Τον Οκτώβριο του 2023, καθώς ο ισραηλινός στρατός απωθούσε τις δυνάμεις της Χαμάς από τους οικισμούς πέριξ της Λωρίδας της Γάζας και προετοιμαζόταν να εισβάλει στον παλαιστινιακό θύλακα, στα κέντρα αποφάσεων στην Ιερουσαλήμ διεξαγόταν μια έντονη συζήτηση για την κλίμακα, αλλά και τους αντικειμενικούς σκοπούς της ισραηλινής επιχείρησης.
Πολύ γρήγορα αποφασίστηκε ότι η στρατιωτική επιχείρηση στη Γάζα θα έπρεπε να επιτύχει τρείς βασικούς στόχους. Την καταστροφή της Χαμάς, την απελευθέρωση των ομήρων, αλλά και να διασφαλιστεί ότι δεν θα προκύψουν από τη Λωρίδα στο μέλλον νέες απειλές κατά του Ισραήλ.
Δύο χρόνια αργότερα, η επίτευξη και των τριών στόχων παραμένει αμφίβολη. Παρότι οι όμηροι σταδιακά απελευθερώθηκαν, κυρίως μέσω της διπλωματικής και όχι μέσω της στρατιωτικής οδού, και παρότι η Χαμάς έχασε πολλά ηγετικά της στελέχη και χιλιάδες μαχητές της, το Ισραήλ δεν είναι σε θέση να ισχυριστεί ότι έχει κερδίσει με καθοριστικό τρόπο τον πόλεμο στη Γάζα.
Η παλαιστινιακή οργάνωση κατάφερε να διατηρήσει σχετικά ανέπαφη την οργανωτική της δομή και έχοντας γρήγορα αντανακλαστικά, μετά τη μερική απόσυρση του Ισραήλ από τη Γάζα, άρχισε να εξουδετερώνει αντίπαλες παλαιστινιακές παρατάξεις και φατρίες που συνεργάστηκαν με το Ισραήλ και να αποκαθιστά τον έλεγχό της σε ένα σημαντικό μέρος του θύλακα.
Επιπλέον, ένα σημαντικό ζήτημα που έχει προκύψει μετά την εκεχειρία, είναι το πως αυτή θα διατηρηθεί. Ένας αποτελεσματικός τρόπος θα ήταν η ανάπτυξη αμερικανικών και αραβικών στρατευμάτων τα οποία θα είχαν ως αποστολή την επιτήρηση της εκεχειρίας και τον αφοπλισμό της Χαμάς. Ωστόσο, κάτι τέτοιο μοιάζει ανέφικτο. Ειδικότερα, αραβικά κράτη όπως η Αίγυπτος και η Ιορδανία, δε θέλουν να στείλουν στρατεύματα τα οποία θα υπήρχε η πιθανότητα να αντιπαρατεθούν εντός της Λωρίδας της Γάζας με παλαιστινιακές ένοπλες ομάδες ή ακόμα και με τον ίδιο τον ισραηλινό στρατό. Επιπλέον, και η Ουάσιγκτον έχει ξεκαθαρίσει πως δεν επιθυμεί να στείλει στρατιώτες εντός της Γάζας.
Η κατάσταση αυτή όμως γεννά ένα ακόμα ζήτημα. Χωρίς την ανάπτυξη ξένων δυνάμεων στη Γάζα για να επιτηρούν την εκεχειρία και για να αναλάβουν τον αφοπλισμό των παλαιστινιακών ένοπλων ομάδων, καθίσταται εξαιρετικά δύσκολή η επίτευξη του τρίτου στόχου του Ισραήλ, που αφορά στη διασφάλιση ότι δεν θα προκύψουν από τη Λωρίδα της Γάζας στο μέλλον νέες απειλές κατά της χώρας. Η Χαμάς, διατηρώντας τα όπλα της και τον έλεγχο των αστικών κέντρων του θύλακα, σε βάθος χρόνου θα μπορούσε να αποτελέσει εκ νέου απειλή ασφαλείας για το Ισραήλ.
