Το ήρεμο ξημέρωμα της Δευτέρας 23ης Ιουλίου 2018 δεν προμήνυε με τίποτα την καταστροφή που θα ακολουθούσε στο Μάτι. Το ρολόι κάμερας ασφαλείας δείχνει 16:46, όταν καταγράφει το ξεκίνημα της φωτιάς στο Νταού Πεντέλης. Στην περιοχή πνέουν ισχυροί άνεμοι, με ριπές άνω των 100 χιλιομέτρων την ώρα, και η φωτιά εξαπλώνεται ταχύτατα κατακαίγοντας τα πάντα στο πέρασμά της. Φλόγες κατεβαίνουν αστραπιαία από τις πλαγιές του Πεντελικού Όρους και κατευθύνονται προς το παραλιακό μέτωπο. Η φωτιά περνάει τη Λεωφόρο Μαραθώνος και εξαπλώνεται στον Νέο Βουτζά, τη Ραφήνα, το Μάτι και το Κόκκινο Λιμανάκι. Ο εφιάλτης έχει μόλις ξεκινήσει.

Κάτοικοι και παραθεριστές προσπαθούν να σωθούν με κάθε τρόπο αλλά είναι αβοήθητοι. Άλλοι εγκλωβίζονται και καίγονται ζωντανοί στα σπίτια τους, άλλοι χάνουν τη ζωή τους προσπαθώντας να διαφύγουν πεζή ή με τα αυτοκίνητά τους, καθώς παγιδεύονται στο μποτιλιάρισμα. Οι εκτιμήσεις πως η Λεωφόρος Μαραθώνος θα λειτουργούσε ως αντιπυρική ζώνη δεν επαληθεύονται. Δεκάδες επιχειρούν να φτάσουν στη θάλασσα για να γλιτώσουν και άλλοι βουτάνε στα νερά για να σωθούν. Πυροσβέστες δίνουν άνιση μάχη με τις φλόγες και ψαράδες με τα καΐκια τους σαρώνουν τη θάλασσα για να μεταφέρουν όσους μπορούν στο λιμάνι της Ραφήνας.

Οι φλόγες καίνε όλο το βράδυ και οι εικόνες κόβουν την ανάσα. Τα ηχητικά ντοκουμέντα από εκείνες τις ώρες έχουν καταγράψει τις συνεχείς και εναγώνιες εκκλήσεις που δεν εισακούστηκαν. Ο κρατικός μηχανισμός, ανύπαρκτος, είχε καταρρεύσει.

Την επόμενη μέρα η καταστροφή αποδεικνύεται ολοκληρωτική. Ό,τι έχει σωθεί είναι σκεπασμένο με τοξική στάχτη, ενώ αρχίζει η μάχη για τον εντοπισμό δεκάδων αγνοουμένων. Πυροσβέστες και σωστικές δυνάμεις ψάχνουν ένα-ένα τα κατεστραμμένα σπίτια. Οι τραγικές ιστορίες πίσω από τη λίστα των νεκρών συγκλονίζουν. Τα ονόματα και οι φωτογραφίες ορισμένων εκ των θυμάτων κυκλοφορούν σε άτυπες λίστες, σε μια προσπάθεια των οικείων τους να τους εντοπίσουν.

Η δίκη για τα θύματα

Στις 3 Ιουνίου 2025, όπως αναφέρει το dikastiko.gr, μετά από μια ακροαματική διαδικασία περίπου 11 μηνών, έπεσε η αυλαία της δευτεροβάθμιας δίκης με την καταδίκη 10 εκ των συνολικά 21 κατηγορουμένων. Η δικαστική απόφαση επεφύλασσε ανατροπή καθώς με την πρωτόδικη απόφαση κανείς δεν είχε οδηγηθεί στη φυλακή.

