Το Brexit επηρεάζει και την Καραϊβική. Η περίπτωση των Μπαρμπέιντος

Οι εξελίξεις γύρω από την πολιτική διακυβέρνηση στα Μπαρμπέιντος και η στρατηγική σημασία της Καραϊβικής στο διεθνές σύστημα
goralikus via Getty Images

Τους τελευταίους μήνες αναδείχθησαν ζητήματα στο εσωτερικό κοινωνιών σχετικά με τις ιστορικές καταβολές και τις πολιτιστικές ταυτότητες που τις χαρακτηρίζουν. Στην αμερικανική ήπειρο, τα θέματα αυτά ήρθαν στην επικαιρότητα και, σε ορισμένα κράτη, προχώρησαν σε πολιτικές αποφάσεις και κινήσεις με συμβολικό χαρακτήρα. Μια τέτοια περίπτωση είναι η Καραϊβική και συγκεκριμένα το νησιωτικό κράτος των Μπαρμπέιντος. Στα μέσα του περασμένου Σεπτεμβρίου, δημοσιεύθηκαν δηλώσεις ανώτατων πολιτικών στελεχών, της Γενικής Κυβερνήτου, Λαίδης Σάντρας Μέισον, και της πρωθυπουργού, Μία Μότλεϊ, σχετικά με τις προθέσεις τους να αλλάξει το θεσμικό πλαίσιο της πολιτικής διακυβέρνησης της χώρας, δηλαδή να μην ορίζεται η βασίλισσα του Ηνωμένου Βασιλείου ως ο ανώτατος πολιτικός ηγέτης.

Oι δηλώσεις αυτές δεν είναι μια ξαφνική κίνηση. Το ζήτημα της θεσμικής αυτής αλλαγής είχε τεθεί και παλαιότερα και, μάλιστα, υπήρξαν συζητήσεις να διεξαχθεί ένα αντίστοιχο δημοψήφισμα, όμως, τελικά, δεν προχώρησε η διαδικασία.

Τα Μπαρμπέιντος, όπως και αρκετά κράτη της ευρύτερης περιοχής της Καραϊβικής, ανήκουν στην κατηγορία των μετα-αποικιακών κρατών, τα οποία απέκτησαν την πλήρη ανεξαρτησία τους στο δεύτερο μισό του 20ου αιώνα.

Το νησιωτικό κράτος, ως μέρος της Βρετανικής Κοινοπολιτείας(Commonwealth), ύστερα από την ανεξαρτησία του το 1966, διατηρεί επαφές με το Ηνωμένο Βασίλειο και η βασίλισσα έχει την τυπική θέση του ανώτατου αρχηγού και εκπροσωπείται από τον θεσμό του Γενικού Κυβερνήτου, καθώς η ευθύνη για την πολιτική διακυβέρνηση της χώρας ανήκει στο τοπικό πολιτικό σύστημα.

Σχετικά με την εσωτερική πολιτική κατάσταση των Μπαρμπέιντος, χαρακτηρίζεται από μια σταθερότητα και η χώρα δεν έχει βιώσει έντονες περιόδους αντιπαράθεσης μετά την επίσημη ανεξαρτοποίησή της. Δημιουργήθηκε ένα κράτος με πολιτική αυτονομία και δικαιώματα και η ειρηνική διαβίωση στο εσωτερικό βοήθησε στην μετάβασή του στην σύγχρονη εποχή. Ακόμη, σε σχετικές αναλύσεις για το επίπεδο δημοκρατίας στην χώρα από διεθνείς οργανισμούς και οργανώσεις, αναδεικνύεται η εφαρμογή ενός θεσμικού πλαισίου προστασίας των κοινωνικών και πολιτικών δικαιωμάτων, όπως και η εξασφάλιση της ελευθερίας του Τύπου, της ελευθερίας στην δημιουργία πολιτικών κομμάτων και ενώσεων και η διεξαγωγή ανεξάρτητων εκλογικών διαδικασιών.