Ένα ακόμα ζήτημα για το οποίο επικρατεί αβεβαιότητα, είναι και αυτό της διακυβέρνησης του παλαιστινιακού θύλακα. Κράτη του Κόλπου όπως η Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, θα ήθελαν μια μεταρρυθμισμένη Παλαιστινιακή Αρχή να αναλάβει τη διοίκηση της περιοχής, ωστόσο το Ισραήλ είναι αντίθετο, παρότι η Παλαιστινιακή Αρχή στη Δυτική Όχθη έχει εμποδίσει σε μεγάλο βαθμό την εδραίωση της επιρροής της Χαμάς.
Η αβεβαιότητα που επικρατεί γύρω από τον αφοπλισμό της Χαμάς αλλά και γύρω από το ζήτημα της διακυβέρνησης της Γάζας, αποτελεί τροχοπέδη και για την ανοικοδόμηση της περιοχής. Τα αραβικά κράτη, που αναμένεται να αποτελέσουν και τους βασικούς χρηματοδότες της ανοικοδόμησης, δεν είναι διατεθειμένα να δεσμεύσουν μεγάλα ποσά για έργα που σε μερικά χρόνια ενδέχεται να καταστραφούν εκ νέου από έναν ακόμη πόλεμο στην περιοχή.
Τέλος, μια σημαντική παρενέργεια του πολέμου για το Ισραήλ, η οποία δεν είναι ευρέως γνωστή, είναι η αύξηση της αμερικανικής επιρροής γύρω από ζητήματα επιχειρησιακής φύσεως που μέχρι πρότινος διαχειριζόταν αποκλειστικά η ισραηλινή πλευρά. Ειδικότερα, η αμερικανική πλευρά έχοντας εγκατασταθεί στο Κιριάτ Γκατ, πλησίον της Γάζας, έχει δημιουργήσει ένα κέντρο επιτήρησης της εκεχειρίας, όπου εγκρίνει και ενίοτε, σύμφωνα με αναφορές, καθορίζει τα ισραηλινά αντίποινα όταν η Χαμάς παραβιάζει την εκεχειρία. Εντός του ισραηλινού κατεστημένου, φέρεται πως υπάρχουν ανησυχίες ότι η αμερικανική πλευρά μπορεί να επεκτείνει την εμπλοκή της σε θέματα που αφορούν αντιτρομοκρατικές επιχειρήσεις στη Δυτική Όχθη. Μια τέτοια εξέλιξη θα μπορούσε να αποδειχθεί ιδιαίτερα προβληματική για την Ιερουσαλήμ.
Στην τελική φάση των ισραηλινών πολεμικών επιχειρήσεων του Ιουνίου 2025 κατά του Ιράν, η αμερικανική πλευρά ήταν εκείνη που ανάγκασε το Ισραήλ να σταματήσει τη σύγκρουση υποχρεώνοντας την Ιερουσαλήμ να αποσύρει τα βομβαρδιστικά αεροσκάφη που βρίσκονταν καθοδόν για να πλήξουν στόχους εντός του Ιράν. Εφόσον η αμερικανική επιτήρηση επεκταθεί στη Δυτική Όχθη και το Λίβανο, τότε το Ισραήλ θα κινδυνεύει να απωλέσει την επιχειρησιακή του αυτονομία.
Συμπερασματικά, ο πόλεμος στη Γάζα έχει δημιουργήσει ένα νέο περίπλοκο περιβάλλον για το Ισραήλ. Παρότι το ζήτημα των εν ζωή ομήρων έχει επιλυθεί, η Ιερουσαλήμ δεν κατόρθωσε να επιτύχει όλους τους φιλόδοξους στόχους που τέθηκαν στην αρχή του πολέμου. Απεναντίας, οι νέες συνθήκες που δημιουργούνται επί του πεδίου, θέτουν νέα διλήμματα και προκλήσεις για το Ισραήλ, με κυριότερη τη διατήρηση της επιχειρησιακής του αυτονομίας, η οποία του επέτρεψε τα τελευταία δύο χρόνια να πλήξει τους αντιπάλους του σε μεγάλα γεωγραφικά βάθη, αποδυναμώνοντας σημαντικά το Ιράν και το δίκτυό του στη Μέση Ανατολή. Μια ενδεχόμενη περιστολή αυτής της αυτονομίας από τις ΗΠΑ, θα μπορούσε να προκαλέσει σε βάθος χρόνου επιπλοκές στη στρατηγική σχέση μεταξύ των δύο χωρών, γεγονός που θα δημιουργούσε νέο πλέγμα προκλήσεων ασφαλείας για το Ισραήλ.
