Δεν είναι τόσο εύκολο να γράψεις κάποιες σκέψεις για άνθρωπο που τον ήξερες χρόνια πολλά, αλλά τον έζησες από πάρα πολύ κοντά πάνω από τέσσερα χρόνια. Τα δύσκολα εκείνα χρόνια της συνεργασίας ΣυΡιζΑ – ΑΝΕΛ. Αλλά οφείλω να αποχαιρετήσω τον Αλέκο, τον Αλέκο Φλαμπουράρη, με αυτά τα λίγα λόγια.
Και δεν τολμώ να γράψω περισσότερα,γιατί εκεί ψηλά που είναι, θα αρχίσει να μου τα λέει… αεκτζήδικα. Δεν ήθελε τα πολλά-πολλά και φιλοφρονήσεις. Δεν ήταν θύρα 21, αλλά ήταν όμως φανατικός οπαδός του Δικεφάλου. Και όποιος δεν το αναγνωρίζει, κάνει μεγάλο λάθος. Αν δεν ήταν ο Αλέκος, δεν ξέρω αν θα βλέπε σήμερα την Αγιά Σοφιά η ΑΕΚ.
Καπνούς έβγαζε από τα αυτιά του με τα πάθη που τράβαγε με τον τότε δήμαρχο της Νέας Φιλαδέλφειας και τα τόσα προσκόμματα που έφερνε. Με εμπόδια έτσι ώστε το έργο να μη μπορούσε να προχωρήσει. Αλλά ο Αλέκος εκεί. Δεν μάσαγε. Τον έβλεπα στο κοινό μας γραφείο, που το μοιραζόμασταν μαζί με το Στέλιο, να μασάει σίδερα και να μην καταλαβαίνει. Κάθε τόσο γυρνούσε και μου έλεγε: «Ο ναός θα γίνει». Ας είναι καλά και δύο άνθρωποι, ο ένας φανατικός ΑΕΚτζής και ο άλλος δημοσιογράφος που έπεισαν κάποιον Γιάννη να βγάλει τα κονδύλια.
Τώρα, θα μου πείτε γιατί ξεκινάω με την ΑΕΚ. Γιατί έτσι μου ήρθε. Γιατί αν αρχίσω να απαριθμώ το τι έκανε ο Αλέκος δίπλα στον Αλέξη, δεν θα με φτάσει ούτε ο αριθμός των σελίδων του βιβλίου που έγραψε ο «μικρός» όπως μου τον έλεγε.
Ναι, είναι αλήθεια, ότι τον είχε σαν παιδί του και ακόμα πιο κοντά όταν Άλεξης έχασε τον πατέρα του. Δεν ήταν απλά ο πολιτικός του πατέρας και σύμβουλος του και σε πολλά καθοδηγητής του. (Αν και ο Αλέξης έδειχνε κάποιες φορές το ξεροκέφαλο αγύριστο ηπειρωτικό κεφάλι του. Τα έζησα από κοντά). Ο Αλέκος ήταν και ο «παππούς» των παιδιών του. Έτσι τον έλεγαν ο Παύλος και ο Ερνέστος. Και η Εύη, η απίστευτη σύντροφος του Αλέκου από κοντά στο μεγάλωμα τους.
Αλλά για τους αριστερούς συντρόφους του, ο Αλέκος ήταν ο σοφός και ο αποδεκτός από τους περισσότερους. Εξαίρεση οι κολλημένοι με παρωπίδες. Τις παρωπίδες που δεν είχε ο Αλέκος Φλαμπουράρης όταν πια άρχισε να ασκεί επίσημα τα καθήκοντα του υπουργού παρά τον πρωθυπουργό.
Δεν θυμάμαι πόσες ήταν οι συσκέψεις που έκανε στο Μάξιμου, κυρίως με μικρομεσαίους επιχειρηματίες που ναυαγούσαν από τα μνημόνια. Πάντα τους δεχόταν, καλούσε κατά περίπτωση και τους αρμόδιους υπουργούς υφυπουργούς και προσπαθούσε με κάθε λύση να τους δώσει οξυγόνο επιχειρηματικής αλλά και οικογενειακή ζωής.
