Οι περισσότεροι μπορούμε να επιβιώσουμε χωρίς νερό περίπου τρεις μέρες, αν και το ακριβές χρονικό διάστημα ποικίλλει ανάλογα με την ηλικία, τη σωματική δραστηριότητα, τη γενική υγεία κάθε ανθρώπου και τις περιβαλλοντικές συνθήκες.
Οι παράγοντες
Συνεπώς, το χρονικό διάστημα που μπορεί να επιβιώσει κάποιος χωρίς νερό εξαρτάται από ατομικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες:
Ηλικία: Τα βρέφη, τα μικρά παιδιά και οι ηλικιωμένοι είναι πιο εύκολο να αφυδατωθούν εξαιτίας του τρόπου με τον οποίο το σώμα τους διαχειρίζεται τα υγρά.
Υγεία: Η καρδιακή ανεπάρκεια και οι νευρολογικές παθήσεις μπορούν να επηρεάσουν τον τρόπο με τον οποίο ο οργανισμός αξιοποιεί και αποθηκεύει το νερό. Ορισμένα φάρμακα τα οποία λαμβάνονται για τη ρύθμιση αυτών των προβλημάτων υγείας, όπως τα διουρητικά -που βοηθούν το σώμα να αποβάλει τις πλεονάζουσες ποσότητες υγρών, διεγείροντας τους νεφρούς προκειμένου να παράξουν περισσότερα ούρα- μπορούν επίσης να αυξήσουν την απώλεια υγρών.
Κλίμα και περιβάλλον: Σε κρύο περιβάλλον, η αίσθηση της δίψας μπορεί να μειωθεί έως και 40%, καθιστώντας δυσκολότερο να καταλάβουμε πότε χρειαζόμαστε νερό.
Επίπεδο σωματικής δραστηριότητας: Η άσκηση και η σωματική εργασία αυξάνουν τις ανάγκες του σώματός μας σε νερό. Όταν ιδρώνουμε, χάνουμε γρήγορα υγρά και όσο πιο δραστήριοι είμαστε, τόσο περισσότερο νερό χρειαζόμαστε για να παραμείνουμε ενυδατωμένοι.
Σωματικό μέγεθος: Τα άτομα με μεγαλύτερο σωματικό όγκο ή περισσότερη μυϊκή μάζα χρειάζονται εν γένει περισσότερο νερό, επειδή το σώμα τους καταναλώνει περισσότερη ενέργεια και παράγει περισσότερη θερμότητα, αυξάνοντας τις ανάγκες σε υγρά.
Επίπεδο ενυδάτωσης: Ένας επαρκώς ενυδατωμένος οργανισμός μπορεί να επιβιώσει περισσότερο από κάποιον ο οποίος είναι ήδη ελαφρώς αφυδατωμένος.
Πρόσληψη τροφής: Πολλές τροφές, κυρίως τα φρούτα και τα λαχανικά, περιέχουν νερό. Εάν τρώμε κανονικά χωρίς να πίνουμε νερό, μπορεί σε κάποιον βαθμό τουλάχιστον, να καθυστερήσει η αφυδάτωση, αλλά οι τροφές από μόνες τους δεν μπορούν να αναπληρώσουν τις ανάγκες του οργανισμού για υγρά.
Πώς αντιδρά το σώμα μας στην αφυδάτωση
Το νερό αποτελεί περίπου το 60% του ανθρώπινου σώματος και υποστηρίζει ζωτικές λειτουργίες όπως η ρύθμιση της θερμοκρασίας, η μεταφορά θρεπτικών συστατικών, η αποβολή άχρηστων ουσιών και η προστασία των οργάνων.
Η αφυδάτωση επηρεάζει σταδιακά όλα τα όργανα και τις λειτουργίες και όσο συνεχίζεται η απώλεια υγρών τόσο η κατάσταση επιδεινώνεται. Οι συνέπειες οξύνονται όσο περισσότερο διαρκεί η έλλειψη επαρκούς ενυδάτωσης του οργανισμού.
Καρδιαγγειακό σύστημα: Η αφυδάτωση προκαλεί μείωση της αρτηριακής πίεσης και ταχύτερο καρδιακό ρυθμό. Η σοβαρή αφυδάτωση μπορεί να οδηγήσει σε σοκ ή πολυοργανική ανεπάρκεια.
Νευρολογικό σύστημα και εγκέφαλος: Η αφυδάτωση διαταράσσει την ισορροπία των ηλεκτρολυτών που συμβάλλουν στη λειτουργία του εγκεφάλου, γεγονός που μπορεί να προκαλέσει πονοκεφάλους, σύγχυση, ζάλη και δυσκολία συγκέντρωσης. Η παρατεταμένη και σοβαρή αφυδάτωση μπορεί να οδηγήσει σε επιληπτικές κρίσεις και απώλεια συνείδησης.
Νεφρά: Η ανεπαρκής ενυδάτωση μειώνει τη ροή του αίματος στα νεφρά και περιορίζει την ικανότητά τους να φιλτράρουν και να απομακρύνουν τα απόβλητα. Ως αποτέλεσμα, τα ούρα γίνονται πιο συμπυκνωμένα, η ούρηση είναι λιγότερο συχνή, ενώ αυξάνεται ο κίνδυνος οξείας νεφρικής ανεπάρκειας.
