Ο ασκός του Αιόλου άνοιξε και από μέσα βγήκαν οι άνεμοι που τόσο καιρό οι περισσότεροι ήξεραν ότι υπάρχουν αλλά κανένας δεν τους είχε δει όλους μαζί. Το συνέδριο του Economist ήταν σαν μια πολύ καλή μικρογραφία όλων των μαχών που γίνονται στο παρασκήνιο το τελευταίο διάστημα.
Οι δανειστές όχι τυχαία, επέλεξαν την Αθήνα για να διασταυρώσουν τα ξίφη τους σε όσα τους χωρίζουν και να βάλουν στην κοινή τους φαρέτρα όσα τους ενώνουν. Το βήμα του συνεδρίου εξελίχθηκε σε πεδίο αντιπαράθεσης για το Ελληνικό χρέος και την τύχη του πλεονάσματος.
Το συμπέρασμα από τις ομιλίες ήταν ξεκάθαρο. Ευρωπαίοι και ΔΝΤ έχουν πολύ περισσότερα να τους χωρίζουν στο χρέος από αυτά που τους ενώνουν στα υπόλοιπα προκειμένου να πείσουν το Ταμείο να παραμείνει στο πρόγραμμα.
Χρέος ή ΔΝΤ
Η επικεφαλής των τεχνικών κλιμακίων του ΔΝΤ Ντέλια Βελκουλέσκου με μια φράση φρόντισε να ξεκαθαρίσει ότι το Ταμείο δεν πιστεύει στο πρόγραμμα που συμφώνησαν το περασμένο καλοκαίρι οι Ευρωπαίοι με την Ελληνική κυβέρνηση.
«Χρειάζεται βαθιά ελάφρυνση του χρέους" επισήμανε η εκπρόσωπος του ΔΝΤ προσθέτοντας με νόημα ότι «το ελληνικό πρόγραμμα δεν βγαίνει δημοσιονομικά, ακόμη και αν ληφθούν όλα τα μέτρα»
Δηλαδή για το Ταμείο «Άνθρακες ο θησαυρός» των νέων μέτρων, αν πρώτα δεν ξεκαθαρίσουν και ποσοτικοποιηθούν οι παρεμβάσεις για το χρέος και μάλιστα το ταχύτερο δυνατό. Και όχι μόνο αυτό. Η κυρία Βελκουλέσκου φρόντισε να αμφισβητήσει και τους στόχους του προγράμματος λέγοντας ότι «θα πρέπει να αποφύγουμε μεγαλύτερους δημοσιονομικούς στόχους γιατί θα αυξήσουν το κόστος για την Ελλάδα και την Ευρώπη αν αποτύχουμε».
Ευρώπη τώρα, χρέος μετά
Οι εκπρόσωποι των Ευρωπαϊκών θεσμών άκουγαν τις απειλές-προτροπές από την κυρία Βελκουλέςκου, αλλά η γραμμή τους δεν άλλαξε ούτε εκατοστό. Ο Νικόλα Τζαμαρόλι, επικεφαλής των τεχνικών κλιμακίων του ESM, δηλαδή αυτός που δανείζει την Ελλάδα για να εξυπηρετεί το χρέος της, ήταν ξεκάθαρος «Για το στόχο του 3,5% του ΑΕΠ πρωτογενούς πλεονάσματος, η απόφαση της Συνόδου του 2015 είναι να διατηρηθεί και μεσοπρόθεσμα» προσδιορίζοντας μάλιστα το χρόνο αλλαγής για μετά από 4-6 χρόνια.
Ακόμα πιο σκληρός για το θέμα του χρέους ο επικεφαλής του ESM Κλάους Ρέγκλινγκ. Ήταν σαφής όταν έλεγε ότι υπάρχουν ακόμα περίπου 13 δισ. ευρώ για την Ελλάδα μέχρι το τέλος του χρόνου, προσθέτοντας όμως ότι υπάρχουν και συμφωνημένοι στόχοι για τα πλεονάσματα που θα πρέπει να εκπληρωθούν.
Το ίδιο και για το χρέος. Οι αποφάσεις προβλέπουν λύση μετά το 2018, η οποία όμως θα «απλωθεί» σε πολλά χρόνια. «Ούτε να δώσουμε περισσότερα, ούτε όμως και λιγότερα» από αυτά που χρειάζεται η Ελλάδα για το χρέος της, είπε ο κ. Ρέγκλινγκ και διατήρησε αμείωτο το χάος που χωρίζει τους Ευρωπαίους από το ΔΝΤ στο θέμα.
Και η Ελλάδα στη μέση της μάχης να δέχεται τα βέλη από όλες τις πλευρές, καθώς τα κυβερνητικά στελέχη άκουγαν τους εκπροσώπους των Θεσμών να ξεκαθαρίζουν ότι όσα και να λένε αυτοί η κυβέρνηση θα πρέπει να υλοποιήσει κατά γράμμα το πρόγραμμα που έχει συμφωνήσει. Τα υπόλοιπα θα τα συζητήσουν στο μέλλον, αρχής γενομένης από την αξιολόγηση του φθινοπώρου.
Κι όμως η Αθήνα ήταν η μόνη που εν μέσω των διασταυρούμενων πυρών, έδειξε ότι έχει αλλάξει θέση σε σχέση με τα όσα προβλέπει η συμφωνία. Ή περίπου έχει αλλάξει, καθώς ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Γιώργος Χουλιαράκης είπε ότι «εμμένουμε στις υποσχέσεις για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ κατά την διάρκεια του προγράμματος και μετά το 2018 διαπραγματευόμαστε για μικρότερα πλεονάσματα».
Και για το χρέος ο κ. Χουλιαράκης μεταφέροντας τη θέση της κυβέρνησης, απέδειξε ότι η Αθήνα συνεχίζει να ακροβατεί μεταξύ «Σκύλλας και Χάρυβδης» ή για την ακρίβεια μεταξύ Ευρωπαίων και ΔΝΤ. «Είμαστε ικανοποιημένοι με την δέσμευση του Eurogroup για όριο χρηματοδοτικών αναγκών στο 15% του ΑΕΠ, αλλά θέλουμε να δούμε όσο το δυνατό πιο γρήγορα την υλοποίηση των μέτρων. Θέλουμε την ποσοτικοποίηση και την δέσμευση για την ελάφρυνση του χρέους όσο το δυνατό πιο σαφώς και πιο σίγουρα, για να έχει η Ελλάδα καλύτερη πρόσβαση στις αγορές»
Η ΕΚΤ μίλησε
Ευτυχώς η αυλαία της χθεσινής ημέρας έπεσε με μια θετική είδηση. Η ΕΚΤ έπραξε το αναμενόμενο αποφασίζοντας να επαναφέρει το waiver. Δηλαδή την εκ νέου κατ΄εξαίρεση αποδοχή των ελληνικών ομολόγων για τη χορήγηση ρευστότητας στις ελληνικές τράπεζες, όχι μέσω του ακριβού μηχανισμού ELA της Τράπεζας της Ελλάδας, αλλά του «φτηνού» δανεισμού απευθείας από την ΕΚΤ. Πλέον οι ελληνικές τράπεζες θα μπορούν να δανείζονται απευθείας από την ΕΚΤ με επιτόκιο 0,05% έναντι του 1,55% που τους κοστίζει σήμερα ο δανεισμός από την ΤτΕ.