Παράλληλα έτρεχε και το πρόγραμμα της προσέλκυσης στην Ελλάδα ξένων παραγωγών, κινηματογράφου και τηλεόρασης. Αγαπούσε την Ελλάδα, αγαπούσε την πατρίδα του, ήθελε την διαφήμιση όσο μπορούσε περισσότερο ακόμα και μέσω της μεγάλης και της μικρής οθόνης. Δίνοντας ταυτόχρονα δουλειά και πνοή στους τόπους των γυρισμάτων, σε έλληνες τεχνικούς ακόμα και σε κατοίκους χωριών που θα έπαιρναν την αμοιβή ενός κομπάρσοι. Βάζω αυτή την παράμετρο που μπορεί να μη λέει σε πολλούς πολλά, αλλά δείχνει την ευρύτητα τις σκέψεις του.
Τον έζησα τη βραδιά που Αλέξης απομάκρυνε από το Eurogroup τον Γιάννη Βαρουφάκη. Τον έζησα σε εκείνη την εφιαλτική περίοδο με γεγονότα στο προσκήνιο και το παρασκήνιο που οδηγούσαν τα πράγματα σε ένα τρίτο μνημόνιο. Πονούσε με όλα αυτά. Αλλά έδινε συνέχεια προτάσεις στον Αλέξη για το «μή χειρον βέλτιστον», καθώς με τίποτα δεν ήθελε τις λαφαζάνικες δραχμές. Την λογική των κολλημένων με δραχμοκατασκευασμένες παρωπίδες.
Και δεν μπορώ να κρύψω ότι με τον τρόπο του έδειχνε στον Αλέξη ποιούς θα έπρεπε να απομακρύνει από δίπλα του, ακόμα κι από την κυβέρνηση, ακόμα κι αν ήταν κάποιοι φίλοι του, σύντροφοι από το χώρο της Αριστεράς. Δεν θέλω να μπω στη λογική ονομάτων. Αλλά ξέρω πολύ καλά λεπτομέρειες στον ανασχηματισμό το Νοέμβριο του 16. Ήταν η ημέρα που λίγο πριν το μεσημέρι και μέχρι αργά το βράδυ, δεν ήταν στο γραφείο του, αλλά εγκατεστημένος στο πρωθυπουργικό όπου Αλέξης έσβηνε ονόματα και έγραφε καινούργια για την λίστα του νέου υπουργικού συμβουλίου. Μέσα και η Όλγα Γεροβασίλη και ο Δημήτρης Τζανακόπουλος. Ήταν τότε που έφυγαν Φίλης, Μπαλτάς κλπ.
Και ξαναγυρίζοντας στις μνήμες της πολιτικοκυβερνητικής συνύπαρξης μας, θυμάμαι τι μου είπε μια μέρα:
« Επειδή αναλαμβάνεις να πηγαίνεις σε επετείους πόλεων εκπροσωπώντας τον πρωθυπουργό, θέλω να μένεις οπωσδήποτε μία μέρα μετά εκεί. Να επισκέπτεσαι δημάρχους, κοινοτάρχες, περιφερειάρχες, Προέδρους φορέων και συλλόγων, δεσπότες και να τους ρωτάς τί προβλήματα έχουν με το γραφειοκρατικό βασανιστήριο της Αθήνας. Με υπουργεία και οργανισμούς. Να τα μαζεύεις και όταν επιστρέφεις να φροντίζεις να τα διεκπεραιώνεις, έτσι ώστε να μην έχουν κάθε τόσο οι άνθρωποι αυτοί τις πρωτευουσιάνικες επισκέψεις. Και μάλιστα της περισσότερες φορές να βρίσκονται μπροστά σε κλειστές πόρτες ή να μη βγάζουν κανένα αποτέλεσμα. Είμαστε υποχρεωμένοι εμείς να τους τα λύσουμε».
