Ο πρόεδρος της γειτονικής Τουρκίας, στις 7 Δεκεμβρίου 2023 ήλθε για οκτώ ώρες στην Αθήνα με μια τερατώδη κουστωδία, συμπεριφέρθηκε σαν αρνάκι, μοίρασε χαμόγελα και υπέγραψε 15 συμφωνίες, μεταξύ των οποίων και την «Διακήρυξη των Αθηνών», ένα κείμενο προθέσεων για τη φιλία και την συνεργασία των δύο χωρών το οποίο όμως δεν αποτελεί διεθνή συμφωνία, δεν είναι δεσμευτική κατά το διεθνές δίκαιο, ούτε παράγει νομικά δικαιώματα ή υποχρεώσεις για τις δύο χώρες.
Φρόντισε μάλιστα, πριν από την επίσκεψη του να απευθυνθεί στον Έλληνα πρωθυπουργό λέγοντας «Κυριάκο φίλε μου», κατά δε την επιστροφή του στην Άγκυρα, να ενημερώσει τους δημοσιογράφους που τον συνόδευαν πως «τέλειωσαν οι αερομαχίες στο Αιγαίο» και πως «θέλουμε να εστιάσουμε στην φιλία».
Είναι φυσικό και εύλογο όλοι να αναρωτιούνται τι έπαθε ξαφνικά ο Ρ. Τ. Ερντογάν και μεταμορφώθηκε από νταής-στρίγγλος σε άκακο αρνάκι, ιδίως αυτοί που δεν ξέχασαν τα λόγια και τις πράξεις του ιδίου ανθρώπου, μόλις πριν από λίγα χρόνια ή και μόλις πριν από λίγους μήνες:
Στις αρχές Μαρτίου του 2020, όταν ο Ερντογάν είχε εξαπολύσει στον Έβρο τις ορδές των (δήθεν) προσφύγων οι οποίες μιλούσαν Τουρκικά, προκειμένου να αποσταθεροποιήσει την Ελλάδα και να την σύρει σε ένα υποχρεωτικό «συμβιβασμό» με όρους νικητή προς ηττημένο πολεμικής αναμέτρησης, δήλωνε γεμάτος σουλτανική υπεροψία: «Δεν θέλω να συναντηθώ με τον Κυριάκο Μητσοτάκη ….Τα σύνορά μας δεν κλείνουν και δεν θα συζητήσουμε άλλο αυτό το θέμα... Δεν θέλω να βρεθώ στον ίδιο χώρο και να φωτογραφηθώ μαζί με εκείνον… Προσπάθησαν αρκετοί να με πείσουν, αλλά δεν τα κατάφεραν!»
Για να επανέλθει λίγα 24ωρα αργότερα με ύφος σουλτάνου προς βεζίρη: «Ο Μητσοτάκης πρέπει πρώτα να μάθει το Διεθνές Δίκαιο και να διαβάσει την Οικουμενική Διακήρυξη για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα».
Στις 11 Μαρτίου 2020 μάλιστα κατηγόρησε τους Έλληνες ότι είναι Ναζί επειδή «έκλεισαν τα σύνορά τους» εκφράζοντας την οργή του για την παταγώδη αποτυχία διάρρηξης των ελληνικών συνόρων στον Έβρο, κάτι που οι αυλικοί του θεωρούσαν «εύκολη υπόθεση». Τώρα αν η Τουρκία έκλεισε τα δικά της σύνορα προς την Συρία με ένα τείχος 781 χιλιομέτρων, αυτό φυσικά κατά Ερντογάν δεν σημαίνει ότι οι Τούρκοι είναι Ναζί…
Στις 16 Μαΐου 2022, μετά την επιτυχημένη ομιλία του πρώτου Έλληνα πρωθυπουργού που απευθύνθηκε στη Γερουσία και στη Βουλή των Αντιπροσώπων των Η.Π.Α. στην Ουάσιγκτον εν μέσω παρατεταμένων χειροκροτημάτων, ο Ρ. Τ. Ερντογάν ξεπέρασε κάθε όριο διπλωματικών κανόνων (ιδίως μεταξύ αρχηγών κρατών): «Από σήμερα, για εμένα δεν υπάρχει πια ο Μητσοτάκης. Δεν θα δεχθώ να συναντηθώ ποτέ μαζί του… Είχαμε συμφωνήσει μαζί του για το συμβούλιο στρατηγικής συνεργασίας, στο οποίο δεν θα συμμετέχω… Δεν θα συναντηθώ με τον Μητσοτάκη.. Η Ελλάδα έχει κτίσει 10 βάσεις… Εναντίον ποιας χώρας… Έκανε συστάσεις (σ.σ. στο Κογκρέσο των ΗΠΑ) για τη μη πώληση F-16 στην Τουρκία!»