Σήμερα συμπληρώνονται επτά χρόνια από την τραγωδία αλλά οι μνήμες και η θλίψη δεν έχουν εξασθενήσει. Από τον «μοιραίο» κυκλικό κόμβο, απ’ όπου η Αστυνομία διοχέτευε όλη την κίνηση προς το φλεγόμενο Μάτι, τα μικρά κολπάκια κάτω από τα απόκρημνα πρανή και το λιμάνι του Ματιού, όπου είχαν καταφύγει χιλιάδες άνθρωποι, περιμένοντας τραυματισμένοι, εξαντλημένοι και τρομοκρατημένοι, επί ώρες ολόκληρες, να έρθει το Λιμενικό να τους σώσει, ενώ απείχαν λίγα μόλις χιλιόμετρα από το λιμάνι της Ραφήνας όπου λειτουργεί Λιμεναρχείο, μέχρι το οικόπεδο Φράγκου, στο οποίο κάηκαν ζωντανοί 26 άνθρωποι, και την πινακίδα που αναγράφει «Καλώς ήρθατε στο Μάτι μας», τα σημάδια της τραγωδίας έχουν γραφτεί ανεξίτηλα και οι πληγές των κατοίκων παραμένουν ανεπούλωτες.

Η δευτεροβάθμια απόφαση «οδήγησε» στη φυλακή τέσσερις κατηγορούμενους, μεταξύ των οποίων και ένα πολιτικό πρόσωπο. Οι τρεις δικαστές της έδρας επέβαλαν ποινή 340 ετών, με εκτιτέα τα 5 έτη, στους Σωτήρη Τερζούδη (τότε αρχηγό της Πυροσβεστικής), Βασίλη Ματθαιόπουλο (τότε υπαρχηγό), Ιωάννη Φωστιέρη (τότε επικεφαλής του ΕΣΚΕ) και Ιωάννη Καπάκη (τότε γενικό γραμματέα Πολιτικής Προστασίας).

Με την ίδια απόφαση το δικαστήριο αποφάσισε τη μετατροπή της ποινής των 238 ετών προς 10 ευρώ ημερησίως για τους Χρήστο Γκολφίνο, τότε διευθυντή του «199», Φίλιππο Παντελεάκο, τότε διευθυντή του Κέντρου Επιχειρήσεων Πολιτικής Προστασίας, Δαμιανό Παπαδόπουλο, τότε διοικητή του Πυροσβεστικού Σταθμού Νέας Μάκρης, Νίκο Παναγιωτόπουλο, τότε διοικητή Πυροσβεστικών Υπηρεσιών Αθηνών, Χαράλαμπο Χιώνη, τότε διοικητή Πυροσβεστικών Υπηρεσιών Ανατολικής Αττικής, και Κωνσταντίνο Αγγελόπουλο, τον άνθρωπο από την αυλή του οποίου ξεκίνησε η φωτιά. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι οι κατηγορούμενοι κλήθηκαν καταβάλουν περίπου 40.000 ευρώ.

Επί της ουσίας η πόρτα της φυλακής «άνοιξε» με τη μη παροχή ελαφρυντικών στους καταδικασθέντες, αλλά και την απόφαση του δικαστηρίου που έθεσε την ποινή βάσης της ανθρωποκτονίας από αμέλεια στα 4 και 5 έτη κατά περίπτωση. Η ποινή βάσης υπήρξε το κομβικό σημείο διαφοράς σε σχέση με την πρωτόδικη απόφαση, η οποία την είχε θέσει στα δύο έτη, καθιστώντας την υποχρεωτικά μετατρέψιμη σε χρήμα (βλ. «Απόφαση-μήνυμα του Εφετείου για το Μάτι ενόψει δικών για άλλες τραγωδίες: Η Δικαιοσύνη μπορεί να στέλνει στη φυλακή και για πλημμελήματα»).

Ο Άρειος Πάγος

Συγγενείς θυμάτων περιμένουν την καθαρογραφή της δευτεροβάθμιας απόφασης για να εξετάσουν το ενδεχόμενο προσφυγής στον Άρειο Πάγο ενάντια στην αθώωση κάποιων κατηγορούμενων.

Καθοριστικό ως προς αυτό θα είναι το σκεπτικό των δικαστών στις περιπτώσεις που καταγράφηκε μειοψηφία και η απόφαση για την αθώωση πάρθηκε με ψήφους 2-1. Παράλληλα, αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο προσφυγής στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο αναζητώντας δικαίωση τόσο για τα θύματα όσο και για τους εγκαυματίες.

