Ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κυριάκος Πιερρακάκης πρόσφατα είπε:
″Τα πρωτογενή πλεονάσματα και η μείωση του Δημοσίου χρέους δεν είναι επιλογές αλλά κανόνες.”
″Η ενεργοποίηση της Εθνικής ρήτρας διαφυγής συνιστά στρατηγική επιτυχία της χώρας.”
Ο εν λόγω Υπουργός ήταν αναμφισβήτητα πολύ καλός στο υπουργείο ψηφιακής διακυβέρνησης. Αλλά αυτό δεν σημαίνει κατ’ ανάγκη ότι θα είναι το ίδιο καλός σε οποιαδήποτε άλλο υπουργείο. Αυτά που είπε πιό πάνω δείχνουν του λόγου το αληθές.
Κατ’ αρχάς .. μισόλογα! Δεν διευκρινίζει κατά πόσο τα πρωτογενή πλεονάσματα υπερκαλύπτουν τους τόκους του δημοσίου χρέους και άρα συμβάλουν στην μείωσή του. Επίσης δεν προσδιορίζει εάν αναφέρεται στο συνολικό Δημόσιο χρέος ή στο Εξωτερικό Δημόσιο χρέος που έχει βαρύτερη σημασία.
Ουσιαστικότερα όμως, παραγνωρίζει ότι όλα είναι επιλογές ακόμη και οι κανόνες. Με άλλα λόγια, του διαφεύγει η βασικότερη αρχή της οικονομικής επιστήμης: ”το κόστος ευκαιρίας”. Δηλαδή, ό,τι γίνεται με κάποια δαπάνη αποκλείει το άλλο που θα μπορούσε να γίνει εναλλακτικά. Οπότε όλες οι επιλογές (ακόμη και οι κανόνες) πρέπει να αξιολογούνται και να επιλέγεται η βέλτιστη.
Συνεπώς, γιατί κ. Πιερρακάκη πρέπει το πρωτογενές πλεόνασμα να υπερβαίνει τους τόκους; Και γιατί το υπερβαίνων ποσό πρέπει να διοχετεύεται αναγκαστικά (κατα κανόνα) προς την μείωση του Εξωτερικού χρέους; Αξιολογήσατε τις εναλλακτικες χρήσεις αυτού του ποσού; Συγκεκριμένα, το κόστος ευκαιρίας του;
Για παράδειγμα, γιατί το υπερβαίνων πρωτογενές πλεόνασμα να μην δώσει ίσες ευκαιρίες σε επιχειρηματίες στον χώρο της μεταποίησης για θεμελιώδη ανάπτυξη; Έχετε εξηγήσει γιατί οι επιλογές σας είναι βέλτιστες;
Και όλα αυτά υπό το φως του αυξανόμενου «μαξιλαριού» και του γεγονότος ότι οι φρόνιμες και βέλτιστες δαπάνες αναγνωρίζονται και εκτιμούνται δεόντως ακόμη και από τους ίδιους τους δανειστές.
Μήπως όμως αποτελεί εξαίρεση ο κ. Πιερρακάκης; Δυστυχώς όχι και θα αναφέρω ως χαρακτηρικό παράδειγμα την κατανομή των κονδυλίων της ΕΕ για επενδύσεις στην χώρα μας. Ποτέ δεν δημοσιεύθηκε ένας κατάλογος των υποψηφίων έργων (επιλογών) με σειρά προτεραιότητας ανάλογα με την προσδοκόμενη αποδοσή των, και προυπολογισμός χρηματοδότησης από το βέλτιστο έργο προς τα κάτω έως εκεί που φθάνουν τα χρήματα. Επομένως, τα κριτήρια επιλογής ήταν πολιτικά.
Τέλος, το να παίρνεις δημοσιονομικό χώρο απο την ρήτρα διαφυγής, δεν σημαίνει οτι δεν δανείζεσαι και δεν χρωστάς περισσότερα όταν τον εκμεταλλεύεσαι. Συνεπώς, που είναι η στρατηγική επιτυχία της χώρας μας όταν της δίνεται ανθεκτικότερο σχοινί για να κρεμαστεί; Βεβαίως η αμυντική θωράκιση της χώρας μας είναι άμεση και αναγκαία και η ρήτρα διαφυγής χρήσιμη. Αλλά και τότε είναι προτιμότερο να αποφεύγουμε τους διθυράμβους και δι’ αυτών την παραπλάνηση.