Στις 17 Ιουνίου 2022 συνέχισε την ίδια τακτική: «Έχουμε πει ότι δεν θα ξανασυναντηθούμε μαζί τους αν δεν υπάρχει ένας τίμιος πολιτικός… έχουμε τελειώσει με τις συνεδριάσεις του Στρατηγικού Συμβουλίου Υψηλού Επιπέδου και δεν θα πραγματοποιήσουμε συνάντηση σε αυτό το επίπεδο … Δεν μπορεί να υπάρξει πιο ξεκάθαρη αντίδραση γι’ αυτό» καλώντας προκλητικά την Ελλάδα «να προσέχει από εδώ και πέρα».
Στις 28 Ιουνίου 2022 ο Ερντογάν, πριν από την άφιξη του στη Μαδρίτη για την Σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ, ξεκαθάρισε ότι δεν είχε καμία πρόθεση να συναντηθεί με τον Έλληνα πρωθυπουργό, λέγοντας ότι «αυτή η υπόθεση τελείωσε. Την κλείσαμε αυτή την πόρτα» καλώντας μάλιστα την Αθήνα «να συμμαζευτεί». Επί πλέον, κατά το επίσημο δείπνο φρόντισε να λάβει παράτυπα τον λόγο για να εξαπολύσει σφοδρή επίθεση στην Ελλάδα σαν την «πηγή κάθε κακού», αλλά ατύχησε γιατί ο (παρών) Έλληνας πρωθυπουργός, ζήτησε και έλαβε αμέσως μετά τον λόγο, καταστρέφοντας εντελώς το σόου Ερντογάν που ήταν βέβαιος πως θα έκανε μονόλογο χωρίς καμιά Ελληνική απάντηση.
Στις 10 Σεπτεμβρίου 2022, από το βήμα της 86ης Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης, ο Έλληνας πρωθυπουργός φρόντισε να στείλει ένα ξεκάθαρο μήνυμα στις καθημερινές, εμπρηστικές δηλώσεις σύσσωμου του ισλαμοφασιστικού καθεστώτος της Τουρκίας: «Στις απειλές της άλλης πλευράς του Αιγαίου, απαντά μόνο μία ελληνική λέξη: «ΟΧΙ», κύριε Ερντογάν. Τα νταηλίκια γιοκ με την Ελλάδα».
Στις 6 Οκτωβρίου 2022 ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν επανέλαβε για πολλοστή φορά, απευθυνόμενος φυσικά στην Ελλάδα, αυτή τη φορά από την Πράγα, πως «για όποιες χώρες ενοχλούν την Τουρκία η απάντηση είναι πως θα έρθουμε μια νύχτα ξαφνικά!».
Τον Ιανουάριο του 2023 ο Ρ. Τ. Ερντογάν απειλούσε την Ελλάδα με το γνωστό ύφος του προαγωγού που πουλάει προστασία: «Καθίστε φρόνιμα και δεν θα σας χτυπήσουμε με πυραύλους», δηλαδή αν δεν κάτσετε φρόνιμα θα σας χτυπήσουμε με πυραύλους!
Στις 20 Ιανουαρίου 2023, έξαλλος ο Ερντογάν με το άρθρο του έγκυρου Economist που τον χαρακτηρίζει «νταή που οδηγεί την Τουρκία στην δικτατορία», βρήκε μια ακόμα ευκαιρία να παραμορφώσει την αλήθεια: «Με τον εξοπλισμό των νησιών, κάνουν αντίθετα βήματα όσον αφορά τη Συνθήκη της Λωζάνης και άλλες συμφωνίες… οι Έλληνες ας φροντίσουν τους εαυτούς τους».
