«Είναι πολύ καυτερό», «Τα μακαρόνια μου ακούμπησαν τα λαχανικά» «Εδώ έπεσε πάρα πολύ κέτσαπ», «Η μπανάνα μου έχει ”μαυράκια”, δεν τη θέλω».
Σίγουρα όσοι μεγαλώνουμε ή φροντίζουμε παιδιά έχουμε ακούσει αυτά και ένα σωρό άλλα παράπονα και ιδιοτροπίες που σχετίζονται με το φαγητό.
Πρόκειται για ένα φαινόμενο που οι διατροφολόγοι που αναλαβμάνουν πιο νεαρούς ασθενείς αποκαλούν «επιλεκτική διατροφή». Που οφείλεται όμως; Στους γονείς, στον πολιτισμό; Μήπως είναι ζήτημα γενετικής; Και πώς θα το αντιμετωπίσουμε αν το παιδί μας αρνείται κατηγορηματικά να δοκιμάσει οτιδήποτε νέο φέρνουμε στο τραπέζι;
Τι ακριβώς είναι η επιλεκτική διατροφή
«Ως επιλεκτικούς ορίζουμε τους ανθρώπους που απορρίπτουν ορισμένα πράγματα με κριτήριο τη γεύση, την εμφάνιση ή τη μυρωδιάς τους», εξηγεί η Έλι Φρεντ, κλινική διαιτολόγος στο Παιδιατρικό Νοσοκομείο Νέας Ορλεάνης.
Ο διατροφολόγος Κέζαρ Σοζά, υποστηρίζει ότι το φαινόμενο οφείλεται στο γεγονός ότι το άτομο δεν εκτέθηκε από νωρίς σε μια ποικιλία τροφών και ιδιαίτερα σε ολόκληρα τρόφιμα όπως τα φρούτα, τα λαχανικά και οι διάφορες πηγές πρωτεϊνών.
Οι περισσότεροι «επιλεκτικοί» υποθέτουν ότι οι καινούργιες τροφές που τους προτείνουν οι δικοί τους άνθρωποι δεν θα τους αρέσουν και δεν είναι ανοιχτοί στο να δοκιμάσουν διαφορετικούς τύπους φαγητών. Και ενώ ξεκινούν από την παιδική ηλικία, όλα αυτά τα μοτίβα συμπεριφοράς και διατροφής υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να συντροφεύσουν το άτομο και στην ενήλικη ζωή.
Και δυστυχώς, σύμφωνα με τον Σοζά, το φαινόμενο της επιλεκτικής διατροφής λαμβάνει ακόμα μεγαλύτερες διαστάσεις, λόγω της αφθονίας των εξαιρετικά επεξεργασμένων τροφίμων που διατίθενται στην αγορά. Ακόμη, ορισμένοι γονείς, ιδίως τα άτομα πιο νεαρής ηλικίας δεν καταναλώνουν και οι ίδιοι μια μεγάλη ποικιλία θρεπτικών τροφών. Επομένως, πώς θα εντάξουν τα μικρά τους σε αυτή τη φιλοσοφία;
Για τις «παραξενιές» φταίει και το γεγονός ότι επειδή τους έχουμε αδυναμία, προσφέρουμε από πολύ νωρίς στα παιδιά μας πρόχειρο φαγητό και ζαχαρούχα ή αλμυρά σνακ. Ωστόσο, όσο πιο νεαρό είναι το άτομο, τόσο πιο εύκολα εθίζεται στα εν λόγω τρόφιμα.
Συν τοις άλλοις, αλλεργικά σοκ και κακές εμπειρίες από το παρελθόν που συνδέονται με ένα φαγητό επίσης ενδέχεται να αποθαρρύνουν το παιδί από το να δοκιμάσει νέες συνταγές. Φυσικά και τα δικά μας σχόλια ή το αν για παράδειγμα υπενθυμίζουμε διαρκώς στο παιδί μας πόσο μισούσαμε κι εμείς ως παιδιά να τρώμε συγκεκριμένα τρόφιμα, αυτό επίσης υπάρχει πιθανότητα να το ωθήσουν στο να τα αποφεύγει.
