Το φετινό περιστατικό στην Αχαΐα και το πολύ πρόσφατο στη Κίνα, μας αναγκάζει να βρούμε και να δημοσιεύσουμε τα όποια διαθέσιμα στοιχεία για τις γέφυρες στην Ελλάδα, που αφορά πάνω απ’όλα, την ασφάλεια των πολιτών. Στο πρώτο κεφάλαιο αναζητήσαμε αριθμούς. Πόσες γέφυρες υπάρχουν στην χώρα; Και πόσες, ειδικότερα, στην μεγαλύτερη Περιφέρεια, την Αττική; Η απάντηση είναι σοκαριστική. Και απόλυτα «ελληνική». Ξέρουμε κατ’ εκτίμηση, αλλά όχι με ακρίβεια. Δεν υπάρχει ακόμη επίσημος “τελικός” αριθμός δημοσιευμένος.
Γιατί δεν υπάρχει “απόλυτος” αριθμός; Το κράτος υλοποιεί το Εθνικό Μητρώο Γεφυρών μέσα από το «Εθνικό Σύστημα Εποπτείας Γεφυρών», ώστε να καταγραφούν όλες οι γέφυρες και να βγαίνει ακριβής απογραφή. Ως έργο βρίσκεται σε φάση υλοποίησης/τροποποίησης και δεν έχει δοθεί δημοσίως πλήρης τελική καταμέτρηση. Πιo συγκεκριμένα:
Έναρξη έργου: 03/03/2025 Λήξη έργου: 02/11/2025
Γεωγραφική Περιοχή: Όλη η Ελλάδα
Φορέας Ευθύνης: ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΨΗΦΙΑΚΗΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ
Φορέας Υλοποίησης: ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ Μ.Α.Ε.
Προϋπολογισμός Ταμείου: 400.200 €
Συνολικός Προϋπολογισμός: 496.248 €
Άρα λογικά πρέπει να είμαστε κοντά στον ακριβή αριθμό των γεφυρών. Προς το παρόν, οι καλύτερες δημόσιες εκτιμήσεις δείχνουν:
6.000 οδικές γέφυρες που περνούν οχήματα (με άνοιγμα >6 μ.). 3.000 σε αυτοκινητοδρόμους και >3.000 στο παλιό εθνικό/επαρχιακό δίκτυο. Πρόκειται για εκτίμηση που έχει διατυπωθεί δημόσια από περιφερειακούς φορείς με αναφορά σε εθνικά στοιχεία.
17.000 γέφυρες συνολικά στη χώρα (δρόμου + σιδηροδρομικές, πιθανώς και κάποιες πεζογέφυρες), σύμφωνα με μελέτες που επικαλούνται ο ΣΠΜΕ/διαΝΕΟσις και επαναλαμβάνονται σε πλήθος δημοσιευμάτων. Αυτός ο αριθμός δεν είναι μόνο για οδικές.
ΑΤΤΙΚΗ
Πόσες οδικές γέφυρες έχει η Αττική; Τεκμηριωμένο «ελάχιστο»: τουλάχιστον 254 απ’όπου περνούν οχήματα, αλλά ο πραγματικός αριθμός είναι υψηλότερος
Τι γνωρίζουμε με βεβαιότητα (χωρίς διπλομετρήσεις):
- Αττική Οδός: 100 οδικές άνω διαβάσεις + 25 κάτω διαβάσεις + 21 γέφυρες ρεμάτων = 146 οχηματοφόρες γέφυρες/τεχνικά στο δίκτυό της.
- Γέφυρες αρμοδιότητας Περιφέρειας Αττικής: Έγιναν βασικές επιθεωρήσεις σε 108 τεχνικά (άνω/κάτω διαβάσεις, οδικές γέφυρες) και συγκροτήθηκε μητρώο· πρόκειται για ξεχωριστό «καλάθι» από την Αττική Οδό.
Άλλα στοιχεία που «ανεβάζουν» τον πραγματικό αριθμό:
- Ολυμπία Οδός (Α8) και ΑΘΗΕ (Νέα Οδός) έχουν πρόσθετες γέφυρες μέσα στα διοικητικά όρια της Αττικής, αλλά δεν υπάρχει δημόσια ανάλυση/σπάσιμο ανά Περιφέρεια. Άρα δεν τις προσμετράμε στο «254», όμως πρέπει να συνυπολογιστούν για το πραγματικό σύνολο.
- Θεσμικά, όπως γράφουμε ανωτέρω, το Εθνικό Σύστημα Εποπτείας Γεφυρών (Εθνικό Μητρώο) βρίσκεται σε εξέλιξη. Αναμένουμε το πότε θα δημοσιευθούν πλήρη στοιχεία.