Τις πρώτες μέρες του Φεβρουαρίου 2023 δημοσιεύματα τουρκικών εφημερίδων εστιάζουν σε «Σχέδια διάλυσης της Τουρκίας από την Δύση» με την δημιουργία Κουρδικού κράτους και εκδίωξης των τουρκικών κατοχικών δυνάμεων από την Κύπρο.
Στις 6 Φεβρουαρίου 2023, δύο ισχυροί σεισμοί έπληξαν τη νότια Τουρκία, προκαλώντας τουλάχιστον 54.000 θανάτους και εκτεταμένες καταστροφές σε δέκα επαρχίες της Τουρκίας καθώς και στη βόρεια Συρία. Από την επομένη του φοβερού σεισμού (η Ελλάδα ήταν από τις πρώτες χώρες που απέστειλαν βοήθεια στους Τούρκους σεισμόπληκτους), άρχισε μια σταδιακή μείωση της έντασης, των εμπρηστικών επιθέσεων και των απειλών του τουρκικού καθεστώτος προς την Ελλάδα.
Κάπως έτσι, βρεθήκαμε τον Δεκέμβριο του 2023 μπροστά στο «Φίλε μου Κυριάκο» και στην ψυχολογικής σημασίας «Διακήρυξη των Αθηνών» με κούφια λόγια «φιλίας» και «συνεργασίας».
Συμπεράσματα: Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έχει αποδείξει κατ΄ επανάληψη ότι πάσχει από φαντασιώσεις αλλά δεν διστάζει να κάνει θεαματικές κολοτούμπες όπου το θεωρεί αναγκαίο προκειμένου να εξασφαλίσει την μακροημέρευση της εξουσίας και της «Φαμίλιας» του.
Η θεαματική αλλαγή πολιτικής απέναντι στην Αθήνα (ας ευχηθούμε σύντομα και απέναντι στην Κύπρο) επιβάλλεται πλέον από τα εκρηκτικά αδιέξοδα που δημιούργησε ο ίδιος προσωπικά σε εξαιρετικά σημαντικούς τομείς όπως:
- Η Τουρκική οικονομία βρίσκεται απέναντι στον κίνδυνο γενικευμένης κατάρρευσης με την εφαρμογή, για μεγάλη χρονική περίοδο, των περίεργων και θολών Erdoganomics (πληθωρισμός 70%, επιτόκια 9%). Σήμερα βέβαια με πληθωρισμό 70% τα επιτόκια εκτινάχθηκαν στο 40%, είναι όμως αργά. Η τουρκική οικονομία χρειάζεται επειγόντως μεγάλες επενδύσεις αλλά οι «φίλοι» Άραβες αγόρασαν όλες τις αξιόλογες επιχειρήσεις της τουρκικής οικονομίας και είναι απρόθυμοι να συνεχίσουν τις αγορές. Συνεπώς, οι μεγάλες επενδύσεις μπορούν να έλθουν μόνο από την «καταραμένη» Δύση. Η τουρκική οικονομία χρειάζεται επίσης μεγάλα τουριστικά έσοδα τα οποία μπορούν να έρθουν μόνο με απόλυτη ηρεμία στο Αιγαίο και σε ολόκληρη την Ανατολική Μεσόγειο.
- Η παροχή υπηρεσιών «προστασίας» (νταβατζηλίκι) σε Κύπρο, Συρία, Ιράκ, Λιβύη, Αζερμπαϊτζάν, Κατάρ, Σομαλία και Σουδάν προϋποθέτει υποχρεωτικά μια αντίστοιχη, υπαρκτή στρατιωτική και οικονομική δύναμη. Δυστυχώς στις σημερινές συνθήκες ξεθώριασαν και το ένα και το άλλο, παρά τις επιτυχίες της τουρκικής πολεμικής βιομηχανίας. Η τουρκική παροχή υπηρεσιών «προστασίας» έχει πάψει πλέον να είναι αξιόπιστη και ξεθωριάζει επικίνδυνα.