Γιατί μερικά παιδιά είναι πιο επιλεκτικά από άλλα
Οι περισσότεροι ειδικοί συμφωνούν πως τα περισσότερα παιδιά παρουσιάζουν ιδιαιτερότητες σε κάποια περίοδο της ζωής τους. Το ότι δεν δέχονται αυτά που τους προτείνουμε ενδέχεται να οφείλεται και στο γεγονός ότι το αντιλαμβάνονται ως μια μορφή ελέγχου. Ακόμη, τις επιλογές τους επηρεάζουν και οι συνήθειες των συνομηλίκων τους.
Σε όλα αυτά μπορεί να προστεθεί και το γεγονός ότι καθώς δεν γνωρίζουν από θερμίδες και συμπτώματα όπως το ζάχαρο ή η υψηλή αρτηριακή πίεση, τα παιδιά είναι πολύ πιο ευάλωτα απέναντι στις λιγούρες και τις γλυκές ή αλμυρές λιχουδιές.
Μπορεί η «επιλεκτική διατροφή» να μαρτυρά κάτι πιο ύπουλο;
Η επιλεκτική διατροφή συχνά σχετίζεται με τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα παιδιά ως προς τη ρύθμιση των συναισθημάτων τους αλλά και με ορισμένες νευροαισθητηριακές διαταραχές, όπως ο αυτισμός, οι ιδεοψυχαναγκαστικές διαταραχές και η διάσπαση προσοχής ή αλλιώς ΔΕΠΥ.
Επομένως εάν το παιδί εμφανίσει σοβαρή ακαμψία στις διατροφικές του συνήθειες και σημαντική μείωση του βάρους του, ίσως ήρθε η ώρα να μιλήσουμε με έναν παιδίατρο. Στα συμπτώματα που θα πρέπει να μας ανησυχήσουν συμπεριλαμβάνετια και η δυσκοιλιότητα, το κοιλιακό άλγος ή το φαινόμενο το παιδί να αισθάνεται πάντα χορτάτο.
Πώς θα βοηθήσουμε τα παιδιά να ξεπεράσουν την υπερβολική επιλεκτικότητα και να εξερευνήσουν τα γευστικά τους όρια
Εξακολουθούμε να παροτρύνουμε το παιδί να δοκιμάσει τις τροφές που αρνείται κατηγορηματικά να βάλει στο στόμα του
Μπορεί να χρειαστούν κατά μέσο όρο 6, 15 έως και 100 δοκιμές μέχρι το παιδί εκφράσει την επιθυμία του για ένα νέο φαγητό που του προτείνουμε. Επομένως, ας μην τα παρατήσουμε τόσο εύκολα.
Βάζουμε μια μικρή μερίδα λαχανικών στο πιάτο του παιδιού, ανεξάρτητα από το εάν το παιδί τα τρώει ή όχι. Στόχος μας είναι να εκθέτουμε τα μικρά μας στα λαχανικά μέχρι να εξοικειωθούν με αυτά.
Αν αρνηθούν τα φρούτα, τα όσπρια ή τα λαχανικά, «τιμωρούμε» τα παιδιά μη προσφέροντάς τους ανθυγιεινά σνακ
Αποφεύγουμε να δίνουμε στα παιδιά μας αλμυρά ή γλυκά σνακ από τη στιγμή που αρνείται να ενδώσει στα υγιεινά σπιτικά γεύματα, καθώς η πρόσβαση στις λιχουδιές του σούπερ μάρκτ τα ενθαρρύνει να συνεχίσουν την «επιλεκτική» διατροφική συμπεριφορά.
Τρώμε εμείς πρώτοι
Τα παιδιά μας ενδέχεται να ξεχυθούν στους νέους διατροφικούς δρόμους που τους υποδεικνύουμε εάν έχουν συνοδοιπόρο τους έναν γονέα που ο ίδιος πρώτος ακολουθεί μια υγιεινή διατροφή και είναι ανοιχτός στο να δοκιμάζει νέα πράγματα.
Εάν όλα τα άλλα αποτύχουν, η συνεργασία με έναν διαιτολόγο ή ίσως έναν εργοθεραπευτή ή λογοπαθολόγο είναι πάντοτε μια καλή ιδέα
Εάν εμείς οι ίδιοι ακολουθούμε μια θρεπτική και ισορροπημένη διατροφή και έχουμε εκθέσει το παιδί μας σε μια ποικιλία τροφών, αλλά εξακολουθούμε να μην βλέπουμε πρόοδο στη διατροφική συμπεριφορά του, η συνεργασία με έναν επαγγελματία, μπορεί να μας φανεί τρομερά χρήσιμη.
(Με πληροφορίες από Yahoo) .