Πιο κοντά στο Ισραήλ

Η ένταση στις ρωσο-τουρκικές σχέσεις θα επηρεάσει και την πορεία των διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό. Αναστασιάδης και Ακιντζί έχουν δώσει δείγματα γραφής και αποδεικνύουν σε κάθε ευκαιρία πως επιθυμούν μια βιώσιμη λύση. Ωστόσο ο ρόλος της τουρκικής ηγεσίας αναμένεται να αποβεί καθοριστικός και να δημιουργήσει νέα προβλήματα στη διαδικασία, μεταφέροντας τα «απόνερα» της πίεσης που δέχεται η Άγκυρα αυτή την περίοδο στη Συρία. Είναι σημαντικό πως μεγάλο μέρος του τουρκικού επιχειρηματικού κόσμου επιδιώκει λύση στο Κυπριακό, λύση που θα απελευθερώνει δυνάμεις στο νησί και θα δημιουργεί ένα περιβάλλον ευνοϊκό για επενδύσεις μεγάλης κλίμακας και για το βόρειο τμήμα, από το ζήτημα της υδροδότησης μέχρι την πλήρη τουριστική ανάπτυξή του.
ASSOCIATED PRESS

Η επίσημη επίσκεψη του Πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα στο Ισραήλ πραγματοποιήθηκε σε μια περίοδο έντονης αναταραχής στην περιοχή της Μέσης Ανατολής, αλλά κυρίως εν μέσω της κρίσης στις σχέσεις Τουρκίας και Ρωσίας που προκάλεσε η Άγκυρα με την κατάρριψη ρωσικού πολεμικού αεροσκάφους. Οι συνέπειες αυτού του «περιστατικού» δεν είναι ακόμη ξεκάθαρες, ωστόσο ενδέχεται να επηρεάσουν ολόκληρο τον στρατηγικό σχεδιασμό στην εξωτερική πολιτική της Ελλάδας.

Το πρώτο στοιχείο που αξίζει να κρατήσουμε είναι πως η ένταση στις ρωσο-τουρκικές σχέσεις επηρεάζει άμεσα και σε πολύ σημαντικό βαθμό τις ευρύτερες σχέσεις της Ελλάδας και με τις δύο χώρες. Για τη μεν Ρωσία «παγώνει» ο αγωγός φυσικού αερίου που θα συνέδεε τα τρία κράτη και στον οποίο είχε επενδύσει ιδιαίτερα η ελληνική πλευρά ήδη από τον Ιανουάριο στο πλαίσιο της αναθέρμανσης των σχέσεων με τη Μόσχα. Για τις διμερείς σχέσεις με την Τουρκία, η ένταση που δημιουργείται με τους Ρώσους και η πίεση που ενδέχεται να λάβει ο Ερντογάν ευρύτερα σε διεθνές επίπεδο θα επηρεάσει άμεσα και σημαντικά τις προσπάθειες που καταβάλλονται από την ελληνική κυβέρνηση στο προσφυγικό ζήτημα με στόχο να φέρει την Άγκυρα εγγύτερα στις επιδιώξεις των Ευρωπαίων εταίρων και της κυβέρνησης. Είναι αρκετά πιθανό η Τουρκία να αποδυναμώσει πλήρως τους ελεγκτικούς της μηχανισμούς στα παράλια και να μεταφέρει για ακόμη μια φορά το βάρος στην ευρωπαϊκή πλευρά, αρνούμενη να συνεισφέρει στα συμφωνηθέντα ή προκαλώντας συνεχώς ζητήματα διμερούς συνεργασίας με την Ελλάδα.

Ο ενεργειακός επανασχεδιασμός είναι απαραίτητος, με το Ισραήλ και την Κύπρο να αποτελούν τους βασικούς πυλώνες για την συνεργασία και την διαφοροποίηση των πηγών παροχής ενέργειας.

Το δεύτερο στοιχείο που παρουσιάζει εξίσου μεγάλο ενδιαφέρον είναι πως η ένταση στις ρωσο-τουρκικές σχέσεις θα επηρεάσει και την πορεία των διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό. Αναστασιάδης και Ακιντζί έχουν δώσει δείγματα γραφής και αποδεικνύουν σε κάθε ευκαιρία πως επιθυμούν μια βιώσιμη λύση. Ωστόσο ο ρόλος της τουρκικής ηγεσίας αναμένεται να αποβεί καθοριστικός και να δημιουργήσει νέα προβλήματα στη διαδικασία, μεταφέροντας τα «απόνερα» της πίεσης που δέχεται η Άγκυρα αυτή την περίοδο στη Συρία. Ωστόσο, είναι σημαντικό πως μεγάλο μέρος του τουρκικού επιχειρηματικού κόσμου επιδιώκει λύση στο Κυπριακό, λύση που θα απελευθερώνει δυνάμεις στο νησί και θα δημιουργεί ένα περιβάλλον ευνοϊκό για επενδύσεις μεγάλης κλίμακας και για το βόρειο τμήμα, από το ζήτημα της υδροδότησης μέχρι την πλήρη τουριστική ανάπτυξή του.

Με βάση τα παραπάνω δύο στοιχεία η επίσκεψη του Έλληνα Πρωθυπουργού ήρθε την κατάλληλη στιγμή. Ο ενεργειακός επανασχεδιασμός είναι απαραίτητος, με το Ισραήλ και την Κύπρο να αποτελούν τους βασικούς πυλώνες για την συνεργασία και την διαφοροποίηση των πηγών παροχής ενέργειας. Μολονότι το εγχείρημα της τριμερούς συνεργασίας Ρωσίας-Τουρκίας-Ελλάδας θα είχε χαμηλότερο κόστος και πιο περιορισμένα ζητήματα ασφαλείας, μεσοπρόθεσμα θα ήταν εξαρτημένο από εξωγενείς παράγοντες που σχετίζονται κυρίως με τον ευαίσθητο ρόλο που διαδραματίζει η Τουρκία τόσο στη Συρία, όσο και στο Κουρδικό ζήτημα. Κατά συνέπεια η στροφή προς το Ισραήλ είναι χρονικά και στρατηγικά απαραίτητη για την Ελλάδα, αλλά και για το Ισραήλ που βλέπει τα ανατολικά ενεργειακά μονοπάτια να δυσχεραίνουν και να αυξάνεται το κόστος μεταφοράς και ασφάλειας. Η ΕΕ θέλει να αυξήσει τις πηγές παροχής ενέργειας και το Ισραήλ, σε συνεργασία με Κύπρο και σταθμό την Ελλάδα, αποτελεί μια αξιόπιστη λύση.

Δημοφιλή