- Το 2025 μεταφέρθηκαν στην Περιφέρεια αρμοδιότητες για 108 «αδέσποτες» γέφυρες στην Αττική, γεγονός που δείχνει ότι η καταγραφή/ιδιοκτησία ακόμη τακτοποιείται.
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Από τις 3 Νοεμβρίου 2025, η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας ξεκίνησε επίσημη απογραφή και τεχνική αξιολόγηση όλων των γεφυρών της, ώστε να ενταχθούν στο Εθνικό Μητρώο Γεφυρών. Μέχρι να ολοκληρωθεί, δεν υπάρχει αριθμός «τελικός» ανά Π.Ε. (όπως Θεσσαλονίκης). Τι ξέρουμε σήμερα (τεκμηριωμένα):
- Η ΠΚΜ εγκατέστησε συστήματα μόνιμης παρακολούθησης σε 16 σημεία και «τρέχει» την καταγραφή σε οδικό και σιδηροδρομικό δίκτυο της Κεντρικής Μακεδονίας (μέρος των οποίων στη Θεσσαλονίκη). Αυτό αποδεικνύει την εξέλιξη του καταλόγου, αλλά όχι το συνολικό πλήθος.
- Ο Δήμος Θεσσαλονίκης δηλώνει αρμοδιότητα ελέγχου/συντήρησης για γέφυρες & πεζογέφυρες στο δημοτικό οδικό δίκτυο, αλλά δεν δημοσιεύει αριθμό.
ΑΝ.ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ – ΘΡΑΚΗ
Σε αυτή την χρονική στιγμή, δεν υπάρχει ανοιχτά διαθέσιμος συνολικός αριθμός οδικών γεφυρών της ΠΑΜΘ. Η Περιφέρεια «τρέχει» καταγραφή στο Εθνικό Μητρώο Γεφυρών και εντάσσεται στο εθνικό σύστημα εποπτείας. Ως σαφώς τεκμηριωμένο υποσύνολο, έχουν ονομαστικά προτεραιοποιηθεί 20 γέφυρες για αισθητήρες/real-time monitoring.
ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ
Τι ξέρουμε με βεβαιότητα για τις εκεί γέφυρες, αν και στην ουσία δεν ξέρουμε, όχι πολλά, αλλά ίσως και… τίποτα!
- Σε εξέλιξη η απογραφή στην ΠΔΜ: Η Περιφέρεια έχει επίσημα δρομολογήσει Μητρώο Γεφυρών για το εθνικό και επαρχιακό δίκτυο της Δυτικής Μακεδονίας.
- Συμβάσεις “Έξυπνων Γεφυρών”: Υπάρχει εκτελεστική σύμβαση ΤΕΕ για το υποέργο «Θεσσαλίας, Δυτικής Μακεδονίας & Νοτίου Αιγαίου», στο πλαίσιο του εθνικού προγράμματος.
- Αριθμός υποσυνόλου – 16 γέφυρες: Δημοσιευμένη ονομαστική λίστα για τη Δυτική Μακεδονία αναφέρει 16 γέφυρες που καλωδιώνονται με αισθητήρες (ενδεικτικά: γέφυρες στον Αλιάκμονα, Ρύμνιο, κόμβους Κοζάνης–Φλώρινας κ.ά.). Πρόκειται για υποσύνολο και όχι για το σύνολο των οδικών γεφυρών της Περιφέρειας.
ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ
Πόσες οδικές γέφυρες έχει η Περιφέρεια Πελοποννήσου; Τεκμηριωμένο «ελάχιστο»: 341 γέφυρες (μήκος >6 μ.) στο εθνικό & επαρχιακό οδικό δίκτυο. Πιό συγκεκριμένα, στις 18 Απριλίου 2022 ολοκληρώθηκε και διαβιβάστηκε στην Περιφέρεια το μητρώο γεφυρών που εκπόνησε το ΤΕΕ. Με βάση αυτό, καταγράφηκαν 341 οδικές γέφυρες με άνοιγμα πάνω από 6 μέτρα στο εθνικό και επαρχιακό οδικό της Πελοποννήσου.
Ανά Περιφερειακή Ενότητα (Π.Ε.)