- Η καθημερινή πρακτική παραβίασης Ελληνικού εναέριου χώρου και οι υπερπτήσεις τουρκικών μαχητικών πάνω από Ελληνικά νησιά, σταδιακά δημιούργησαν σοβαρές αντιδράσεις όχι μόνο από την Ελλάδα, αλλά από Η.Π.Α., Ευρωπαϊκή Ένωση, ΝΑΤΟ, Αραβικές χώρες, Ισραήλ, ακόμα και την Ρωσία. Επί πλέον, η σημαντική αναβάθμιση της Ελληνικής αμυντικής δύναμης είχε σαν συνέπεια το ”κλείδωμα” των τουρκικών αεροσκαφών πριν ακόμα προλάβουν να εισέλθουν στον Ελληνικό εναέριο χώρο, καθιστώντας τις υπερπτήσεις και τις παραβιάσεις εντελώς άχρηστες!
- Το τίμημα της «διπλωματίας του ενός ανδρός» που επιβλήθηκε στην Τουρκία, είναι ασήκωτο για την τουρκική διπλωματία. Η πάλαι ποτέ πανίσχυρη τουρκική διπλωματία υποφέρει από το ύφος και τις μεταπτώσεις της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής, την πλήρη περιφρόνηση της διεθνούς έννομης τάξης και τις φαντασιώσεις ανασύστασης ενός χαλιφάτου ή μιας πεθαμένης αυτοκρατορίας.
- Ο φτηνός λαϊκισμός και ο έντονος φανατισμός αμόρφωτων πληθυσμών, μέσα και έξω από την Τουρκία με σημαία την θρησκεία, έχουν δημιουργήσει μια εντελώς αναξιόπιστη Τουρκία, απέναντι σε όλους τους μέχρι σήμερα συμμάχους της. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, η παρεμπόδιση της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ με αποτέλεσμα την υπογραφή διμερούς αμυντικής συμφωνίας Σουηδίας - ΗΠΑ (6 Δεκεμβρίου 2023) σαν πρώτο βήμα «εξουδετέρωσης» της τουρκικής κωλυσιεργίας.
- Οι συνεχείς, βασανιστικές προειδοποιήσεις ειδικών για ένα μεγάλο σεισμό στην Κωνσταντινούπολη των 17 εκ. κατοίκων, η οξύτητα της αντίθεσης με το Ισραήλ που κινδυνεύει να μετατραπεί από «λεκτική» σε «πρακτική» καθώς και ο τουρκικός φόβος ότι η Ελλάδα σε πιθανή αναταραχή στην Τουρκία θα προχωρήσει στην επέκταση των χωρικών της υδάτων στα 12 μίλια (κρίνουν εξ ιδίων τα αλλότρια), δημιουργούν ανησυχίες οι οποίες απαιτούν «μέτρα προστασίας».
Με βάση όλα τα παραπάνω, η θεαματική τουρκική αλλαγή πολιτικής απέναντι στην Ελλάδα (απομένει ακόμα η Κύπρος) δεν είναι ούτε ειλικρινής, ούτε σταθερή. Είναι απλά, συγκυριακά αναγκαστική.
Αμέσως μόλις αλλάξουν οι συνθήκες, με αποκλειστική και αυθαίρετη εκτίμηση ενός και μόνο ανθρώπου, θα επανέλθουμε στο κλίμα και στις συνθήκες της περιόδου 2020-2022.
Μέχρι τότε, καλό θα είναι να μην τρέφουμε αυταπάτες, να μην μετατρεπόμαστε σε χρήσιμους ηλίθιους και να συνεχίζουμε να ενισχύουμε εντατικά την αποτρεπτική μας δύναμη. Δυστυχώς είναι η μόνη γλώσσα που καταλαβαίνει καλά ο κατά το Γερμανικό Stern (26/1/2023) εμπρηστής και ταραχοποιός της γειτονιάς μας…
***
* Λεωνίδας Κουμάκης: Νομικός, Συγγραφέας, Αρθρογράφος-Αναλυτής, μέλος του International Hellenic Association. Το αυτοβιογραφικό, διαχρονικό βιβλίο του «Το Θαύμα-Μια πραγματική ιστορία», το οποίο αναφέρεται στην μεθοδική εξολόθρευση του Ελληνισμού της Κωνσταντινούπολης από το τουρκικό κράτος, υπάρχει εντελώς δωρεάν στην ηλεκτρονική βιβλιοθήκη του ΙΗΑ, τόσο στην Ελληνική όσο και στην Αγγλική γλώσσα.