Πεπτικό σύστημα: Η έλλειψη υγρών μπορεί να επιβραδύνει την πέψη, να μειώσει τη ροή του αίματος στα έντερα και να προκαλέσει συμπτώματα όπως η δυσκοιλιότητα και η ναυτία.
Μύες και αρθρώσεις: Οι μύες είναι πιο επιρρεπείς σε κράμπες και αισθανόμαστε ενόχληση και δυσκαμψία στις αρθρώσεις.
Δέρμα: Το νερό συμβάλλει στη διατήρηση της ελαστικότητας και της αντοχής της επιδερμίδας. Όταν αφυδατώνεται, το δέρμα γίνεται ξηρό, τραχύ και ευερέθιστο. Επίσης, χάνει την ικανότητα προστασίας από την έκθεση στον ήλιο και τα μικρόβια.
Συμπτώματα αφυδάτωσης
Τα συμπτώματα αφυδάτωσης μπορεί να είναι από ήπια έως επικίνδυνα για τη ζωή, ανάλογα με το πόσα υγρά έχει χάσει ο οργανισμός. Η έγκαιρη αναγνώριση των συμπτωμάτων και η επαρκής ενυδάτωση μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη πιο σοβαρών συμπτωμάτων και των επιπλοκών που προκαλεί η αφυδάτωση.
Ήπια αφυδάτωση
Η ήπια αφυδάτωση (απώλεια υγρών λιγότερο από 5%) μπορεί να είναι ανεπαίσθητη και να προκαλεί συμπτώματα που είναι εύκολο να παραβλέψουμε.
Τα συμπτώματα είναι:
Ζάλη
Ξηρότητα στόματος ή γλώσσας
Πονοκέφαλος
Ήπια μείωση της ελαστικότητας του δέρματος
Ελαφρώς πιο σκούρα κίτρινα ούρα
Δίψα
Μέτρια αφυδάτωση
Τα συμπτώματα της μέτριας αφυδάτωσης (απώλεια υγρών από 5% έως 10%) είναι πιο αισθητά, καθώς το σώμα πασχίζει να διατηρήσει τις φυσιολογικές του λειτουργίες. Η αρτηριακή πίεση πέφτει και η καρδιά μας χτυπά πιο γρήγορα προκειμένου να αντισταθμίσει τον χαμηλότερο όγκο αίματος.
Τα συμπτώματα είναι:
Κρύο, ξηρό δέρμα
Σκούρο κίτρινο ή κεχριμπαρένιο χρώμα ούρων
Ζάλη ή τάση για λιποθυμία όταν είμαστε όρθιοι
Κόπωση
Πονοκέφαλος
Μυϊκές κράμπες
Αισθητά μειωμένη παραγωγή ούρων
Στεγνό στόμα και χείλη
Πιο γρήγορη αναπνοή
Γρήγορος καρδιακός ρυθμός
Δυσκολία συγκέντρωσης ή διαυγούς σκέψης
Σοβαρή αφυδάτωση
Η σοβαρή αφυδάτωση (απώλεια υγρών άνω του 10%) αποτελεί επείγον ιατρικό περιστατικό. Μπορεί να επηρεάσει ζωτικά όργανα, συμπεριλαμβανομένης της καρδιάς, του εγκεφάλου και των νεφρών, και χωρίς άμεση ιατρική περίθαλψη μπορεί να οδηγήσει τον οργανισμό σε σοκ.
Τα συμπτώματα είναι:
Σύγχυση, εκνευρισμός ή αποπροσανατολισμός
Ξηρό, συρρικνωμένο δέρμα
Λιποθυμία ή απώλεια συνείδησης
Γρήγορη αναπνοή
Μικρή έως καθόλου παραγωγή ούρων
Ταχυκαρδία
Σοκ
Βυθισμένο βλέμμα
Πολύ σκούρα ούρα ή καθόλου ούρα
Πόσο νερό πρέπει να πίνουμε την ημέρα
Η κατανάλωση νερού καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας μας βοηθά να παραμείνουμε ενυδατωμένοι και υποστηρίζει τη βέλτιστη λειτουργία του οργανισμού. Παρόλο που δεν υπάρχει κάποιος γενικός κανόνας όσον αφορά την ημερήσια πρόσληψη νερού, συνήθως η σύσταση είναι η εξής:
Ενήλικες γυναίκες: 2,7 λίτρα υγρών την ημέρα
Ενήλικες άνδρες: 3,7 λίτρα υγρών την ημέρα
Η παραπάνω σύσταση περιλαμβάνει πέρα από νερό, ροφήματα, αφεψήματα και τροφές. Εάν είμαστε δραστήριοι, ζούμε σε θερμό κλίμα ή σε μεγάλο υψόμετρο, χρειαζόμαστε περισσότερο νερό. Οι ανάγκες μας σε νερό αυξάνονται επίσης κατά τη διάρκεια ασθένειας, ιδίως όταν έχουμε πυρετό, εμετό ή διάρροια.
Το να πίνουμε πριν διψάσουμε (σημάδι ήπιας αφυδάτωσης) και να ελέγχουμε το χρώμα των ούρων μας μπορεί να βοηθήσει να παραμείνουμε σε καλό δρόμο. Τα ωχροκίτρινα ή διαυγή ούρα συνήθως σημαίνουν ότι είμαστε καλά ενυδατωμένοι.
Με πληροφορίες από verywellhealth.com
