Η ανθρωπιστική κρίση στη Γάζα παραμένει μια ανοιχτή παγκόσμια πληγή με πρωτόγνωρες διαστάσεις. Και αυτή όμως η ανθρωπιστική κρίση έχει φύλο. Η επιβίωση όμως των γυναικών είναι μια φρίκη με πολλαπλά πρόσωπα. Όπως όλοι έτσι και οι γυναίκες ζουν αποκλεισμένες, αντιμέτωπες με την πείνα, την έλλειψη νερού και τη διαρκή απειλή των βομβαρδισμών.
Ωστόσο, κουβαλούν σιωπηλά ένα ακόμη πιο σκοτεινό φορτίο, την απειλή σεξουαλικής εκμετάλλευσης, την έλλειψη βασικών ειδών προσωπικής υγιεινής και τον αδιάκοπο αγώνα να διατηρήσουν την αξιοπρέπειά τους.
Σχεδόν 250.000 γυναίκες και κορίτσια στη Γάζα λιμοκτονούν. Κάθε μέρα ξεκινά με την αγωνία που και πως θα βρουν φαγητό και νερό για την οικογένεια τους. Οι γυναίκες στέκονται με τις ώρες σε ουρές, ρισκάροντας τη ζωή τους για ένα κομμάτι ψωμί, έναν κουβά νερό ή μια σακούλα αλεύρι.
Το 2024, 7 στις 10 γυναίκες που σκοτώθηκαν σε πολεμικές συγκρούσεις παγκοσμίως, έχασαν τη ζωή τους στη Γάζα.
Από τον Οκτώβριο του 2023, περισσότερες από 28.000 γυναίκες και κορίτσια έχουν σκοτωθεί και άλλες 78.518 έχουν τραυματιστεί. Πάνω από 1 εκατομμύριο είναι εκτοπισμένες – συχνά περισσότερες από μία φορές έχοντας μαζί τους παιδιά και ηλικιωμένους. Η «ασφάλεια» μοιάζει με ψευδαίσθηση, καθώς κάθε μετακίνηση σημαίνει αναζήτηση γης, σημαίνει ρίσκο και βια.
Ταυτόχρονα, με βάση τα στοιχεία που δημοσίευσε το Associated Press, οι γυναίκες καταγγέλλουν ότι εκβιάζονται και κακοποιούνται από μεσάζοντες που έχουν τον έλεγχο στη διανομή τροφίμων, νερού και στέγης.
Διεθνείς και τοπικές οργανώσεις, ανάμεσά τους και η United Nations Relief and Works Agency for Palestine Refugees in the Near East (UNRWA) επιβεβαιώνουν ότι έχουν λάβει συγκεκριμένες καταγγελίες για σεξουαλική κακοποίηση, για παρενοχλήσεις, πιέσεις για σεξουαλικές σχέσεις με αντάλλαγμα τροφή, στέγη ή εργασία.
Παρά το φόβο και την πείνα, οι γυναίκες συνεχίζουν να στηρίζουν τη ζωή, την οικογένειά τους, να μαγειρεύουν με ό,τι περισσεύει, να φροντίζουν αρρώστους και ηλικιωμένους, να προσφέρουν πρώτες βοήθειες. Πάνω από 58.600 νοικοκυριά στη Γάζα έχουν επικεφαλής γυναίκες εν μεσω πολέμου και βομβαρδισμών.
Η Γάζα δεν είναι η πρώτη εμπόλεμη περιοχή όπου η ανθρωπιστική βοήθεια μετατρέπεται από σωσίβιο σε εργαλείο πίεσης και εκμετάλλευσης. Οι διεθνείς οργανισμοί παραδέχονται ότι οι καταγγελίες που καταγράφονται για την κακοποίηση γυναικών και κοριτσιών αποκαλύπτουν μόνο «την κορυφή του παγόβουνου».
Με το σχέδιο του Ντόναλντ Τραμπ και τις διαπραγματεύσεις για τον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα να βρίσκονται σε κρίσιμο σημείο, τα ζητήματα που ανακύπτουν δεν περιορίζονται σε μια απλή συμφωνία εκεχειρίας.
Αντιθέτως, αφορούν καίρια διλήμματα και αποφάσεις σχετικά με το ποιος θα κυβερνήσει την περιοχή, ποιες θα είναι οι διεθνείς εγγυήσεις ώστε να εξασφαλιστεί η περιφερειακή σταθερότητα μετά τον πόλεμο και πώς θα διασφαλιστεί, με τρόπο δίκαιο και απρόσκοπτο, η αντιμετώπιση της βαθιάς ανθρωπιστικής κρίσης.
*Η Δρα Ζέφη Δημαδάμα είναι Λέκτορας στο Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών, τ. Γενική Γραμματέας Ισότητας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Πρόεδρος Ένωσης Γυναικών Ελλάδας- Αθήνας