Αν η εποχή της τομάτας είναι το αποκορύφωμα του καλοκαιριού, η εποχή της πατάτας είναι το αποκορύφωμα του φθινοπώρου και του χειμώνα. Καθώς προμηθευόμαστε γευστικές γλυκοπατάτες, πατάτες ή πατάτες baby για τα φθινοπωρινά δείπνα, ένα μεγάλο ερώτημα παραμένει για τους λάτρεις της πατάτας σε κάθε σημείο του πλανήτη: Είναι ασφαλές να τρώμε πατάτες όταν αρχίσουν να φαίνονται κάπως ... περίεργες;
Αν μια πατάτα έχει παραμείνει για καιρό στον πάγκο της κουζίνας μας ή στο ντουλάπι μας, ξέρουμε για τι μιλάμε - μια πρασινωπή απόχρωση και μικρά μπουμπούκια που ονομάζονται «μάτια»... Φαίνονται περίεργες, σίγουρα, αλλά είναι κοινή γνώση το 2023 ότι τα «άσχημα προϊόντα» εξακολουθούν να είναι ok για κατανάλωση και κόντρα στη σπατάλη τροφίμων.
Έτσι, όταν οι πατάτες αρχίσουν να φαίνονται λίγο χειρότερα ισχύει το ίδιο πράγμα; Μπορούμε να καταναλώνουμε τις «άσχημες» πατάτες;
Οχι ακριβώς.
Ζητήσαμε από εμπειρογνώμονες στην ασφάλεια των τροφίμων και εγγεγραμμένους διαιτολόγους να μάθουν τι πραγματικά σημαίνει όταν στις πατάτες αρχίζουν να φυτρώνουν τα «μάτια» και να πρασινίζουν. Να τι είχαν να πουν (και γιατί οι πατάτες γενικά εξακολουθούν να είναι μια πολύ καλή ιδέα για κατανάλωση).
Ακολουθεί όλη η αλήθεια για τις πατάτες με «μάτια».
Πρώτα, τα καλά νέα. Οταν οι πατάτες αρχίζουν να «μπουμπουκιάζουν» είναι σε γενικές γραμμές οκ να τις καταναλώσουμε αρκεί το «μπουμπούκιασμα» αυτό να μην είναι υπερβολικό.
«Αυτοί οι ”βλαστοί” περιέχουν μια τοξίνη που ονομάζεται σολανίνη, η οποία μπορεί να προκαλέσει ασθένειες όπως πονοκέφαλο, έμετο και άλλα πεπτικά συμπτώματα», εξηγεί η Έλεν Σούμακερ, διευθύντρια τμήματος του Safe Plates στο Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας. «Αν καταναλωθούν μεγάλες ποσότητες, αυτό μπορεί να προκαλέσει αρκετά σοβαρά συμπτώματα. Αλλά αν οι ”βλαστοί” είναι μικροί και η πατάτα δεν είναι μαλακή ή ζαρωμένη, οι ”βλαστοί” μπορεί να αφαιρεθούν και η πατάτα μπορεί να καταναλωθεί».
Τι συμβαίνει με τις πατάτες που έχουν πρασινίσει;
Μπορεί οι πράσινες τηγανητές ντομάτες να έχουν γίνει μέχρι και ταινία, αλλά οι πράσινες τηγανητές πατάτες δεν αξίζουν και ιδιαίτερα. «Μην τα τρώτε αυτά!» προειδοποιεί η Μάγκι Μίχαλκζικ, εγγεγραμμένη διαιτολόγος και ιδρύτρια του Once Upon a Pumpkin. «Το φως του ήλιου κάνει τις πατάτες πράσινες καθώς παράγουν χλωροφύλλη, αλλά το πραγματικό ζήτημα είναι η συσσώρευση επιβλαβών τοξινών».
Η Σούμακερ επαναλαμβάνει: «Το να βλέπεις πράσινο χρώμα στις πατάτες δείχνει τον σχηματισμό της τοξίνης σολανίνης, που βρίσκεται επίσης στα λάχανα». Και συμπληρώνει: «Αν υπάρχουν μικρές πράσινες κηλίδες σε μια πατάτα, μπορούν να αφαιρεθούν, αλλά αν είναι μεγάλες πράσινες κηλίδες, συνιστάται να την πετάξουμε».
Τα «μάτια» και η πρασινωπή απόχρωση είναι τα κύρια σημάδια ότι μια πατάτα έχει χαλάσει ή αρχίζει να χαλάει, συμπληρώνει η ίδια. Κι αν μια πατάτα είναι ζαρωμένη και μαλακή, αυτό είναι σίγουρα ένα σημάδι ότι πρέπει να την πετάξουμε. Δεν έχουμε πεισθεί; Ενώ τα αποτελέσματα της κατανάλωσης χαλασμένων πατατών είναι ως επί το πλείστον γαστρεντερικής φύσης, σε σοβαρές περιπτώσεις, η σολανίνη μπορεί πραγματικά να προκαλέσει παράλυση.
Οι πράσινες πατάτες με «μάτια» δεν έχουν και τη μεγαλύτερη διατροφική αξία
Γενικά, είναι καλύτερο να αποφεύγουμε τις «αστείες» πατάτες, ειδικά αν έχουν αρχίσει να πρασινίζουν. Αλλά μόλις οι πατάτες αρχίσουν να εμφανίζουν συμπτώματα πρασινάδας, κονδύλων και φύτρων, θα αποκτήσουν και πικρή γεύση. Μάλλον δεν θα περιέχουν τόσα θρεπτικά συστατικά...
Έχοντας αυτό κατά νου, εάν έχουμε να κάνουμε με μια κανονική όψη πατάτας - είτε πρόκειται για γλυκοπατάτα είτε για λευκή πατάτα - μπορούμε να είμαστε σίγουροι ότι λαμβάνουμε τόνους απαραίτητων βιταμινών και μετάλλων σε κάθε μπουκιά. «Οι λευκές πατάτες περιέχουν βιταμίνη C και κάλιο και οι γλυκοπατάτες είναι εξαιρετική πηγή βιταμίνης Α χάρη στο πορτοκαλί χρώμα τους», λέει η Μίχαλκζικ.
Στην πραγματικότητα, οι πατάτες κυριολεκτικά έσωσαν ζωές στα πρώτα χρόνια, επειδή η υψηλή περιεκτικότητά τους σε βιταμίνη C βοήθησε στην πρόληψη του σκορβούτου. Επομένως, ας μην αφήσουμε τον φόβο της σολανίνης να αποτρέψει την κατανάλωση πατάτας – απλώς ας προσπαθήσουμε να διατηρήσουμε τις πατάτες μας φρέσκες, αποθηκεύοντάς τις σε δροσερό, ξηρό μέρος ή ακόμα και σε χάρτινη σακούλα για να τις προστατέψουμε από τον ήλιο. Και αν οι πατάτες μας αρχίσουν να γίνονται πράσινες, ας τις αποφύγουμε.