Η ιστορία του Ολυμπιονίκη Εμίλ Ζάτοπεκ που πρωταγωνίστησε στην "Άνοιξη της Πράγας" και στη συνέχεια το κομμουνιστικό κόμμα τον ταπείνωσε

Η ιστορία του Ολυμπιονίκη Εμίλ Ζάτοπεκ που πρωταγωνίστησε στην "Άνοιξη της Πράγας" και στη συνέχεια το κομμουνιστικό κόμμα τον ταπείνωσε
ullstein bild via Getty Images

Είκοσι λεπτά πριν από τα μεσάνυχτα στις 20 Αυγούστου 1968 τα σοβιετικά τανκς εισβάλλουν στην Πράγα.

Μέσα σε μια μέρα χάνουν τη ζωή τους 19 άμαχοι ενώ μέχρι το τέλος του χρόνου θα ξεπεράσουν τους εκατό. Εκείνες τις ημέρες στους δρόμους της Πράγας ήταν και ο Εμίλ Ζάτοπεκ, ο πιο διάσημος αθλητής του έθνους.

Στην πραγματικότητα, ήταν ένας πρώην αθλητής. Είχε κερδίσει τον τελευταίο του αγώνα πριν από μια δεκαετία. Αλλά παρέμενε μια πασίγνωστη φυσιογνωμία που ακόμα και οι μαθητές των σχολείων γνώριζα για τα κατορθώματά του.

Στην ακμή του, στις αρχές του 1950, υπήρχε ένας από τους καλύτερους αθλητές στον πλανήτη. Τα επιτεύγματά του στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ελσίνκι το 1952 ήταν άνευ προηγουμένου: Κατάφερε να κερδίσει τα 5.000 μ, τα 10.000μ και τον μαραθώνιο, μέσα σε μόλις οκτώ ημέρες.

Αλλά τα επιτεύγματά του στον αθλητισμό ήταν μόνο ένα μέρος της ιστορίας. Ο επονομαζόμενος και "ο άνθρωπος- ατμομηχανή" για το ιδιαίτερο αγωνιστικό του στυλ, στήριξε με δηλώσεις του το κίνημα της "Άνοιξης της Πράγας", με αποτέλεσμα, μετά την κατάπνιξή του, ο ίδιος να αποβληθεί τόσο από το κόμμα όσο και από τις τάξεις του στρατού.

Το 1948, στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου, κατέκτησε το χρυσό μετάλλιο στα 10000 μέτρα και το ασημένιο στο αγώνισμα των 5000 μέτρων.

Οκτώ εβδομάδες πριν από την εισβολή, ο ίδιος και η Dana (σ.σ σύζυγός του επίσης μεγάλη αθλήτρια Ντάνα Ζαπάτκοβα (πρωταθλήτρια στον ακοντισμό) με την οποία είχαν γεννηθεί την ίδια μέρα (19 Σεπτεμβρίου 1922). Λέγεται ότι της είχε κάνει πρόταση γάμου στο Λονδίνου κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων του 1948) ήταν ένας από τους πολλούς Τσεχοσλοβάκους που υπέγραψαν το μανιφέστο των 2000 λέξεων του Λούντβικ Βάτσουλικ, το οποίο εκφράζει το πνεύμα των επαναστατημένων και τάσσεται σαφώς στο πλευρό του μεταρρυθμιστή προέδρου Αλεξάντερ Ντούπσεκ ο οποίος εκλέχθηκε τον Ιανουάριο του 1968.

Μετά την πλήρη επικράτηση των Σοβιετικών, το κομμουνιστικό κόμμα της Τσεχοσλοβακίας επέβαλλε κυρώσεις στον Ζάτοπεκ. Τον απέπεμψε από το στρατό και του δημιούργησε μεγάλο πρόβλημα επιβίωσης καθώς, ως αντιφρονούντας, ήταν σχεδόν αδύνατον να βρει δουλειά για να επιβιώσει.

Τελικά του επετράπη να γίνει υπάλληλος μιας εταιρείας γεωτρήσεων σε απομακρυσμένη περιοχή της υπαίθρου της Τσεχοσλοβακία.

Η εξορία διήρκεσε τεσσεράμισι χρόνια. Το όνομά Ζάτοπεκ διαγράφηκε από τα σχολικά βιβλία: Η χρήση της φωτογραφίας ως προπαγανδιστικό υλικό σταμάτησε απότομα. Θα μπορούσε να αντιμετωπίσει την σωματική ταλαιπωρία, αλλά η εξορία και η ντροπή του στοίχησαν ψυχολογικά.

Στις αρχές της δεκαετίας του 70 αναγκάστηκε να υπογράψει, έγγραφο μετάνοιας για όσα έκανε και δήλωσε το 1968. Επιστρέφει στο Υπουργείο των Σπορ αλλά ουδείς από τους κυβερνώντες πλέον τον βλέπει με καλό μάτι.

Συνταξιοδοτήθηκε στα 60 του χρόνια. Είχε σταματήσει να τρέχει, αφού αντιμετώπιζε προβλήματα υγείας. Ταξίδεψε σε ολόκληρο τον κόσμο και το 1975 του απονεμήθηκε το βραβείο "Πιέρ ντε Κουμπερτέν" γιατί σε όλη του τη ζωή υπήρξε πρεσβευτής του "fair play".

Δημοφιλή