έχω την αίσθηση ότι σε όλο τον κόσμο οι άνθρωποι σήμερα προτιμούν να κρίνουν παρά να καταλαβαίνουν, να απαντούν παρά να ρωτούν», συνέχισε, «έτσι που η φωνή του μυθιστορήματος δύσκολα μπορεί να ακουστεί πάνω από τη θορυβώδη ανοησία της ανθρώπινης βεβαιότητας».

Μετά από 40 χρόνια παραμονής στη Γαλλία -εκτός από κάποιες χαμηλών τόνων, χωρίς δημοσιότητα, επισκέψεις στην πατρίδα του- ο Μίλαν Κούντερα επανέκτησε την τσεχική υπηκοότητα το 2019, όπως και η σύζυγος του Βέρα, ένα χρόνο μετά τη συνάντησή τους με τον πρωθυπουργό της χώρας Αντρέι Μπάμπις, ο οποίος χαρακτήρισε τη συνάντηση με τον μεγάλο συγγραφέα ως « μεγάλη τιμή».

Δημοφιλή