Η γεωγραφική θέση του νησιωτικού αυτού κράτους αλληλεπιδρά με την συνολική στρατηγική της Κεντρικής Αμερικής στο διεθνές σύστημα και είναι έντονη και η παρουσία των διεθνών δρώντων.

Η Καραϊβική είναι η περιοχή που συνδέει την Βόρεια Αμερική με την Νότια και η ύπαρξη αρκετών νησιωτικών κρατών αποτελεί μια σημαντική παράμετρος επιρροής στο διεθνές σύστημα, καθώς είναι ένας δίαυλος εμπορίου, σημαντικός χώρος για την ναυτική στρατηγική, αλλά και για ζητήματα ασφαλείας. Έτσι, παρατηρείται μια αναβάθμιση της στρατηγικής για την Καραϊβική των ισχυρών δρώντων του σύγχρονου διεθνούς συστήματος, με σκοπό να ενισχυθεί η επιρροή τους στην ευρύτερη περιοχή, η οποία, για τις Η.Π.Α αποτελεί, ιστορικά, ένα καίριο στρατηγικό σημείο.

Τα παραπάνω δεδομένα μας δίνουν μια εικόνα για το περιβάλλον μέσα στο οποίο διαδραματίζονται οι εξελίξεις για τα κράτη της Καραϊβικής και γιατί είναι σημαντικές οι δηλώσεις που έγιναν από τα ανώτατα πολιτικά στελέχη των Μπαρμπέιντος. Μια σειρά ζητημάτων αλληλοσυνδέουν την χώρα και το Ηνωμένο Βασιλείο, ιδιαίτερα σε εμπορικό επίπεδο. Ωστόσο, πρέπει να ενταχθεί στην συζήτηση και η παράμετρος του Brexit. Λόγω του συστήματος της Κοινοπολιτείας, τα Μπαρμπέιντος έχουν επαφή και με δρώντες εκτός της ευρύτερης γεωγραφικής τους περιοχής, για παράδειγμα με την Ευρωπαϊκή Ένωση, και είναι, ακόμα, θολό το τοπίο για το τί μέλλει γενέσθαι για τις οικονομικές και πολιτικές σχέσεις μεταξύ Ε.Ε. και Ηνωμένου Βασιλείου, αλλά και πώς θα εξελιχθεί η πολιτική της Βρετανίας στο διεθνές σύστημα, σε επίπεδο διακρατικών σχέσεων και προτεραιοτήτων στην εξωτερική πολιτική.

Συνεπώς, συνοψίζοντας τα παραπάνω, υπάρχουν πολλές παράμετροι που επηρεάζονται από την όποια εξέλιξη σε κάθε νησιωτικό κράτος στην Καραϊβική. Ένα νησιωτικό σύμπλεγμα που έχει αντίκτυπο στις ισορροπίες στο διεθνές σύστημα, καθώς είναι ένα πεδίο εφαρμογής συμφερόντων αρκετών δρώντων, όπως γίνεται και σε άλλα νησιωτικά συμπλέγματα στον πλανήτη μας. Όσον αφορά την συγκεκριμένη περίπτωση των Μπαρμπέιντος, είναι ένα κράτος που δεν έχει βρεθεί εν μέσω έντονων αντιπαλοτήτων, παρά την θέση του σε μια κρίσιμη γεωπολιτική περιοχή, και η εύρυθμη εξέλιξη του πολιτικού συστήματος, και της συνολικής του εσωτερικής κατάστασης, δίνουν την αφορμή για περαιτέρω πολιτική βούληση. Μένει να δούμε πώς θα γίνει, και εάν θα γίνει τελικά, η μετάβαση σε ένα νέο σύστημα διακυβέρνησης. Όμως, είναι βέβαιο ότι οι όποιες μελλοντικές εξελίξεις θα προκαλέσουν το ενδιαφέρον της διεθνούς κοινότητας.

Δημοφιλή