- Αργολίδα: 82
- Αρκαδία: 59
- Κορινθία: 44
- Λακωνία: 79
- Μεσσηνία: 77
ΔΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ
Σήμερα το ακριβές “πόσες” γέφυρες για τη Δυτική Ελλάδα, δεν έχει δημοσιευθεί επίσημα. Τεκμηριωμένο ελάχιστο για το ρεπορτάζ: 20 γέφυρες ήδη ενταγμένες σε μόνιμη παρακολούθηση (smart), ενώ η ευρεία απογραφή όλων των οδικών γεφυρών (>6 μ.) είναι σε εξέλιξη.
ΗΠΕΙΡΟΣ
Η Ήπειρος έχει πυκνό δίκτυο οδικών γεφυρών (εθνικό, επαρχιακό, αυτοκινητόδρομοι όπως η Εγνατία), όμως η ακριβής απογραφή «όσων φέρουν οχήματα» θα προκύψει όταν ολοκληρωθεί και δημοσιοποιηθεί το Εθνικό Μητρώο Γεφυρών.
ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ
Στις 26 Αυγούστου 2025 η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας ανακοίνωσε ονομαστικά 21 σημεία (οδικές γέφυρες σε Βοιωτία, Εύβοια, Φθιώτιδα, Φωκίδα, Ευρυτανία) όπου εγκαθίσταται RT-SHM. Αυτό είναι το υποσύνολο, γιατί ο συνολικός αριθμός οδικών γεφυρών θα προκύψει από το Εθνικό Μητρώο Γεφυρών όταν δημοσιευθούν τα πλήρη στοιχεία. Προς το,παρόν, πιό αναλυτικά, ξέρουμε με βεβαιότητα τα εξής:
- 21 “έξυπνες” γέφυρες: επίσημη λίστα της Περιφέρειας (π.χ. Βασιλικό–Λήλας, Καστέλλα–Μεσσάπιος, Κηρίνθου–Νηλέας, Οξύλιθος–Μανικιάτης, Σπερχειός, Δελφών, Τατάρνα κ.ά.).
- Κλίμακα εξοπλισμού: η σύμβαση του ΤΕΕ για το υποέργο «Έξυπνες Γέφυρες… Πελοποννήσου, Στερεάς Ελλάδας κ.ά.» προβλέπει για τη Στερεά 42 καταγραφικούς σταθμούς, 252 μετρητές παραμόρφωσης, 42 επιταχυνσιόμετρα και έως 10 αισθητήρες στάθμης υδάτων που τροφοδοτούν ενιαία πλατφόρμα. (Δείκτης μεγέθους, όχι συνολική καταμέτρηση γεφυρών)
ΚΡΗΤΗ
Πόσες οδικές γέφυρες έχει η Περιφέρεια Κρήτης; Ούτε και εδώ έχουμε ακριβή απάντηση του δεδομένου ότι δεν έχει δημοσιευτεί ακόμη πλήρης, επίσημη καταμέτρηση. Η απογραφή τρέχει κεντρικά μέσω του Εθνικού Μητρώου Γεφυρών/Εθνικού Συστήματος Εποπτείας Γεφυρών. Όταν ανοίξουν τα συγκεντρωτικά δεδομένα ανά Περιφέρεια θα υπάρξει ακριβής αριθμός για την Κρήτη. Δεν παύει, όμως, να ξέρουμε μερικά πολύ χρήσιμα στοιχεία
- 18 «έξυπνες» γέφυρες ήδη επιλεγμένες για RT-SHM στην Κρήτη (πρώτη φάση εγκαταστάσεων). Ενδεικτικά: Ταυρωνίτης, χαραδρογέφυρες Ρεθύμνου, Αράδαινας, Παλαιόκαστρου, Παντάνασσας, Γιόφυρου, Καρτερού, Χαμεζίου κ.ά.
- Η Περιφέρεια αναφέρει ότι οι 18 θα γίνουν 27 με επέκταση της σύμβασης, με κατανομή 11 στον ΒΟΑΚ και 7 στο επαρχιακό δίκτυο (Πόμπια, Αναποδάρης, Πέραμα, Ροδάκινο, Πλεμενιανά, Καλλιθέρα, Αράδαινα).
- Σε επίσημο έγγραφο της Π.Κ. ορίζεται ότι μέγιστος αριθμός γεφυρών που μπορεί να προτείνει η Κρήτη στο πρόγραμμα είναι 36 (όριο προτάσεων του έργου «Έξυπνες Γέφυρες», όχι σύνολο γεφυρών στην Κρήτη).
- Παράλληλα «τρέχουν» επισκευές σε 11 γέφυρες του ΒΟΑΚ (Ηρακλείου–Ρεθύμνου), ένδειξη του μεγέθους του αποθέματος τεχνικών – αλλά και αυτό είναι υποσύνολο.