Και έτσι ακριβώς έγινε. Σε όλη την Ελλάδα. Αργότερα και σε ομογενειακό επίπεδο. Και πάντα ο Αλέκος ήθελε απόδοση λογαριασμού. Δεν ξεχνούσε τίποτα.
Ήταν συμπαθής σε όλους εκείνους του ΣυΡιζΑ που σχημάτιζαν κυρίως την κυβέρνηση; Θα έλεγα όχι. Αλλά κανείς δεν τολμούσε να τα βάλει μαζί του, γιατί είχε την γενικότερη παραδοχή του «άξιου και σοφού» συντρόφου τους.
Και μια λεπτομέρεια: Όταν στο γραφείο του στο Μαξίμου ή στο πολιτικό του γραφείο στο τελευταίο όροφο του Υπουργείου προεδρίας στην Βασιλίσσης Σοφίας δίπλα στο μουσείο Μπενάκη, συναντούσε πολύ γνωστούς επιχειρηματίες που έφερναν τα διάφορα αιτήματά τους, πάντα τους συναντούσε παρουσία των συνεργατών του. Ποτέ μόνος. Ήταν οπαδός της απόλυτης διαφάνειας. Ο Στέλιος Αποστόλου, διευθυντής του γραφείου του, μπορεί να το επιβεβαιώσει. Και η Φιλιω Καστραντά, Νομικός του σύμβουλος. Απίστευτη πάστα ανθρώπων και οι δύο.
Αυτά τα λίγα ίσως να μοιάζουν απλοϊκά γιατί το όνομά του, που είναι για πολύ σοβαρά ιστορικά πονήματα. Ήταν ένας αθέατος πρωταγωνιστής σε μία κρίσιμη πολιτική περίοδο. Και επιπλέον θα ήταν άδικο να μην αναφέρω το πόσο στην συνεργασία μας σεβάστηκε τις καραμανλικές ρίζες μου. Ο δικός του πολιτικός πολιτισμός δεν επέτρεπε επάνω στην διαχείριση γεγονότων να κάνει τέτοιες διακρίσεις.
Αχ, Αλέκο. Σέβομαι την εμπιστευτικότητα που είχαμε πάντοτε όταν μιλούσαμε και γι’ αυτό δεν θα αναφερθώ στο σύντομο τηλεφώνημα που ανταλλάξαμε όταν άρχισαν τα προβλήματα, τα μετεκλογικά, στο ΣυΡιζΑ με τις γνωστές κινήσεις και του Αλέξη. Κατάλαβα όμως ότι ο «μικρός» δεν άκουγε σε κάποια πράγματα τον «παππού». Και μέχρι εκεί…
Μένω με την εικόνα του ενός πάντοτε καθαρού και καλοσιδερωμένου άσπρου πουκάμισου με το οποίο ερχόταν στο γραφείο. Εκείνο το χαμόγελο που έσπαγε κόκκαλα ακόμα και όταν θύμωνε. Μη με ρωτάτε πως το έκανε. Μια φιλία που ξεκίνησε μέσα του 80 και που βοήθησε πολύ σημαντικά στα κρίσιμα μνημόνια χρόνια στην μεταξύ μας καταλυτική συνεργασία, Θα εξακολουθώ να την έχω πολύτιμα κρυμμένη στην καρδιά μου. Με γεγονότα και στοιχεία και κυρίως με προσωπικούς μας διαλόγους που κρατώ για τον εαυτό μου, σεβόμενος την εμπιστευτικότητα. Με εμπιστεύτηκε και θα τον εμπιστεύομαι.
Ας δώσουν το όνομα του σε κάποια αίθουσα της Αγίας Σοφίας στην Φιλαδέλφεια.
Δεν βρήκα κάτι άλλο για επίλογο.
