Ο δείκτης τιμών καταναλωτή υποχώρησε τον Αύγουστο στο 2,9%, φέρνοντας μια πρώτη αίσθηση σταθερότητας. Όμως, την ίδια στιγμή, τα ενοίκια καλπάζουν με αύξηση 10,9% σε ετήσια βάση, αποκαλύπτοντας το βαθύτερο πρόβλημα: μπορεί ο γενικός πληθωρισμός να αποκλιμακώνεται, αλλά το κόστος στέγασης παραμένει βαρύ και ασφυκτικό για χιλιάδες νοικοκυριά.
Το βάρος στα νοικοκυριά
Περίπου το 1 στα 3 νοικοκυριά ζει σε ενοικιαζόμενη κατοικία. Για πολλούς, ειδικά χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος, το ενοίκιο απορροφά πάνω από το 30% — σε ορισμένες περιπτώσεις και το μισό — του μηνιαίου εισοδήματος. Αυτό σημαίνει λιγότερα χρήματα για τρόφιμα, φάρμακα, εκπαίδευση. Με άλλα λόγια, ο οικογενειακός προϋπολογισμός “σκάει” όχι στο σούπερ μάρκετ, αλλά στο ενοίκιο.
Σε μηνιαία βάση, ο γενικός δείκτης τιμών καταναλωτή παρουσίασε αύξηση 0,1%, έναντι αύξησης 0,3% κατά την αντίστοιχη σύγκριση του προηγούμενου έτους.
Τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ δείχνουν ότι οι τιμές των τροφίμων αυξήθηκαν κατά 2,2% σε ετήσια βάση, με τις σοκολάτες να ανατιμώνται κατά 23,2%, τον καφέ κατά 18,5%, τα φρούτα κατά 11,6% και τα κρέατα κατά 7,5%, την ώρα που οι τιμές του ελαιολάδου υποχώρησαν κατά 33,2%.
Οι τιμές στην κατηγορία στέγαση αυξήθηκαν κατά 3,7%, με τα ενοίκια να αυξάνονται κατά 10,9% αλλά το πετρέλαιο θέρμανσης να είναι κατά 12,9% φθηνότερο σε σχέση με πέρυσι.
Η αγορά ακινήτων τραβάει την ανηφόρα
Οι τιμές πώλησης ακινήτων σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη συνεχίζουν ανοδικά, με ετήσια αύξηση 5% έως 10%. Το αποτέλεσμα είναι ένας φαύλος κύκλος: ακριβότερα ακίνητα σημαίνουν και ακριβότερα ενοίκια, οδηγώντας τη στέγαση από οικονομικό πρόβλημα σε κοινωνικό και πολιτικό αγκάθι.
Μια ψευδαίσθηση σταθερότητας
Η μείωση του πληθωρισμού είναι αναμφίβολα θετική, αλλά δεν αγγίζει το μείζον ζήτημα: τη στέγαση. Όταν οι μισθοί αυξάνονται ελάχιστα ή καθόλου, η αποκλιμάκωση του γενικού δείκτη δεν φτάνει ποτέ στην τσέπη των ενοικιαστών. Αντίθετα, βλέπουμε μια “διπλή ταχύτητα”: τρόφιμα και καύσιμα παίρνουν ανάσα, αλλά η στέγη τραβάει το χαλί κάτω από τα πόδια της κοινωνίας.
Το συμπέρασμα
Ο πληθωρισμός μπορεί να πέφτει, αλλά για τα νοικοκυριά που πληρώνουν ενοίκιο η πραγματικότητα είναι αμείλικτη: τα έξοδα στέγασης τρώνε το μεγαλύτερο κομμάτι του εισοδήματος. Κι όσο δεν υπάρχει μια ουσιαστική πολιτική για τη στέγαση, η “επιτυχία” του χαμηλότερου πληθωρισμού παραμένει λογιστική. Στην καθημερινότητα, ο μόνος που κερδίζει είναι ο ιδιοκτήτης.