Η δικογραφία για τους εγκαυματίες

Ξεχωριστή δικογραφία έχει σχηματιστεί για 11 εγκαυματίες. Ειδικότερα, η συγκεκριμένη δικογραφία σχηματίστηκε όταν, κατά την εξέλιξη της δίκης στο Τριμελές Πλημμελειοδικείο για την εκατόμβη νεκρών και τραυματιών, διαπιστώθηκε ότι υπήρχαν θύματα-εγκαυματίες που δεν είχαν καταγραφεί στους καταλόγους που σχηματίστηκαν από τις αρμόδιες αρχές.

Κατηγορούμενοι και σε αυτήν την υπόθεση είναι οι είκοσι αρμόδιοι -κατά τον επίμαχο χρόνο- από την Αυτοδιοίκηση, την Πυροσβεστική κ.α. που κάθισαν στο εδώλιο του Εφετείου.

«Έχουμε την εντολή να εξαντλήσουμε κάθε ένδικο μέσο»

Ο δικηγόρος Δημήτρης Σκύφτας, που εκπροσωπεί 15 οικογένειες θυμάτων, δήλωσε στο dikastiko.gr:

«Η δίκη για τους εγκαυματίες θα ξεκινήσει αφότου καταστεί αμετάκλητη η δευτεροβάθμια απόφαση για τα 104 θύματα. Η θλιβερή επέτειος συμπλήρωσης 7 ετών από την ασύλληπτη τραγωδία του Ματιού δεν συνοδεύεται και με αμετάκλητες κρίσεις της δικαιοσύνης. Αναμένεται η καθαρογραφή της απόφασης του Εφετείου προκειμένου άπαντες οι παράγοντες της υπόθεσης (άρα και οι συγγενείς των θυμάτων δια της Εισαγγελίας) να προσφύγουν στον Άρειο Πάγο για τον αναιρετικό έλεγχο της απόφασης.Έχουμε την εντολή να εξαντλήσουμε κάθε ένδικο μέσο για την δικαίωση των ψυχών που χάθηκαν».

Μαύρη επέτειος για το Μάτι: Απόψε η πορεία μνήμης «στον δρόμο της φωτιάς»
Οι σημερινές εκδηλώσεις για τη μαύρη επέτειο δεν είναι απλώς τυπικά μνημόσυνα, αλλά διαρκής υπενθύμιση ενός εγκλήματος που -κατά τους συγγενείς- παραμένει ατιμώρητο.

Στις 18:30 θα πραγματοποιηθεί τρισάγιο και προσκλητήριο νεκρών στο Μνημείο Θυμάτων στον Νέο Βουτζά και θα ακολουθήσει πορεία στο «δρόμο της φωτιάς» προς το Μάτι. Η κεντρική εκδήλωση θα γίνει στις 20:00 στον Ναυτικό Αθλητικό Όμιλο Μάτι και στις 21:00 οι κάτοικοι θα μεταβούν πεζή στην Αργυρά Ακτή, όπου θα πραγματοποιηθεί τελετή ρίψης φαναριών στη θάλασσα.

Ο Σύλλογος συγγενών θανόντων και εγκαυματιών καλεί τον κόσμο να συμμετάσχει με σιωπή και σεβασμό, ώστε το άρωμα των λουλουδιών και το φως των φαναριών να σμίξουν με τη θύμηση των προσώπων που χάθηκαν: «Με την ελπίδα πως οι ψυχές των νεκρών μας είναι κοντά μας, σας καλούμε να ενώσουμε τις σιωπές και προσευχές μας σε μια ημέρα αφιερωμένη στη μνήμη, όπου το άρωμα των λουλουδιών και οι νότες θα ανοίξουν τον δρόμο των αναμνήσεων που κρατούν ζωντανή και την εικόνα των προσώπων τους, ενώ θα αφήσουμε ψίθυρους αγάπης να ταξιδέψουν ψηλά στον ουρανό και θα φωτίσουμε τη θάλασσα με φαναράκια, στέλνοντας το φως μας να συναντήσει τις ψυχές τους πέρα από το κύμα.Να αφήσουμε ψίθυρους αγάπης να ταξιδέψουν ψηλά στον ουρανό και να φωτίσουμε τη θάλασσα με φαναράκια, στέλνοντας το φως μας να συναντήσει τις ψυχές τους πέρα από το κύμα».

Πηγή: Dikastiko